Parafia Świętej Rodziny w Żelaznej Górze

Parafia
pw. Świętej Rodziny
w Żelaznej Górze
Ilustracja
kościół parafialny
Państwo

 Polska

Siedziba

Żelazna Góra

Adres

Żelazna Góra 33 A, 14-500 Braniewo

Data powołania

początek XVI w. (reerekcja 1962)

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

warmińska

Dekanat

Braniewo

Kościół parafialny

Kościół Świętej Rodziny w Żelaznej Górze

Proboszcz

ks. kanonik
mgr Władysław Kuras

Wezwanie

Świętej Rodziny

Wspomnienie liturgiczne

pierwsza niedziela po Bożym Narodzeniu

Położenie na mapie gminy wiejskiej Braniewo
Mapa konturowa gminy wiejskiej Braniewo, po prawej znajduje się punkt z opisem „Parafiapw. Świętej Rodziny w Żelaznej Górze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Parafiapw. Świętej Rodziny w Żelaznej Górze”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Parafiapw. Świętej Rodziny w Żelaznej Górze”
Ziemia54°23′25,017″N 20°02′26,252″E/54,390282 20,040626

Parafia Świętej Rodziny w Żelaznej Górze – parafia rzymskokatolicka, znajdująca się w archidiecezji warmińskiej, w dekanacie Braniewo. W parafii posługują księża archidiecezjalni. Według stanu na styczeń 2019 proboszczem parafii jest ks. kanonik Władysław Kuras (funkcję tę pełni od 1993)[1].

Historia parafii

W Żelaznej Górze już w 1390 roku był kościół parafialny. Kościół był wznoszony etapami: prezbiterium ukończono w połowie XIV wieku, nawę w końcu XIV wieku, zakrystię ukończono w późniejszym okresie. Przedsionek zachodni dobudowano na początku XVI wieku, a na początku XVIII wieku wzniesiono nad nim drewnianą wieżę.

W okresie reformacji, gdy luteranizm stał się wyznaniem państwowym, kościół stał się ewangelicki, jak wszystkie świątynie Prus Książęcych. W lutym i marcu 1945 roku miejscowość znalazła się w rejonie tzw. kotła Heilgenbeil, podczas prowadzonej operacji wschodniopruskiej. Wieś wraz z kościołem została niemal całkowicie zniszczona. W 1946 roku utworzono we wsi tymczasową kaplicę w zaadaptowanym budynku gospodarczym. Parafię katolicką reaktywowano w 1962 roku[2]. Ruiny kościoła w Żelaznej Górze miały zostać usunięte 1975 roku, a gruz wykorzystany do zasypania bagienka na placu zgromadzeń w miejscowości. Jednak kościół ostatecznie udało się uratować. W latach 1994–1999 został odbudowany staraniem braniewskiego księdza Tadeusza Brandysa[3].

Proboszczowie parafii w Żelaznej Górze (ewangeliccy) od czasu reformacji do 1945 roku[4]:

  • NN. Oelschnitzer vom Hoff, 1544–1558
  • Peter Meisner, bis 1603
  • Martin Porsch, 1603–1619
  • Paul Crüger, 1619–1657
  • Georg Schultz, 1657–1692
  • Johann Heinrich Schultz, 1686–1704
  • Martin Wernicke, 1704–1737
  • Christian Riedel, 1737–1756
  • Michael Görtzki, 1757–1777
  • Friedrich Riemasch, 1778–1802
  • Johann Christoph Kirchner, 1802–1823
  • Adolf Reinhard Ziegner, 1823–1828
  • Johann Friedrich Gottlieb Schlakowski, 1828–1837
  • Friedrich Billeit, 1837–1864
  • Johann Friedrich Rudolf Sand, 1865–1881[5]
  • Carl Heinrich Friedrich Schröder, 1882–1892
  • Heinrich Ernst Conrad Giere, 1890–1893
  • Johann Carl Gustav Kopetsch, 1891–1899
  • Albert Friedrich Schack, 1893–1917
  • Albert Droysen, 1917–1933
  • Arno Schmökel, 1935–1945

Przypisy

  1. Żelazna Góra. Świętej Rodziny. archwarmia.pl. [dostęp 2019-01-01]. (pol.).
  2. Parafia pw. Świętej Rodziny w Żelaznej Górze, Encyklopedia Warmii i Mazur [dostęp 2019-01-01] (pol.).
  3. Jacek Wojtkowski, Powojenne losy kościoła św. Katarzyny w Braniewie w świetle archiwaliów Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie, Studia Ełckie 14, 311-333, 2012
  4. Friedwald Moeller: Altpreußisches evangelisches Pfarrerbuch von der Reformation bis zur Vertreibung im Jahre 1945. Hamburg 1968
  5. Sand (1812–1881) war Angehöriger des Corps Masovia

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Braniewo County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Braniewo County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.46 N
  • S: 54.09 N
  • W: 19.61 E
  • E: 20.40 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Żelazna Góra, kościół Świętej Rodziny.jpg
Autor: Tomek1997PL, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Żelazna Góra - kościół p.w. Świętej Rodziny (zabytek nr rejestr. A-655)