Parafia św. Wawrzyńca w Dolistowie

Parafia pw.
św. Wawrzyńca
w Dolistowie
Ilustracja
kościół parafialny
Państwo

 Polska

Siedziba

Dolistowo Stare

Adres

Dolistowo Stare I/92
19-124 Jaświły

Data powołania

6 lutego 1500

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

białostocka

Dekanat

Knyszyn

Kościół

św. Wawrzyńca

Filie

Kaplica pw. Wniebowzięcia NMP w Dolistowie Nowym
Kaplica pw. św. Jerzego na cmentarzu w Dolistowie Nowym
Kaplica pw. Matki Bożej Miłosierdzia we Wroceniu
Kaplica pw. Miłosierdzia Bożego w Mikicinie
Kaplica pw. św. Stanisława Kostki w Zabielu
Kaplica pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Moniuszkach

Proboszcz

ks. Adam Szczesiul

Wezwanie

św. Wawrzyńca

Wspomnienie liturgiczne

10 sierpnia - św. Wawrzyńca

Położenie na mapie gminy Jaświły
Mapa konturowa gminy Jaświły, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Parafia pw. św. Wawrzyńca w Dolistowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafia pw. św. Wawrzyńca w Dolistowie”
Położenie na mapie powiatu monieckiego
Mapa konturowa powiatu monieckiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Parafia pw. św. Wawrzyńca w Dolistowie”
Ziemia53°32′55″N 22°54′10″E/53,548611 22,902778

Parafia pw. św. Wawrzyńca w Dolistowierzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu Knyszyn,

archidiecezji białostockiej, metropolii białostockiej[1].

Historia parafii

Dolistowo Stare jest też najstarszą osadą ludzką wspominaną pod nazwą "Targowisko" leżącą nad rzeką Biebrzą, w najdawniejszym pisanym źródle określającym granice Mazowsza i Litwy z roku 1358. Do tradycji św. Brunona z Kwerfurtu w Dolistowie Starym należy nie spotykane w tym regionie wezwanie kościoła – św. Wawrzyńca Biskupa, wyraźnie odsyłające do benedyktyńskiej misji chrystianizacyjnej. Niewątpliwie w 1358 r. mazowieckie Targowisko posiadało obiekt sakralny przyciągający puszczańską ludność[2].

Za czasów króla Kazimierza Jagiellończyka (zmarł w 1492) istniał już kościół w Dolistowie. Parafia w Dolistowie została erygowana 6 lutego 1500 r. Pierwszym proboszczem był ks. kanonik Stanisław Dąbrówka i wtedy to drewniana kaplica pw. św. Stanisława BM została przemieniona na kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca diakona i męczennika[3].

Inne źródła wśw. Wawrzyńcymieniają, że pierwszym proboszczem dolistowskim był ks. Jakub, który zmarł w roku 1506[4].

Obok kościoła w roku 1803 zbudowana została dzwonnica z kamieni. Plebanię murowaną pobudowano w roku 1930.

Miejsca święte

Kościół parafialny

Obecny kościół z kamienia polnego został zbudowany latach 1789-91. Fundatorami tego kościoła byli: hetmanowa Izabella Branicka i proboszcz ks. Krzysztof Kapica. Świątynia została zbudowana według projektu Jana Bogumiła Zsczerniga, porucznika i architekta będącego na usługach Izabelli Branickiej. Konsekracji kościoła dokonał bp Piotr Toczydłowski 23 października 1791 r. W latach 70 XX wieku został przeprowadzony gruntowny remont wnętrza.

W ołtarzu głównym kościoła wielką czcią jest otoczony Krucyfiks pochodzący z XVIII wieku. Pod krzyżem znajduje się obraz Matki Bożej Pocieszenia z namalowany w stylu rokoko (XVIII w). W bocznym ołtarzu znajduje się barokowy obraz Matki Bożej Różańcowej (także z XVIII w).

Kościoły filialne i kaplice
  • kaplica pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Dolistowie Nowym– przy drodze do Goniądza
  • kaplica pw. św. Jerzego na cmentarzu grzebalnym w Dolistowie Nowym
  • kaplica pw. Matki Bożej Miłosierdzia we Wroceniu
  • kaplica pw. Miłosierdzia Bożego w Mikicinie
  • kaplica pw. św. Stanisława Kostki w Zabielu
  • kaplica pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Moniuszkach - kapliczka przydrożna (na granicy parafii) tzw. "Latarnia"
Cmentarz parafialny

Na terenie parafii znajduje się cmentarz grzebalny założony w XVI wieku, powiększony w roku 1963, w odległości 2 km od kościoła o powierzchni 4 ha.

Obszar parafii

W granicach parafii znajdują się miejscowości:

Proboszczowie

  • ks. Edward Szapel 1923-1939
  • ks. Jan Przybiński 1939-1946
  • ks. Antoni Bachurzewski 1946-1961
  • ks. Michał Dalinkiewicz 1961-1974
  • ks. Marian Malicki 1975-1989
  • ks. Władysław Kulikowski 1989-1992
  • kan. hon. Kol. Kap. Kryp. ks. Jan Popławski 1992-2005
  • ks. mgr teol. Stanisław Łukaszewicz 2005-2010
  • ks. kan. Jerzy Sidorowicz 2010-2012 (zmarł 18.02.2012)
  • ks. Adam Sokołowski 2012-2022
  • ks. Adam Szczesiul od 2022

Przypisy

Bibliografia

  • Edmund Chodorowski, Knyszyńskie szkice historyczne, Knyszyn: „Amanita”, 1997, ISBN 83-905287-4-6, OCLC 750072117.
  • Arkadiusz Studniarek, Przemysław Borowik JAŚWIŁY Z DZIEJÓW OBSZARU GMINY W XIX i XX WIEKU. Białystok – Jaświły 2011. ISBN 978-83-931625-4-3.

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Powiat moniecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu monieckiego, Polska
Jaświły (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Jaświły, Polska
Poland Dolistowo church.jpg
Autor: Wojsyl, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dolistowo Stare, kościół św. Wawrzyńca (1789)