Parafia św. Mateusza w Gniewczynie Łańcuckiej

Parafia
św. Mateusza Apostoła
w Gniewczynie Łańcuckiej
Ilustracja
Kościół św. Mateusza w Gniewczynie Łańcuckiej
Państwo

 Polska

Siedziba

Gniewczyna Łańcucka

Adres

Gniewczyna
37-203 Gniewczyna

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

przemyska

Dekanat

Przeworsk I

Kościół parafialny

św. Mateusza

Filie

MB Częstochowskiej w Wólce Małkowej

Proboszcz

ks. Krzysztof Filip

Wezwanie

św. Mateusza Apostoła

Wspomnienie liturgiczne

21 września

Położenie na mapie gminy Tryńcza
Mapa konturowa gminy Tryńcza, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Parafiaśw. Mateusza Apostoław Gniewczynie Łańcuckiej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafiaśw. Mateusza Apostoław Gniewczynie Łańcuckiej”
Położenie na mapie powiatu przeworskiego
Mapa konturowa powiatu przeworskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafiaśw. Mateusza Apostoław Gniewczynie Łańcuckiej”
50°06′20,63″N 22°29′42,74″E/50,105731 22,495206
Strona internetowa

Parafia św. Mateusza w Gniewczynie Łańcuckiej – parafia rzymskokatolicka, znajdująca się w archidiecezji przemyskiej, w dekanacie Przeworsk I[1].

Historia

Pierwszy drewniany kościół w Gniewczynie został prawdopodobnie zbudowany po 1340 roku (wspominają o tym akta grodzkie i ziemskie). W 1580 roku Zofia ze Sprowy Odrowąż przekazała parafię w Gniewczynie bożogrobcom, którzy ją posiadali aż do 1716 roku. Kościół ten istniał aż do 1624 roku; kiedy to został zniszczony przez najazd Tatarów, a ks. Mateusz Wierzbicki został zamordowany. Po roku 1625 zbudowano nowy kościół drewniany, który był aż do 1725 roku. W 1725 roku zbudowano drewniany kościół, który został konsekrowany w 1754 roku. W latach 1882–1885 zbudowano murowany Kościół, który został konsekrowany w 1885 roku[2]. Obecny kościół murowany został zbudowany w 1910 roku, a jego konsekracja nastąpiła w 1931 roku[a]. W 1938 roku w Parafii Gniewczyna Łańcucka było ogółem 4470 wiernych (w tym: Gniewczyna Łańcucka-1700; Gniewczyna Tryniecka-580; Gorzyce/część-840; Jagiełła/część-980; Wólka Małkowa-230; Zmysłówka/część-140), oraz było 205 Unitów i 30 Żydów[3].

W 1774 roku sprowadzono z Rakszawy drewnianą kaplicę pw. św. Antoniego i zbudowano ją przy dworku szlacheckim w Tryńczy. Kaplica ta była wzmiankowana w Schematyzmach Diecezji Przemyskiej w latach 1878–1880 (In aula Trynczaënsis fungitur munere domest, w której posługiwał ks. Alojzy Sakowicz, z diec. Wileńskiej)[4]; i w latach 1885–1910 (In aula Trynczaensis adest capella privata pro celebrando Sacrif. Missae adaptata)[5].

W 1910 roku Tryńcza, Głogowiec, i Ubieszyn zostały przydzielone do nowej parafii pw. św. Kazimierza w Tryńczy, później Wólka Ogryskowa i część Gorzyc również przydzielono do Tryńczy, a ok. 1926 roku Wola Buchowska i część Jagiełły (Niechciałki) przydzielono do parafii pw. św. Stanisława Biskupa w Wólki Pełkińskiej. W 1925 roku w Gorzycach, książę Andrzej Lubomirski w swojej prywatnej posiadłości utworzył kaplicę (In Gorzyce adest capella celebrationi adaptata)[6].

W 1945 roku w Gorzycach została erygowana parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa.

W 1983 roku w Jagielle została erygowana parafia pw. Królowej Jadwigi.

26 sierpnia 2001 roku w Wólce Małkowej poświęcono kościół filialny pw. Matki Bożej Częstochowskiej.

Na terenie parafii jest 3 289 wiernych (w tym: Gniewczyna Łańcucka – 1 998, Gniewczyna Tryniecka – 862, Wólka Małkowa – 326, Zmysłówka (część) – 129)[7].

Proboszczowie parafii
do 1810. ks. Antoni Kilian[8].
1811. ks. Paweł Rogultz[9].
1812–1838. ks. Antoni Kilian[10].
1838–1873. ks. Feliks Dzidowski[11].
1874–1876. ks. Andrzej Dzikowski[12].
1876–1891. ks. Jan Biega[13].
1891–1892. ks. Jan Niedzielski[14].
1892–1927. ks. Józef Ciasnocha[15].
1927–1936. ks. Roman Penc[16].
1936–1949. ks. Stanisław Kułak[17].
1949–1971. ks. Władysław Rękas.
1971–1973. ks. Julian Pleśniak.
1973–1996. ks. Władysław Bać.
1996– nadal ks. Krzysztof Filip.

Uwagi

  1. ↑ W 1853 roku w Parafii Gniewczyna było ogółem 4678 wiernych (w tym: Gniewczyna-1513; Głogowiec-288; Gorzyce-430; Jagiełła-673; Tryńcza-680; Ubieszyn-476; Wólka Buchowska-318; Wólka Małkowa-165; Wólka Ogryzkowa-135), było także 103 Żydów. W latach 1874–1880 parafia posiadała 3 szkoły parafialne; w latach 1881–1882 było 5 szkół parafialnych.

Przypisy

  1. ↑ Opis dekanatu na stronie archidiecezji
  2. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1892 (s. 184) [dostęp 2018-08-20]
  3. ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej Ob. Łac. 1938 (s. 109)
  4. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1879 (s. 138) [dostęp 2017-07-19]
  5. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioecesis Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1887 (s. 156) [dostęp 2017-07-19]
  6. ↑ Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit(us) Lat(ini) Anno 1927 (s. 100) [dostęp 2017-07-19]
  7. ↑ Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 2015/2016 (s. 253–254) ISSN 1429-6314
  8. ↑ Schematismus Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit(us) Lat(ini) Anno 1810 (s. 23) [dostęp 2017-07-18]
  9. ↑ Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit(us) Lat(ini) Anno 1811 [dostęp 2017-07-18]
  10. ↑ Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit(us) Lat(ini) Anno 1817 (s. 15) [dostęp 2017-07-18]
  11. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1839 (s. 40) [dostęp 2017-07-18]
  12. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1874 (s. 147) [dostęp 2017-07-18]
  13. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1877 (s. 134) [dostęp 2017-07-18]
  14. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1892 (s. 184) [dostęp 2017-07-17]
  15. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1893 (s. 175) [dostęp 2017-07-17]
  16. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioecesis Rit(us) Lat(ini) Premisliensis pro Anno Domini 1928 (s. 108) [dostęp 2017-07-17]
  17. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1937 (s. 109) [dostęp 2017-07-18]

Linki zewnętrzne

Bibliografia

Parafie dekanatu Przeworsk I

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Gniewczyna Łańcucka - kościół (2).jpg
Autor: Maly_student, Licencja: CC0
Zdjęcie wykonane w miejscowości Gniewczyna Łańcucka.