Parafia św. Józefa Robotnika w Katowicach

Parafia św. Józefa Robotnika

Kościół parafialny od strony ulicy Józefowskiej
Państwo	Polska
Siedziba	Katowice
Adres	ul. prof. J. Mikusińskiego 8 40-146 Katowice
Data powołania	1 sierpnia 1925 roku
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	katowicka
Kościół	św. Józefa Robotnika
Proboszcz	ks. Zenon Drożdż
Położenie na mapie Katowic Parafia św. Józefa Robotnika
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Parafia św. Józefa Robotnika
Położenie na mapie województwa śląskiego Parafia św. Józefa Robotnika
50°16′50,1″N 19°00′47,0″E/50,280583 19,013056
Strona internetowa

Parafia św. Józefa Robotnika w Katowicach-Józefowcu – rzymskokatolicka parafia z siedzibą w Katowicach, na terenie jednostki pomocniczej Wełnowiec-Józefowiec. Jest ona częścią dekanatu Katowice-Załęże w archidiecezji katowickiej. Siedziba parafii znajduje się przy ulicy prof. J. Mikusińskiego 8. Powstała ona 30 grudnia 1920 roku jako kuracja, a erygowana została 1 sierpnia 1925 roku. Obejmuje ona swoim zasięgiem wiernych z Józefowca oraz kolonii Agnieszka. W 2015 roku przynależało do niej około 12 tys. osób.

Kościół parafialny zlokalizowany jest przy ul. prof. J. Mikusińskiego 8. Został on poświęcony 12 listopada 1939 roku, a konsekrowany 30 sierpnia 1964 roku. Parafia zarządza cmentarzem na zbiegu ulic Józefowskiej i Słonecznej, a przy parafii funkcjonuje także dom zakonny Sióstr Córki Bożej Miłości.

Historia

Początki

W 1826 roku ksiądz Józef Beder założył osadę nazwaną od jego imienia Józefowcem^[1]. Licząca 145 osób (30 chałup i oberża) wieś należała wraz z sąsiednim Dębem do parafii św. Marii Magdaleny w Chorzowie (Starym)^[2]. W dniu 28 lutego 1875 roku ksiądz Leopold Markiefka z Bogucic poświęcił nowy kościół w Dębie, a nabożeństwa odprawiali tam duchowni z Chorzowa^[3].

Tymczasem ludność Dębu i Józefowca wraz z Bederowcem, kolonią Agnieszka i huty Baildon wzrosła do blisko 6500 osób. Łącznie parafia w Chorzowie liczyła blisko 10 tys. osób. 18 sierpnia 1894 roku biskup wrocławski Georg Kopp wydał dekret informujący o ustanowieniu parafii Świętych Męczenników Jana i Pawła w Dębie oraz przydzielił ją do dekanatu mysłowickiego. Miały do niej należeć również kolonie: Agnieszki, Huta Baildon, Bederowiec i Józefowiec. Pierwszym proboszczem nowej parafii (i duszpasterzem dla mieszkańców Józefowca) został mianowany ksiądz Maksymilian Krocker. Z jego inicjatywy powstał w Dębie nowy kościół i plebania^[4].

Budowa kościoła i powołanie parafii

Uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego pod kościół św. Józefa Robotnika w 1935 roku; po lewej fragment tymczasowego kościoła

Starania mieszkańców Józefowca o utworzenie w ich osadzie odrębnej parafii trwały od 1895 roku^[5] i ukoronowane zostały zgodą na budowę, uzyskaną od księdza Schuberta, który był wtedy proboszczem liczącej już 15 tys. mieszkańców parafii w Dębie^[2]. Tymczasowy, drewniany kościół został poświęcony 27 maja 1920 roku przez księdza Józefa Kubisa, proboszcza załęskiej parafii i dziekana mysłowickiego. Świątynia powstała z dawnych baraków według projektu architekta i budowniczego Gustawa Kuczki z Katowic. Nadzór nad budową sprawował architekt Karol Korthals z Dębu. Początkowo nabożeństwa odprawiali księża delegowani z parafii w Dębie: Oskar Schubert, Stanisław Hytrek, Michał Rossol i Wilhelm Schampera. 30 grudnia 1920 roku ksiądz Stanisław Hytrek został ustanowiony dekretem Kurii Biskupiej we Wrocławiu pierwszym kuratusem na Józefowcu. Nowa kuracja liczyła 7600 wiernych^[2]. W osadzie zamieszkał on dopiero 1 kwietnia 1922 roku. Po nim stanowisko kuratusa objęli kolejno księża: Ludwik Czardybon (od 2 lipca 1922 roku) i Paweł Michatz (od 25 października 1922 roku) – dotychczasowy starszy wikary przy parafii św. Szczepana w Bogucicach, który już 28 lipca 1923 roku poświęcił i oddał do użytku nowy cmentarz parafialny.

Kuracja w Józefowcu została podniesiona do rangi parafii 1 sierpnia 1925 roku^[6], a jej duszpasterz – ksiądz Dr Paweł Michatz otrzymał 1 września 1925 roku dekret proboszczowski. Do parafii przydzielono także kolonię Agnieszka^[7]. Budowę świątyni rozpoczął na wiosnę 1935 roku; kamień węgielny poświęcił ksiądz biskup Teofil Bromboszcz dnia 6 października 1935 roku; benedykcji dokonał kanonik Józef Kubis 12 listopada 1939 roku. Kościół zaprojektowany został przez architekta Jana Kapołkę, budową kierował Karol Przybyła^[8].

Dalsza działalność parafialna

Ksiądz Michatz odegrał wielką rolę w życiu mieszkańców Józefowca. W czasie II wojny światowej pisał podania do władz okupacyjnych i przechowywał mienie. Z tego powodu był też często wzywany przez Gestapo. Umarł na probostwie 15 maja 1945 roku. Został pochowany w grobie obok kaplicy na cmentarzu parafialnym. Rządy w parafii objął po nim ksiądz Józef Miczka. Z jego inicjatywy artysta Marchwitz wymalował kościół. 19 listopada 1946 roku dekret na administratora Józefowca otrzymał ksiądz Maksymilian Kret (Krett). Po rocznych rządach w parafii 24 listopada 1947 roku ksiądz biskup Stanisław Adamski mianował administratorem parafii księdza Józefa Stokowego. Znany był jako doskonały kaznodzieja i cięty w słowie adwersarz w dyskusji. Zmarł 25 lutego 1969 roku^[8][9].

Na następcę księdza Stokowego ksiądz biskup Herbert Bednorz wyznaczył księdza Bogusława Ochwała, który pracował w parafii blisko trzydzieści lat (1969–1994). Za czasów jego duszpasterstwa powstało przy kościele probostwo i dom katechetyczny, zmodernizowano oświetlenie i założono w kościele centralne ogrzewanie oraz zgodnie z ówczesnymi tendencjami, zmieniono styl wnętrza świątyni. Po złożeniu rezygnacji z urzędu proboszcza wyjechał do pracy do Niemiec – do kościoła filialnego Maria Einsiedel w Gernsheim, gdzie trzy lata później zmarł na zawał serca. Został on pochowany na józefowskim cmentarzu. Następcą księdza Ochwała został ksiądz Andrzej Maślanka. Rozpoczął on gruntowny remont kościoła. W 1997 roku wyjechał do pracy misyjnej na Alaskę – do parafii przy kościele pw. św. Józefa w Nome w diecezji Fairbanks. Obecnie proboszczem józefowskiej parafii jest ks. Zenon Drożdż^[2][9].

Proboszczowie

• ks. Stanisław Hyrtek – kuratus (1920-1922)^[5],
• ks. Ludwik Czardybon – kuratus (1922)^[5],
• ks. Paweł Michatz – administrator (1922-1925); proboszcz (1925-1945)^[5],
• ks. Józef Miczka – administrator (1945-1946)^[5],
• ks. Maksymilian Kret – administrator (1946-1947)^[5],
• ks. Józef Stokowy – administrator (1947-1957); proboszcz (1957-1969)^[5],
• ks. Bogusław Ochwał – administrator (1969-1994)^[5],
• ks. Andrzej Maślanka – administrator (1994-1995); proboszcz (1995-1997)^[5],
• ks. Zenon Dróżdż – administrator (1997-1998); proboszcz (od 1998 roku)^[5].

Działalność duszpasterska

Parafia św. Józefa Robotnika w 2015 roku liczyła około 12 tys. wiernych. Przy parafii funkcjonuje także dom zakonny Sióstr Córki Bożej Miłości, położony przy ulicy Bytomskiej 15^[10], a także parafia zarządza cmentarzem przy ulicy Józefowskiej, założonym 28 lipca 1923 roku^[11]. Przy parafii funkcjonują następujące grupy parafialne: Oaza, Oaza Rodzin, ministranci, Dzieci Maryi, Krąg Biblijny, chór Święta Cecylia, Eucharystyczny Ruch Młodych, Franciszkański Zakon Świeckich, Apostolstwo Dobrej Śmierci i Grupa Modlitewna^[12].

W kościele parafialnym w niedziele i święta odprawianych jest sześć mszy świętych, natomiast w tygodniu trzy. Ponadto odprawiane są różnego typu nabożeństwa. Odpust parafialny odbywa się w niedzielę po 1 maja każdego roku^[13].

Zasięg parafii

Pierwotnie do parafii św. Józefa Robotnika przynależeli wierni z Józefowca i kolonii Agnieszka^[14]. Pierwsza korekta granic parafii nastąpiła w 1946 roku z wełnowiecką parafią Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych. Mieszkańcom zamieszkującym przekazane wełnowieckiej parafii ulice dano wówczas trzy lata wolnego wyboru miejsca ślubu, pogrzebu i chrztu. Kolejne przekazanie części ulic do wełnowieckiej parafii nastąpiło w 1981 roku^[5]. Obecnie do parafii przynależą następujące ulice Katowic: Alfreda, Bytkowska, Bytomska, I. Daszyńskiego, Jodłowa, Józefowska, T. Kotlarza, Krzyżowa, prof. J. Mikusińskiego, F. Nowowiejskiego, Oświęcimska, T. Patalonga, J. Pietrusińskiego, E. Plater, Promienna, S. Rożanowicza, Słoneczna, Szczecińska, ks. P. Ściegiennego i Walecznych^[10].

Przypisy

Bibliografia

• GrzegorzG. Grzegorek GrzegorzG., PiotrP. Tabaczyński PiotrP., Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2014, ISBN 978-83-63780-06-7 .
• HenrykH. Olszar HenrykH., Parafia św. Józefa Robotnika w Józefowcu, „Górnoślązak” (8 (27)), Katowice: Związek Górnośląski, 2017, s. 14-16, ISSN 2391‒5331  (pol.).
• UrszulaU. Rzewiczok UrszulaU., Dzieje Dębu (1299-1999), Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1999, ISBN 83-87727-30-X .