Parafia św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie-Hucie

Parafia Świętego Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny
Ilustracja
Kościół parafialny pw. św. Stanisława BM i Niepokalanego Serca NMP
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Siedziba

Ruda-Huta

Adres

ul. Niepodległości 3
22-110 Ruda-Huta

Data powołania

12.04 1923

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

lubelska

Dekanat

Chełm – Wschód

kościół

Kościół św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie-Hucie

Filie

Rudka, Gotówka

Proboszcz

ks. Aleksander Tabaka

Wezwanie

św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny

Wspomnienie liturgiczne

św. Stanisława BM – 8 maja; Niepokal. Serca NMP – 22 sierpnia

Położenie na mapie gminy Ruda-Huta
Mapa konturowa gminy Ruda-Huta, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafia Świętego Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Parafia Świętego Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia Świętego Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny”
Ziemia51°14′10,0320″N 23°35′38,8374″E/51,236120 23,594121
Projekt pierwszego kościoła parafialnego w Rudzie Hucie z 1923 r.
Pomnik ku czci Polaków poległych i pomordowanych na Wołyniu w czasie II wojny światowej

Parafia Świętego Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie-Hucie – parafia rzymskokatolicka w Rudzie-Hucie, należąca do archidiecezji lubelskiej i Dekanatu Chełm – Wschód, erygowana w 1923 r.

Historia

Starania o utworzenie parafii rzymskokatolickiej w Rudzie Hucie podejmowane były przed I wojną światową. Zabiegom tym sprzyjał właściciel miejscowej huty szkła, Uszer Sygał, który na uposażenie parafii ofiarował wstępnie osiem mórg ziemi. Wybuch wojny przeszkodził w realizacji tych planów. Po zakończeniu wojny ponownie podjęto starania o utworzenie parafii, czemu sprzyjało znaczne oddalenie od macierzystego kościoła parafialnego w Uhrusku i zniszczenie prawosławnej świątyni parafialnej w Rudzie. W celu utworzenia parafii ukonstytuował się komitet organizacyjny, który uzyskał od właściciela huty grunt pod budowę kościoła (2 morgi) i zaczął gromadzić środki na budowę świątyni. Za zebrane pieniądze zakupiono niewielki drewniany kościół zbudowany w Dorohusku przez legionistów marszałka Józefa Piłsudskiego. Wiosną 1923 r. zakończono prace budowlane w Rudzie Hucie. 1 maja 1923 r. biskup podlaski Henryk Przeździecki erygował parafię w Rudzie Hucie, włączając ją do struktur diecezji podlaskiej (dekanat Włodawa). Pierwszym proboszczem został ks. Leon Łęga, przybyły z diecezji kamienieckiej na Podolu. Na mocy bulli papieskiej Vixdum Poloniae Unitas z 28.10.1925 parafia przeszła do diecezji lubelskiej. Obejmowała wówczas następujące miejscowości: Chromówka, Gdola, Gotówka (województwo lubelskie), Hniszów-Kolonia, Jazików, Karolinów (województwo lubelskie), Leśniczówka (gmina Ruda-Huta), Marynin (gmina Ruda-Huta), Miłosław (województwo lubelskie), Poczekajka (gmina Ruda-Huta), Ruda-Huta, Ruda-Opalin, Ruda (powiat chełmski), Rudka (gmina Ruda-Huta), Tarnówka, Zarudnia[1]. W latach sześćdziesiątych XX w. do parafii przyłączono wieś Iłowę, odłączoną od parafii rzymskokatolickiej w Uhrusku. Na mocy specjalnego przywileju biskupów lubelskiego i siedleckiego mieszkańcy wsi mogli swobodnie korzystać z posługi duszpasterskiej obu parafii[2].

Po drugiej wojnie światowej rozpoczęto starania o budowę nowej, murowanej świątyni. Pierwotny projekt przewidywał budowlę trójnawową z dwuwieżową fasadą wzorowaną na byłej unickiej katedrze chełmskiej. Ostatecznie w latach 1952–1962 dzięki wysiłkom ks. Jana Dudka zrealizowano skromniejszy projekt. 22 sierpnia 1954 r.okupoświęcono nawę główną, w 1956 dokończono budowę wieży (sygnaturki), a w 1960 poświęcono nowe, piętnastogłosowe organy, zbudowane w wytwórni Stefana Krukowskiego w Piotrkowie Trybunalskim. Konsekracji nowej świątyni dokonał bp lubelski Piotr Kałwa 13 maja 1962 roku. W kościele w lewej nawie bocznej znajdował się zabytkowy, późnobarokowy ołtarz z obrazem św. Rodziny, usunięty w 2016. W prawej nawie bocznej znajduje się Ołtarz Pamięci 1939–1944, upamiętniający ofiary drugiej wojny światowej. W 2004 w kościele zainstalowano sprowadzone z Niemiec (zbudowane ok. 1954) 19-głosowe organy, zmontowane i przebudowane przez Jerzego Kuklę z Lublina[3].

Przy kościele znajduje się dzwonnica, zbudowana w 1966 dla uczczenia Tysiąclecia Chrztu Polski. Na pobliskim cmentarzu parafialnym znajduje się jeden z pierwszych (lub pierwszy) po drugiej wojnie światowej pomnik poległym i pomordowanym na Wołyniu, odsłonięty w 1984[1].

Filie

  • Gotówka (województwo lubelskie), kaplica pw. św. Antoniego Padewskiego
  • Rudka (gmina Ruda-Huta), kaplica pw. św. Brata Alberta Chmielowskiego

Proboszczowie

  • ks. Leon Łęga (1923–1925)
  • ks. Andrzej Leszczyński (1925–1928)
  • ks. Jan Winnicki (1929–1935)
  • ks. Stanisław Grzegorczyk (1935–1950)
  • ks. Jan Dudek (1950–1963)
  • ks. Józef Dec (1963–1969)
  • ks. Marian Chmielowski (1969–2002)
  • ks. Józef Trąbka (2002–2002)
  • ks. Aleksander Tabaka (od 2002)

Przypisy

  1. a b A. Franecki, Ślady dziejów gminy Ruda-Huta, Chełm-Ruda Huta 2010, s. 18-26
  2. A. Wawryniuk, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego, Chełm 2002, s. 325.
  3. Polskie Wirtualne Centrum Organowe

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Kosciol w Rudzie Hucie.JPG
Autor: Pogoda, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół rzymskokatolicki pw. św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie Hucie, 1952-1962
Pomnik ku czci Polakow poleglych i pomordowanych na Wolyniu w czasie II wojny swiatowej.JPG
Autor: Pogoda, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ruda Huta (pow. chełmski), pomnik ku czci Polaków poległych i pomordowanych na Wołyniu w czasie II wojny światowej (1984 r.)
Projekt kosciola w Rudzie Hucie 1923.jpg
Projekt pierwszego kościoła parafialnego w Rudzie Hucie, 1923 r.