Parafia św. Aleksandra Newskiego w Aleksandrowie Kujawskim

Parafia św. Aleksandra Newskiego
Ilustracja
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Aleksandrowie Kujawskim
Państwo

 Polska

Siedziba

Aleksandrów Kujawski

Data powołania

1877

Data zamknięcia

po 1945

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Cerkiew

św. Aleksandra Newskiego

Wezwanie

św. Aleksandra Newskiego

brak współrzędnych

Parafia św. Aleksandra Newskiego – nieistniejąca parafia prawosławna w Aleksandrowie Kujawskim.

Parafia została erygowana po wzniesieniu w mieście cerkwi św. Aleksandra Newskiego, wyświęconej w 1877[1]. Oprócz świątyni jej własnością był również ceglany dom dla duchownych parafialnych położony w jej sąsiedztwie, przy dzisiejszej ulicy Wojska Polskiego[2].

Po wyjeździe Rosjan z Aleksandrowa w czasie bieżeństwa działalność parafii zamarła. Do jej odnowy doszło z inicjatywy komendanta Obozu Internowania nr 6 w Aleksandrowie Kujawskim, gen. Marka Bezruczki. Pragnąc zapewnić dla internowanych w obozie żołnierzy ukraińskich możliwość uczestnictwa w praktykach religijnych (większość osadzonych była wyznania prawosławnego), skontaktował się w 1921 z metropolitą warszawskim Jerzym (Jaroszewskim) oraz naczelnym kapelanem prawosławnych żołnierzy Wojska Polskiego Bazylim Martyszem, co pozwoliło na faktyczną reaktywację parafii w Aleksandrowie. Przez rok funkcjonowania Obozu Internowania nr 6 podlegała jej, oprócz głównej cerkwi, także kaplica obozowa[3].

W latach 20. XX wieku cerkiew św. Aleksandra Newskiego została rozebrana. Jej funkcję przejęła kaplica urządzona w dawnym domu duchownego[2]. Był to ośrodek kultu ukraińskiej społeczności miasta; przestał działać po jej rozproszeniu w czasie II wojny światowej[4], chociaż jeszcze w wykazach z 1947 parafia była wymieniana jako jedna z 5 placówek duszpasterskich tworzących dekanat pomorski diecezji warszawsko-bielskiej[5]. Obecnie kaplica w Aleksandrowie jest filią parafii w Toruniu[6] i nabożeństwa w niej są odprawiane jedynie w ważniejsze święta oraz w pierwszą sobotę czerwca (nabożeństwo ku czci ukraińskich żołnierzy zmarłych w obozie internowania)[2].

Przypisy

  1. K. Sokoł, A. Sosna, Kopuły nad Wisłą. Prawosławne cerkwie w centralnej Polsce w latach 1815–1915, Moskwa, MID „Synergia” 2003, ISBN 5-7368-0301-2
  2. a b c E. Skibicka, Cerkiewne perełki
  3. A. Bieroza, Kozacki Kurhan w Aleksandrowie Kujawskim, „Polski Żołnierz Prawosławny”, nr 3 (65), lipiec–sierpień–wrzesień 2010, ISSN 1233-7587, s.9
  4. E. Wiszka, Emigracja ukraińska w Polsce 1920–1939, MADO, Toruń 2005, ss. 396–398
  5. Stefan Dudra, Kościół Prawosławny na ziemiach zachodnich i północnych Polski po II wojnie światowej, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2004, s. 117, ISBN 83-89712-37-7, OCLC 69311720.
  6. Kalendarz Prawosławny 2015, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171

Media użyte na tej stronie