Parafia św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym

Parafia św. Marii Magdaleny

Kościół św. Marii Magdaleny widziany z cmentarza
Państwo

 Polska

Siedziba

Chorzów

Adres

ul. Bożogrobców 31
41- 503 Chorzów

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

katowicka

Kościół

Kościół św. Marii Magdaleny w Chorzowie

Proboszcz

ks. Krzysztof Skiba

Wezwanie

św. Marii Magdaleny

Wspomnienie liturgiczne

niedziela po 21 lipca

Położenie na mapie Chorzowa
Mapa konturowa Chorzowa, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Marii Magdaleny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Marii Magdaleny”
Ziemia50°18′20″N 18°58′26″E/50,305556 18,973889
Strona internetowa

Parafia św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starymrzymskokatolicka parafia w Chorzowie Starym

Historia

Początki parafii

Kościół w Chorzowie Starym od swego początku należał do zakonu Bożogrobców. W 1241 roku w czasie najazdu Tatarów 500 wiosek zostało zniszczonych, w tym Chorzów. Ze wsi pozostały tylko pola, i te podarował książę opolski Władysław, proboszczowi miechowskiemu, aby ten je skolonizował i zaludnił. Dokument uprawniający do przejęcia Chorzowa przez zakon Bożogrobców został przedstawiony 24 czerwca 1257 roku. Pierwsze informacje o istnieniu kościoła w Chorzowie sięgają roku 1299. Wówczas w Chorzowie powstał szpital, a co za tym idzie mógł powstać i kościół szpitalny. Pewne jest, że w 1326 roku parafia i kościół już istniały. Wymienione są w sprawozdaniach poboru świętopietrza z 1325-26 jako należące do dekanatu sławkowskiego[1].

Rozwój Chorzowa i kościół parafialny

Pierwszy kościół prawdopodobnie w całości był wykonany z drewna. Kościół ten istniał do 1430 roku. Wtedy to wieś została zniszczona przez Husytów, pod dowództwem Mikołaja Żyglina herbu Korucz. Zastąpił go nowy, również drewniany kościół, który przetrwał do 1590 roku. Wtedy ksiądz Błażej Brunowicki wzniósł pierwszą murowaną świątynię w Chorzowie. Wydarzenie to jest potwierdzone w wizytacji kanonicznej z 1598 roku: „Villa Harzow: Ecclesia parochialis murata, tituli Sanctae Mariae Magdalenae consecrata”. W świątyni znajdowały się trzy ołtarze, w wieży kościelnej umieszczono dwa dzwony, a na dachu wieżyczkę z sygnaturką. Okres reformacji na wiernych z Chorzowa nie wywarł większego wpływu. Ksiądz Jan Szacalski przeniósł swoją siedzibę z Bytomia do Chorzowa i przy okazji odnowił kościół.

Kościół św. Marii Magdaleny

Nowy kościół

Nowego kościoła doczekali się parafianie w 1721 roku. Wtedy to bowiem proboszcz chorzowski Stanisław Stępowski wybudował kościół parafialny, o którym posiadamy już więcej wiadomości. 27 lipca 1782 roku, w dzień odpustu parafialnego wybuchł pożar, który strawił kościół i trzydzieści siedem innych gospodarstw. W trzy lata po pożarze z inicjatywy księdza proboszcza Ludwiga Bojarskiego kościół został odbudowany. Po kasacie zakonów w 1810 roku przez Fryderyka Wilhelma III wszystkie majątki klasztorne przeszły na własność państwa pruskiego, a zakon uległ sekularyzacji. Parafia chorzowska przeszła w ręce kleru diecezjalnego. W drugiej połowie XIX wieku, w związku z uprzemysłowieniem regionu, rosła liczba katolików, a to pociągało za sobą potrzebę podziału parafii, budowę nowego kościoła, względnie rozbudowę starego. Autorem projektu obecnego kształtu kościoła jest Joseph Ebers, który od 1883 roku został zatrudniony przez kurię wrocławską jako architekt diecezjalny. W sierpniu 1888 roku ksiądz Franciszek Kania położył kamień węgielny pod nowy kościół. W 1891 roku wieżę kościoła wieńczy kopuła z krzyżem.

kapliczka Podwyższenia Krzyża przy Placu Piastowskim w Chorzowie Starym

19 grudnia 1892 roku ksiądz dziekan Józef Michalski z Lipin, jako przedstawiciel biskupa wrocławskiego dokonał uroczystego poświęcenia świątyni. Kościół został zbudowany w stylu neogotyckim. Wieża kościelna liczy 75 metrów wysokości. Prezbiterium kościoła znajduje się od strony zachodniej, natomiast wieża kościelna od strony wschodniej. We wnętrzu kościoła przeważają sklepienia krzyżowo-żebrowe. Wnętrze kościoła składa się z trzech naw, budowanych w systemie halowym, tzn. równej wysokości, nakrytych sklepieniami o potężnych, okrągłych filarach. W prezbiterium kościoła szczególne wrażenie robią trzy obrazy. Główny obraz przedstawia moment spotkania patronki parafii, świętej Marii Magdaleny, ze zmartwychwstałym Jezusem Chrystusem. Po bokach znajdują się obrazy świętego Izydora, patrona rolników oraz św. Floriana, patrona miasta Chorzów. Obrazy te są autorstwa krakowskiego malarza, Juliusza Makarewicza. W kościele są trzy kaplice. Po lewej stronie prezbiterium znajduje się kaplica Najświętszej Maryi Panny, po prawej stronie - kaplica Serca Pana Jezusa, a w tyle kościoła - kaplica Matki Boskiej Bolesnej.

Na terenie należącym do parafii św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym leży mała kapliczka Podwyższenia Krzyża. Kapliczka ta początkowo znajdowała się na ulicy Tadeusza Kościuszki. Legenda głosi, że w miejscu gdzie stoi dziś kapliczka mieścił się pierwszy chorzowski szpital pod patronatem Bożogrobców oraz cmentarz. Tak więc przypuszcza się że kapliczka była usytuowana na cmentarzu, a więc pełniła funkcję kaplicy cmentarnej. Fundatorem kaplicy Podwyższenia Krzyża jest urząd gminy Chorzów. Aktu poświęcenia dokonał kanonik Stefan Szwajnoch. W 1926 roku została ona przeniesiona na plac Piastowski i tam stoi po dziś dzień. Na wierzchołku kaplicy znajduje się mała kopuła, którą wieńczy podwójny krzyż - symbol zakonu Bożogrobców.

Duchowni związani z parafią

Proboszczowie parafii

Budynek byłego klasztoru - w latach 1909 - 1985 przebywały tu Siostry Boromeuszki
  • ks. Józef Beder 1817-1855
  • ks. Franciszek Kania 1855-1900
  • ks. Franciszek Adamek 1901-1913
  • ks. Karol Namysło 1914-1925
  • ks. Stefan Szwajnoch 1925-1937
  • ks. Augustyn Koźlik 1938-1952
  • ks. Edward Droździok 1953-1968
  • ks. Stanisław Woźniak 1968-1972
  • ks. Franciszek Hornik 1972-1986
  • ks. Jan Piwczyk 1986-2005
  • ks. Edward Chmiel 2005-2014
  • ks. Krzysztof Skiba od 2014

Księża pochodzący z parafii

Zobacz też

  • lista najwyższych kościołów na świecie

Przypisy

  1. Monumenta Poloniae Vaticana T.1 Acta Camerae Apostolicae. Vol. 1, 1207-1344. Jan Ptaśnik (redakcja). Cracoviae: Sumpt. Academiae Litterarum Cracoviensis, 1913, s. 141-143.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Chorzow Stary church.jpg
(c) I, PetrusSilesius, CC BY 2.5
Kościół św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym.
Chorzów location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Chorzów, Poland
Ta mapa of Chorzów została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Chorzow Stary rectory.jpg
(c) I, PetrusSilesius, CC BY 2.5
Budynek byłego klasztoru - w latach 1909 - 1985 przebywały tu Siostry Boromeuszki
Chorzow Stary-kapl Podwyzszenia Krzyza.jpg
(c) Spoogie z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Kapliczka Podwyższenia Krzyża - Chorzów Stary
Kosciol Sw Marii Magdaleny.JPG
Autor: Grzadam, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kościół św. Marii Magdaleny