Parafia św. Marii Magdaleny w Tychach

Parafia św. Marii Magdaleny
	; Kościół św. Marii Magdaleny
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Siedziba	Tychy
Adres	ul. ks. K. Damrota 62; 43-100 Tychy
Data powołania	przed 1529
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Diecezja	katowicka
Dekanat	Tychy Stare
Kościół	św. Marii Magdaleny
Proboszcz	ks. Janusz Lasok
Wezwanie	św. Maria Magdalena
Wspomnienie liturgiczne	22 lipca; Święto św. Marii Magdaleny
	Położenie na mapie Tychów Parafia św. Marii Magdaleny
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Parafia św. Marii Magdaleny
	Położenie na mapie województwa śląskiego Parafia św. Marii Magdaleny
	50°07′49,74″N 18°58′54,83″E/50,130483 18,981897
	Strona internetowa

Kościół od strony rynku zimą, 2013

Parafia św. Marii Magdaleny – rzymskokatolicka parafia znajdująca się w Tychach, w dzielnicy Stare Tychy. Parafia należy do dekanatu Tychy Stare w archidiecezji katowickiej.

Historia parafii

Pierwszy kościół z 1480 r.

Pierwszy niewielki kościół w Tychach wzniesiono około 1480 r. na tzw. Początkowiźnie, czyli w miejscu, w którym dzisiaj ulica Starokościelna łączy się z aleją Bielską. Przy świątyni mógł się znajdować cmentarz zwany Kościeliskiem. Kościół był uposażony przez fundatora – księcia pszczyńskiego, konsekrował go zaś biskup krakowski. Kościół w Tychach należał do dekanatu pszczyńskiego, ten natomiast do diecezji krakowskiej wchodzącej w skład archidiecezji gnieźnieńskiej. Wiarygodna informacja potwierdzająca istnienie kościoła i parafii pochodzi z 1529 r. – została zamieszczona w Liber retaxationum (Księdze oszacowań) spisanej na polecenie biskupa krakowskiego Tomickiego. Pierwszym proboszczem tyskiej parafii był bliżej nieznany ks. Mikołaj narodowości polskiej.

Drugi kościół

W latach 1569–1629 kościołem pod wezwaniem św. Marii Magdaleny zarządzali protestanci. W listopadzie 1598 r. wizytacji kościelnej (pierwszej po soborze trydenckim) dekanatu pszczyńskiego dokonał archidiakon krakowski Krzysztof Kazimirski na zlecenie biskupa Jerzego Radziwiłła. Według sporządzonego sprawozdania kościół w Villa Tychy znajdował się w rękach protestańskich^[1]. Nowy kościół również był drewniany, ale wzniesiono go na innym miejscu – na łagodnym wzgórzu nad stawem w środku osady, nie wiadomo kto i kiedy go zbudował. Kościół został przejęty przez katolików w 1653 r. Od 1665 r. kościół miał już drugiego patrona – św. Mikołaja, biskupa i męczennika. Ze spisu inwentarza wynika, że w ołtarzu głównym znajdowały się relikwie świętych Albana i Flawiana.

Kościół murowany z 1782 r.

11 sierpnia 1769 r. ks. A. Tomicki uświadomił parafianom konieczność budowy nowego kościoła, tym razem murowanego. Pochodzący z Paprocan ks. Stanisław Kroczek 5 czerwca 1780 r. doprowadził do poświęcenia kamienia węgielnego pod nowy kościół, a 3 listopada 1782 roku delegat biskupa krakowskiego, dziekan pszczyński ks. Tomasz Trzebinia poświęcił nową świątynię. Pierwsza urzędowa okrągła pieczęć parafialna została sporządzona w 1820 r., został zamieszczony na niej napis „Ecclesia parochialis Tichensis 1820”.

W 1822 r. pod kierunkiem architekta Ludwika W. Puscha z Pszczyny dokonano przebudowy chóru. 15 czerwca 1840 r. proboszcz z Piekar ks. Jan Alojzy Ficek poświęcił nowe dzwony tyskiego kościoła. Budowę murowanego ogrodzenia wokół świątyni rozpoczęto w 1854 r., w 1860 r. parafia zakupiła w kościele św. Jadwigi w Pszczynie obrazy Drogi Krzyżowej. Na zlecenie ks. Jana Kapicy (proboszcz parafii od 1898 do 1930^[2]) z lutego 1902 r. pracownia architektoniczna Maxa Schliwy z Zabrza podjęła się przygotowania rozbudowy projektu kościoła dla 7500 wiernych. W kwietniu 1906 r. wyburzono część starego budynku kościelnego (nie naruszając wieży), a w maju 1907 r. poświęcono powiększony o 60% powierzchni użytkowej obiekt sakralny. Na wiosnę 1929 r. firma budowlana przystąpiła do rozbiórki wieży kościelnej i rozpoczęła budowę nowej, którą ukończono w sierpniu 1929 r. W grudniu 1941 r. hitlerowcy skonfiskowali dzwony.

2 lutego 1945 r. w tyskim kościele odprawiono pierwsze po wojnie nabożeństwo w języku polskim. Do 1957 r. kościół pod wezwaniem św. Marii Magdaleny musiał spełniać funkcję jedynego ośrodka sakralnego w Tychach – miasta, które w krótkim czasie osiągnęło liczbę 100 tys. mieszkańców. W latach 1996–2004 abp Damian Zimoń (wikary w latach 1958–1962) poświęcił figurę Jezusa znajdującą się nad wejściem od strony Rynku (lipiec 1996 r.), tablicę poświęconą bł. Emilowi Szramkowi, byłemu wikaremu tyskiej parafii (poświęcenie w czerwcu 2002 r.) oraz Kaplicę całodziennej adoracji Najświętszego sakramentu (22 grudnia 2004 r.).

Kościół od strony Rynku
Wejście do kościoła
Ołtarz główny
Nagrobek ks. Jana Kapicy
Cmentarz przy kościele

Przypisy

↑ ks. dr Maksymilian Wojtas: Akta wizytacji dekanatów bytomskiego i pszczyńskiego dokonanej w 1598 r. z polecenia Jerzego kardynała Radziwiłła, biskupa krakowskiego. Katowice: Towarzystwo Przyjaciół Nauk na Śląsku, 1938, s. 110.
↑ Śmierć kapłana. „Kurier Warszawski”, s. 3, Nr 249A z 11 września 1930.

Linki zewnętrzne

Informacje o parafii na stronie archidiecezji katowickiej

[1] s. dr Maksymilian Wojtas: Akta wizytacji dekanatów bytomskiego i pszczyńskiego dokonanej w 1598 r. z polecenia Jerzego kardynała Radziwiłła, biskupa krakowskiego. Katowice: Towarzystwo Przyjaciół Nauk na Śląsku, 1938, s. 110.

[2] Śmierć kapłana. „Kurier Warszawski”, s. 3, Nr 249A z 11 września 1930.

[1]

[2]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne