Parafia św. Stanisława Biskupa Męczennika i św. Anny w Knychówku
 Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres | Knychówek |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Region | |
| Dekanat | |
| Administrator | ks. mgr Antoni Klukowski |
| Proboszcz | ks. mgr Antoni Klukowski |
| Wspomnienie liturgiczne | 8 maja – św. Stanisława |
Położenie na mapie gminy Korczew _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Korczew") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu siedleckiego  | |
 52°20′11,1″N 22°34′31,6″E/52,336417 22,575444 | |
Parafia pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika i św. Anny w Knychówku – parafia rzymskokatolicka należąca do dekanatu drohiczyńskiego, diecezji drohiczyńskiej, metropolii białostockiej. Siedziba parafii znajduje się w Knychówku
Historia
XV wiek
Pierwszy drewniany kościół w Knychówku ufundowany został ok. roku 1460 przez Stanisława Korczewskiego, starostę kamienieckiego i jego matkę Kordulę Korczewską, wdowę po Pretorze (II), staroście drohickim.
Początkowo Knychówek, tak jak i całe dobra korczewskie należały do parafii w Drohiczynie i diecezji łuckiej. Starania o utworzenie parafii w Knychówku podjął wspomniany Stanisław Korczewski, wchodząc tym samym w spór o dziesięcinę z plebanem drohickim ks. Janem. Wielki książę litewski Aleksander Jagiellończyk 29 maja 1493 roku rozsądził spór na korzyść Stanisława i w 1494 roku kościół w Knychówku zostaje konsekrowany.
XVI wiek
W 1505 roku wojewoda połocki Stanisław Hlebowicz poślubia kasztelankę podlaską Zofię Korczewską, córkę Stanisława, i dobra korczewskie, wraz z Knychówkiem, przechodzą w jego ręce. W 1529 roku Zofia, wtedy już powtórnie zamężna, przekazuje swemu synowi Mikołajowi Durnemu, jako spadek po zmarłym ojcu, Korczew, Knychówek i Laskowice. W 1557 roku Arnolf Hlebowicz, syn Mikołaja, chorąży drohicki i mielnicki funduje w knychowskim kościele altarię.
XVII wiek
Kolejnym właścicielem Knychówka zostaje Krzysztof Wiesiołowski, marszałek wielki litewski, ożeniony z Aleksandrą Marianną Sobieską, ciotką króla Jana III Sobieskiego. On to, 29 października 1631 roku, dokonuje aktu fundacji obecnego, murowanego kościoła w Knychówku (znanych jest jeszcze jego dziesięć innych fundacji świątyń na Podlasiu i Litwie). W 1645 roku Aleksandra Marianna testamentem wzbogaca wcześniejsze nadania dla świątyni.
Budowa kościoła trwała od 1631 do 1668 roku. Wzniesiony on jest w stylu przejściowym pomiędzy gotykiem a renesansem, według projektu podobnego do starego kościoła farnego w Białymstoku. Konsekracja świątyni miała miejsce w 1733 roku, a dokonał jej ks. Józef Olszański, biskup tytularny Serra, sufragan chełmski.
XVIII wiek
Po bezdzietnej śmierci Aleksandry Marianny dobra korczewskie dziedziczą Chaleccy, a po nich Stanisław Lewicki, który sprzedaje je w 1712 roku Wiktorynowi Kuczyńskiemu, kasztelanowi podlaskiemu, zwanemu królem Podlasia. On to, w 1727 roku, zlecił wykonanie ołtarza w kościele knychowskim. Ufundował również klasztory: Benedyktynek w Drohiczynie i Dominikanów w Krześlinie. Jego wnuk Feliks Kuczyński, ostatni cześnik podlaski, funduje przy parafialnym kościele murowany szpital, wybudowany w latach 1792-1798, w którym obecnie mieści się wikarówka i organistówka.
XIX wiek
W wyniku III rozbioru tereny na lewym brzegu Bugu zajmuje Austria, na skutek czego zmienia się przynależność kościelna. W 1805 roku parafia, dotąd należąca do diecezji łuckiej wchodzi w skład nowo utworzonej diecezji lubelskiej. Kolejna reorganizacja ma miejsce już pod rządami Rosji w 1818 roku, kiedy parafie do diecezji lubelskiej zostają włączone do diecezji janowskiej, zwanej podlaską.
W okresie powstania styczniowego, w kościele w Knychówku, nabożeństwa odprawiał ks. gen. Stanisław Brzóska, który ukrywał się w dobrach korczewskich.
Po powstaniu, w 1867 roku, następuje kolejna reorganizacja przynależności kościelnej. Diecezja janowska zostaje skasowana, i aż do 1889 roku, biskupi i administratorzy lubelscy, każdorazowo zwracają się do metropolity warszawskiego i od niego otrzymują nominacje na administratorów diecezji podlaskiej. Wreszcie w 1889 roku papież Leon XIII przyłącza kanonicznie diecezję janowską do lubelskiej.
W roku 1888 umiarła ostatnia kolatorka kościoła w Knychówku z rodu Kuczyńskich, Joanna, po śmierci której dobra korczewskie dziedziczy jej córka, a tym samym stają się one własnością Ostrowskich.
XX wiek
Po I wojnie światowej parafia w Knychówku ponownie wchodzi w skład, wskrzeszonej przez papieża Benedykta XV, diecezji janowskiej czyli podlaskiej, która w 1925 roku zmienia nazwę na diecezja siedlecka czyli podlaska.
W latach 1990-1991, staraniem proboszcza ks. Mieczysława Onyśka, obok kościoła wybudowana została murowana plebania, zastępująca starą, drewnianą.
W 1992 roku parafia, bullą papieża Jana Pawła II została przyłączona do utworzonej rok wcześniej diecezji drohiczyńskiej.
Kler parafialny
- Proboszczowie
- ks. mgr Antoni Klukowski – od 1 lutego 2019 r.[1] (w latach 2007[2] – 2012[3] wikariusz, w latach 2012[3] – 2019[1] administrator).
- Wikariusze
- ks. mgr Radosław Żukowski – od 25 sierpnia 2018 r.[4]
- Księża pochodzący z parafii
- ks. kanonik dr. hab. Edward Jarmoch – prodziekan Wydziału Humanistycznego Akademii Podlaskiej.
- Marian Węsak – sercanin, proboszcz parafii św. Wojciecha w Cieszęcinie.
- Stanisław Maćkowiak – franciszkanin z Niepokalanowa.
- ks. kanonik Czesław Mularzuk - wyświęcony 18 XII 1927. Profesor i wychowawca w Wyższym Seminarium Duchownym w Siedlcach, zmarł 27 II 1951 spoczywa na cmentarzu w Knychówku.
Zasięg parafii
Do parafii należy około 2800 wiernych z miejscowości: Bużyska, Czaple Górne (folwark), Dąbrowa, Góry, Józefin, Knychówek, Korczew, Laskowice, Nowy Bartków, Starczewice, Stary Bartków i Szczeglacin.
Kościół parafialny
Jednonawowy, murowany z cegły i kamienia, wybudowany w latach 1631-1668 z fundacji Krzysztofa Wiesiołowskiego, marszałka wielkiego litewskiego według projektu zbliżonego do starego kościoła farnego w Białymstoku, w miejsce drewnianego z ok. 1460 roku. Świątynia posiada cechy późnogotyckie z elementami renesansu. Ściany zewnętrzne, otynkowane, z trzema wysokimi i głębokimi wnękami arkadowymi po każdej stronie, dającymi wrażenie oskarpowania. Wewnątrz każdej wnęki wąskie i wydłużone okno. Kruchtę wieńczy smukła, czworoboczna wieża, przechodząca w górnej części w ośmioboczną. Wewnątrz wieży cylindryczne klatki schodowe, z których jedna prowadzi na szczyt, a druga na chór. Wewnątrz kościoła trójprzęsłowa nawa oraz, węższe i niższe od niej, dwuprzęsłowe prezbiterium. Renesansowe sklepienie kolebkowe z lunetami i stiukowymi sztukateriami w tzw. typie kalisko-lubelskim: ornamentowane żebra o motywach czwórliścia, kwadratów, kół i serc. W oknach witraże przedstawiające m.in. fundatorkę Ludwikę Ostrowską. Ołtarz główny, ufundowany w 1727 przez Wiktoryna Kuczyńskiego, kasztelana podlaskiego, wykonany w stylu barokowym przez snycerza Łukasza Piotra Grzegółkowskiego z Drohiczyna. W ołtarzu obraz Józefa Buchbindera św. Stanisław Biskup wskrzeszający Piotrowina, a także rzeźby przedstawiające św. Wojciecha i św.Augustyna. Przed prezbiterium, po obu stronach nawy, późnorenesansowe ołtarze boczne. Poza tym, w kościele znajduje się drewniana barokowa chrzcielnica, późnorenesansowa ława dwuosobowa oraz tablice pamiątkowe Kuczyńskich i Ostrowskich – właścicieli dóbr korczewskich, którzy pochowani są w tutejszej krypcie. Obok kościoła murowana dzwonnica i trójboczna kapliczka z 1806 r. W niszach kapliczki rzeźby: Matka Boska, Chrystus u Słupa i św. Jan Nepomucen. Kościół położony przy wjeździe do Knychówka, obok drogi powiatowej Siedlce – Korczew. | Kruchta z wieżą |  Kapliczka |
Kościoły filialne i kaplice
CmentarzPrzez długi czas zmarłych grzebano wokół kościoła. Obecny cmentarz położony jest ok. 200 m od świątyni. Najstarsze zachowane na nim groby pochodzą z II połowy XIX w. Znaleźć można tu zabytkowe nagrobki, m.in. rodziny Kuczyńskich, Ostrowskich, Czapskich, a także grób Józefy Koszutskiej – nauczycielki na dworze Kuczyńskich w Korczewie, dla której swój wiersz Do Józefy Koszutskiej w 1861 r. napisał Cyprian Kamil Norwid. |  (c) I, DocDrOpia, CC-BY-SA-3.0 Kaplica w Korczewie |
Zobacz też
Patroni
- Święty Stanisław biskup męczennik – polski duchowny katolicki, biskup krakowski, męczennik, święty, patron Polski.
- Święta Anna – babka Jezusa, matka Maryi, żona św. Joachima.
Przypisy
- ↑ a b Zmiana na urzędzie proboszcza parafii Knychówek, drohiczynska.pl [dostęp 2019-07-02].
- ↑ Nowy proboszcz parafii Knychówek, drohiczynska.pl [dostęp 2019-07-02].
- ↑ a b Bp Dydycz do kapłanów: nie lękajmy się kultywować tradycji ludowych i ożywiać nimi wiarę, ekai.pl [dostęp 2019-07-02].
- ↑ Zmiany personalne w Diecezji Drohiczyńskiej, drohiczynska.pl [dostęp 2019-07-02].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
.svg)
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Autor:
Mapa powiatu siedleckiego, Polska
Autor: Allgau, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Prezbiterium kościoła w Knychówku
Autor: Allgau, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kościół pw. św. Stanisława bpa w Knychówku, z 1668
Autor:
Mapa gminy Korczew, Polska