Paracelsus (dramat)

Michele Gordigiani, portret Roberta Browninga
Podpis Roberta Browninga
O dramacie Paracelsus wspomniała w swoim eseju o Robercie Browningu jego pierwsza polska tłumaczka Seweryna Duchińska

Paracelsus – dramat poetycki Roberta Browninga[1], opublikowany w 1835[2]. Utwór opowiada o Paracelsusie, czyli Phillippusie Aureolusie Theophrastusie Bombastusie von Hohenheim, renesansowym lekarzu i przyrodniku. Tematem jest głód wiedzy i charakterystyczne dla renesansu dążenie do rozumowego opanowania świata[3]. W przeciwieństwie do późniejszego Sordella spotkał się z życzliwym przyjęciem[2]. Utwór jest napisany wierszem białym (blank verse).

Come close to me, dear friends; still closer; thus!
Close to the heart which, though long time roll by
Ere it again beat quicker, pressed to yours,
As now it beats — perchance a long, long time —
At least henceforth your memories shall make
Quiet and fragrant as befits their home.

Dramat nie był tłumaczony w całości na język polski, ale Antoni Lange przełożył jego krótki fragment. To jeden z pierwszych przekładów twórczości Browninga na język polski.

Miłość w mem sercu nie była dość wielką,
By śledzić słaby jej zaczątek w duszy,
Nienawiść uznać za miłości maskę,
W złem widzieć dobre, w rozpaczy nadzieję,
Współczuć niedoli swych bliźnich, być dumnym
Z ich połowicznych prawd, z ich słabych dążeń,
Z ich walk o prawdę, z ich ubogich złudzeń
I z ich przesądów, strachów, trosk i zwątpień...
Bo wszystko to ma w duszy pewną zacność -
Pomimo błędu - i mimo słabości
Dąży ku górze jako te podziemne
Rośliny, które nie widziały słońca,
Lecz marzą o niem, zgadują, gdzie świeci,
I jak umieją, tak się pną ku niemu!
Wszystkiego tego jam nie znał, a przeto
Upadłem...[4]
Po kilkudziesięciu latach Pieśń Paracelsusa przetłumaczył Juliusz Żuławski[5].

Przypisy

  1. Przemysław Mroczkowski: Historia literatury angielskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1981, s. 434-437. ISBN 83-04-00784-3.
  2. a b Robert Browning, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2016-12-31] (ang.).
  3. Robert Browning and Elizabeth Barrett Browning. Paracelsus, w: The Cambridge History of English and American Literature in 18 Volumes (1907–21). Volume XIII. The Victorian Age, Part One.. Bartleby.com. [dostęp 2016-12-31]. (ang.).
  4. Piotr Chmielowski (red.): Obraz literatury powszechnej w streszczeniach i przykładach. T. 2, Czasy Nowożytne. polona.pl. s. 387. [dostęp 2016-12-31]. (pol.).
  5. Robert Browning: Poezje wybrane. Wybór, przekład i słowo wstępne Juliusz Żuławski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1969, s. 21-23.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Seweryna Duchińska - Robert Browning page02.png
artykuł "Robert Browning"
Kronika Rodzinna. Pismo dwutygodniowe 1890 nr15
Robert Browning by Michele Gordigiani 1858.jpg
"Robert Browning,". Courtesy of the National Portrait Gallery, London.
Robert Browning Signature.svg
Signature of Robert Browning.