Parafia św. Andrzeja Apostoła w Polnej

Parafia św. Andrzeja Apostoła
Ilustracja
Zabytkowy kościół parafialny
Państwo

 Polska

Siedziba

Polna

Adres

33-331 Stróże
Polna 31

Data powołania

XIV wiek

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Diecezja

tarnowska

Dekanat

grybowski

Kościół

Kościół św. Andrzeja Apostoła w Polnej

Proboszcz

ks. mgr Piotr Abram

Wspomnienie liturgiczne

św. Andrzeja Ap., MB Wspomożenia Wiernych

Położenie na mapie gminy wiejskiej Grybów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Grybów, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Andrzeja Apostoła”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Andrzeja Apostoła”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Andrzeja Apostoła”
Ziemia49°40′25,444″N 20°59′19,091″E/49,673734 20,988636
Strona internetowa

Parafia św. Andrzeja Apostoła w Polnej – parafia znajdująca się w diecezji tarnowskiej w dekanacie grybowskim. Jest to województwo małopolskie, powiat nowosądecki, gmina Grybów. Parafię prowadzą księża diecezjalni.

Patroni

Patronami parafii są:

Odpust

  • 24 maja – NMP w tajemnicy Wspomożenia Wiernych
  • Sobota przed I niedz. Adwentu – św. Andrzeja Ap.

Historia

Parafia w Polnej istniała prawdopodobnie od II poł. XIV wieku[1]. Miejscowa parafia posiada kopię dokumentu erekcyjnego z dnia 24 listopada 1297 r. w którym kościół funduje Wiślaw z Melsztyna choć nie wiadomo czy ten dokument jest prawdziwy[2]. Obecny kościół św. Andrzeja Apostoła – drewniany o cechach późnogotyckich, powstał z fundacji Gładyszów w połowie XVI wieku, został wzniesiony w miejscu pierwotnego ufundowanego w (1297 r.) jak wzmiankuje Jan Długosz w Liber beneficiorum. Znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Parafia w swoich dziejach zmieniała swoją przynależność do diecezji i dekanatów. Przynależność parafii prawdopodobnie wyglądała następująco. Jak czytamy w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego... wybudowany kościół miał być początkowo filią do parafii Szalowa[2]. Od początku istnienia przypuszcza się, że parafia Polna należała do (metropolii gnieźnieńskiej), diecezji krakowskiej był to archidiakonat sądecki, dekanat bobowski (Bobowa)[3]. Po powołaniu do istnienia diecezji tarnowskiej (metropolia lwowska) przez papieża Pius VI w 1786 roku parafia zapewne została do niej włączona (jak inne parafie z tego terenu). 1805 - bulla papieża Piusa VII znosi diecezję tarnowską i przenosi do diecezji kieleckiej[4]. W tym samym roku (1805) Piusa VII, podziela terytorium diecezji tarnowskiej między dwa biskupstwa: krakowskie i przemyskie. Oba papieskie rozporządzenia weszły w życie 17 września 1807 r. wtedy też parafia przechodzi do metropolii lwowskiej - diecezji przemyskiej, dekanatu bieckiego[4][5]. Później Polna zmienia dekanat na rzepiennicki (Rzepiennik Biskupi)[6][7] prawdopodobnie był to rok 1903 świadczy o tym m.in. odbyta wizytacja kanoniczna z 22 na 23 czerwca 1904 r. przeprowadzona przez bpa pomocniczego diecezji przemyskiej ks. bpa Karola Józefa Fischera, który wizytował właśnie dekanat rzepiennicki (w diecezji przemyskiej)[8]. W 28.10.1925 parafia zostaje przeniesiona (cały dekanat) do diecezji tarnowskiej[4][9]. W roku 1928 parafia zmienia dekanat na dekanat grybowski (nowo powstały). Od tego czasu parafia Polna nieprzerwanie do dziś należy do diecezji tarnowskiej - dekanatu Grybów.

Do parafii należą miejscowości: Polna i Wyskitna (część).

W Polnej od 1892 r. posługiwał jako wikariusz błogosławiony ks. Jan Balicki. W 2002 roku został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II[10].

W parafii czczona jest Matka Boża Wspomożenia Wiernych w każdą środę podczas Nowenny a także wyżej wymieniony bł. ks. Jan Balicki, w każdy 3 (ewentualnie 4) piątek miesiąca przy Jego relikwiach odbywa się nabożeństwo o uzdrowienie i uwolnienie przez Jego wstawiennictwo. Podczas tych nabożeństw odczytywane są prośby i podziękowania przez ich wstawiennictwo[11][12][13].

Proboszczowie

Parafią poleńską administrowali m.in. (proboszczowanie, administratorzy):

  • ks. Piotr Abram (od 8 sierpnia 2020 - nadal)[14]
  • ks. Władysław Szczerba (28 czerwca 1996 – 8 sierpnia 2020)[15]
  • ks. Stanisław Pałka[a][16]
  • ks. Stanisław Szałda[b]
  • ks. Florian Janas[c]
  • ks. Jan Zięba[d]
  • ks. Michał Syzdek[e][17]
  • ks. Dominik Urban[f][18]
  • ks. Michał Jasiński[g][19]
  • ks. Dominik Michna[h][20]
  • ks. Walenty Brylak[i][21]
  • ks. Lew Reichenbach[j][22]
  • ks. Jan Lipczyński[23]
  • ks. Andrzej Wenc[k][24]
  • ks. Wawrzyniec Krutka[l][25]
  • ks. Wojciech Kossakiewicz[26]
  • ks. Wojciech Waxmundzki[27]
  • ks. Jan Dzudzieński[28]
  • ks. Wojciech Waxmundzk[29]
  • ks. Sebastian Proszowski
  • ... (brak danych)?

Rodacy parafii: ks. Michał Dziedzic (+2016)[30], ks. Michał Kostrzewa[31], ks. Jan Witek[32], ks. Mateusz Dziedzic (misjonarz).

Stowarzyszenia i grupy religijne działające przy parafii

Uwagi

  1. ↑ Proboszcz parafii Polna od około roku 1994 - 1996
  2. ↑ Przeniesiony do Lisiej Góry ok. 1994 r.
  3. ↑ Zmarł jako emerytowany proboszcz 19 marca 1992 r.
  4. ↑ Pochodził z Jastrzębi. Administrator od 1953, proboszcz od 1958; Zmarł +21 października 1965, pochowany na tutejszym cmentarzu.
  5. ↑ Pochodził ze Skołyszyna. Mianowany proboszczem z Żurowej do Polnej od 1915 r. Zmarł +26 grudnia 1952 r. Pochowany na tutejszym cmentarzu.
  6. ↑ Wikariusz, potem proboszcz parafii w latach 1904 - 1915. Zmarł w roku 1915. Pochowany na tutejszym cmentarzu (w Polnej)
  7. ↑ Pochodził z parafii Dukla. Proboszcz od ok. 1870 - 1899; Zmarł +19 grudzień 1905, pochowany na cmentarzu w Polnej. Za jego proboszczowania posługę wikariusza w Polnej pełnił ks. Jan Balicki (błogosławiony) Opis Parafii Polna /dekanat Biecz/ (proboszcz, wikariusz)
  8. ↑ Administrator parafii (ok. roku 1869)
  9. ↑ Proboszcz od 1938
  10. ↑ Vacat - administrator (prawdopodobnie r. 1838)
  11. ↑ Vacat - administrator
  12. ↑ Vacat - administrator, proboszcz z Szalowej

Przypisy

  1. ↑ Historia parafii. oficjalna strona [dostęp 2022-02-13]
  2. ↑ a b Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VIII - wynik wyszukiwania - DIR, dir.icm.edu.pl [dostęp 2021-10-21].
  3. ↑ Instytut Historii PAN: Atlas historyczny Polski. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2008, s. 52 - 54. ISBN 978-83-7543-071-4.
  4. ↑ a b c Instytut Gość Media, Historia diecezji, tarnow.gosc.pl, 9 sierpnia 2012 [dostęp 2022-02-21].
  5. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VIII - wynik wyszukiwania - DIR, dir.icm.edu.pl, strona 599 [dostęp 2022-02-21].
  6. ↑ Kornika Diecezji Przemyskiej, 1903, strona 259.
  7. ↑ (Schematyzm Diecezji Przemyskiej) Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1904 - Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa, www.pbc.rzeszow.pl, strona pisma 219 [dostęp 2022-02-21].
  8. ↑ Kronika Dyecezyi Przemyskiej (Polona), polona.pl, 1904, strona 144 [dostęp 2022-02-21].
  9. ↑ Sławomir Zych, Terytorium i granice diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w latach II wojny światowej, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 90, 2008, strona 317, DOI: 10.31743/abmk.10175, ISSN 2545-3491 [dostęp 2022-02-21] (pol.).
  10. ↑ ks. Roman Chowaniec: Bł. ks. Jan Balicki. opoka.org.pl. [dostęp 2021-05-17].
  11. ↑ MSZE i NABOŻEŃSTWA, Parafia św. Andrzeja Apostoła, 29 marca 2021 [dostęp 2021-12-05] (pol.).
  12. ↑ Nabożeństwo o uzdrowienie i uwolnienie, Parafia św. Andrzeja Apostoła, 21 maja 2021 [dostęp 2021-12-05] (pol.).
  13. ↑ Bł. Ks. Jan wrócił do Polnej… po 128 latach, Parafia św. Andrzeja Apostoła, 20 kwietnia 2021 [dostęp 2021-12-05] (pol.).
  14. ↑ Instytut Gość Media, Zmienia się 27 proboszczów, tarnow.gosc.pl, 16 czerwca 2020 [dostęp 2021-09-17].
  15. ↑ Ks. Piotr Abram nowym proboszczem w Polnej | Grybow24.pl, Grybow24.pl - Informacje z Grybowa - Portal Informacyjny, 16 czerwca 2020 [dostęp 2022-02-13] (pol.).
  16. ↑ Są malowane, woskowane, wyskrobywane. Wszystkie kolory Wielkiej Nocy. Życzenia Pasterza Kościoła tarnowskiego Ziemia ojczyzna życia - PDF Free Download, docplayer.pl [dostęp 2022-02-21].
  17. ↑ Kronika Diecezji Przemyskiej, strona 96.
  18. ↑ Kronika Diecezji Przemyskiej, strona 21.
  19. ↑ Schematismus universi venerabilis cleri saecularis & regularis Dioecesis Rit. Lat. Premisliensis (1870) - Bavarian State library, opacplus.bsb-muenchen.de [dostęp 2022-02-21].
  20. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, 1869, strona pisma 170 [dostęp 2022-02-21].
  21. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, strona 52 [dostęp 2022-02-21].
  22. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, s. 53 [dostęp 2022-02-21].
  23. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, strona pisma 62 [dostęp 2022-02-21].
  24. ↑ Cathalogus Cleri Dioecesis Premisliensis tum Saecularis tum Regularis - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, strona 69 [dostęp 2022-02-21].
  25. ↑ Cathalogus Cleri Dioecesis Premisliensis tum Saecularis tum Regularis - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, strona pisma 91 [dostęp 2022-02-21].
  26. ↑ Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit[us] Lat[ini] Anno ... - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, strona pisma 39 [dostęp 2022-02-21].
  27. ↑ Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit[us] Lat[ini] Anno ... - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, strona 24 [dostęp 2022-02-21].
  28. ↑ Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit[us] Lat[ini] Anno ... - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, strona pliku 19 [dostęp 2022-02-21].
  29. ↑ Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit[us] Lat[ini] Anno ... - Biblioteka Cyfrowa KUL, dlibra.kul.pl, strona 38 [dostęp 2022-02-21].
  30. ↑ Zmarł Ksiądz Kanonik Michał Dziedzic, Rezydent W Szalowej | Luzna24.pl, Łużna24.pl - Informacje z Łużnej - Portal Informacyjny, 23 sierpnia 2016 [dostęp 2022-02-21] (pol.).
  31. ↑ Duszpasterze |, kuria.pl [dostęp 2022-02-21].
  32. ↑ Home • Parafia Kąty, parafiakaty.pl [dostęp 2022-02-21].

Linki zewnętrzne

Parafie dekanatu Grybów

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Polna, kościół św. Andrzeja Apostoła (HB5).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polna, Kościół św. Andrzeja Apostoła w Polnej