Parafia św. Wawrzyńca w Olbierzowicach

Parafia św. Wawrzyńca w Olbierzowicach
Ilustracja
Kościół parafialny
Państwo Polska
SiedzibaOlbierzowice
AdresOlbierzowice
27-640 Klimontów
Data powołaniaprzed 1325
Wyznaniekatolickie
Kościółrzymskokatolicki
Diecezjasandomierska
DekanatKlimontów
Kościółśw. Wawrzyńca
FilieKaplica MB Królowej Polski w Nawodzicach
ProboszczKs. kanonik mgr Zbigniew Kuras
Wspomnienie liturgiczne10 sierpnia
– św. Wawrzyńca
piątek przed Niedzielą Palmową
6 grudnia – Św. Mikołaja
Położenie na mapie gminy Klimontów
Mapa konturowa gminy Klimontów, po lewej znajduje się punkt z opisem „św. Wawrzyńca”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „św. Wawrzyńca”
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego
Mapa konturowa powiatu sandomierskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „św. Wawrzyńca”
Ziemia50°39′28,872″N 21°23′34,183″E/50,658020 21,392829

Parafia pw. św. Wawrzyńca w Olbierzowicachpolska rzymskokatolicka parafia znajdująca się w diecezji sandomierskiej w dekanacie Klimontów. Erygowana została przed 1325 rokiem.

Do parafii należą: Budy, Józefów, Jurkowice, Konary, Konary-Kolonia, Nowa Wieś, Olbierzowice, Pełczyce, Pokrzywianka, Ułanowice, Witowice.

Od 2012 roku proboszczem parafii jest ksiądz kanonik lic. mgr Zbigniew Kuras.

Obiekty sakralne

  • Kościół św. Wawrzyńca w Olbierzowicach,
  • Kaplica Matki Bożej Królowej Polski w Nawodzicach

Historia

Pierwsza wzmianka o parafii pochodzi z XIV wieku. Kronikarz Theiner w „Monumentach” wymienia w 1326 roku Augustyna, plebana w Olbierzowicach.

Pierwszy kościół powstał około 1326 roku. Następny, modrzewiowy zbudowano w 1468 roku w stylu gotyckim[1].

W początku XV wieku do parafii należały m.in. następujące wsie: Olbyerzowice, Clymyunthow, Ramolthowicze, Nowa Wyesch, Nawodzicze, Jurkowicze, Szymunowicze, Pokrzywyanka, Conary, Conaryszka Wolya, Rybnycza, Wytowszka Wolya, Wythowicze, Wlaynowicze i Stradow.

Od połowy XVI wieku do 1620 roku kościół znajdował się w rękach arian. W 1620 roku Arian z Olbierzowic wypędził Jan Zbigniew Ossoliński wojewoda sandomierski, który nabył wieś szesnaście lat wcześniej. W 1632 roku kościół został przekazany przez Jerzego Ossolińskiego, syna Jana Zbigniewa, w administrację Dominikanów z klasztoru w Klimontowie. Parafią i folwarkiem od tego czasu zarządzał przeor Dominikanów przez komendarza rezydującego na stałe w Olbierzowicach. Ostatnim komendarzem przed skasowaniem klasztoru był ks. Firmin Latosiewicz, zmarły i pochowany w Olbierzowicach[2].

W XVIII wieku obok kościoła została wzniesiona drewniana dzwonnica.

Cmentarz parafialny założony został w 1764 roku przez plebana Jana Wolińskiego.

W 1886 roku parafia liczyła 3010 wiernych.

Stary kościół

Stary kościół drewniany został rozebrany w 1910 roku pod budowę nowego kościoła. Z drewna pozyskanego z rozbiórki, zbudowano w 1911 roku obszerną wikarówkę. Od strony placu kościelnego front budynku miał 4 okna i obszerny ganek. Wikarówka dotrwała do 1990 roku. Na jej miejscu po splantowaniu terenu obecnie istnieje parking. W 1910 roku kamień węgielny pod budowę nowego kościoła poświęcił biskup sandomierski Marian Józef Ryx. Akt erekcyjny wraz z monetami i gazetami zamurowano w szklanym pojemniku za głównym ołtarzem. Miejsce to jest oznaczone płytą z wyrytym krzyżykiem i datą „1910” Poświęcenie nowego kościoła nastąpiło w 1913 roku również przez biskupa Mariana Józefa Ryxa.

W 1929 roku parafia liczyła 5367 wiernych. W jej skład wchodziły wsie: Budy, Gilówka, Górki, Jurkowice, Konary, Kolonia Konarska, Nawodzice, Nowa Wieś, Olbierzowice, Pełczyce Dolne i Górne, Ułanowice, Witowice, Wola Konarska[2].

W 1987 roku dzięki staraniom ówczesnego księdza proboszcza Andrzeja Wołczyńskiego i ofiarnej pracy mieszkańców Nawodzic, wybudowano filialną kaplicę pw. Matki Bożej Królowej Polski[3].

Proboszczowie

  • Augustyn – wymieniany w 1326 roku
  • Zbigniew Ruszecki – do 1571 roku – rezygnacja z powodu ożenku
  • Zygmunt Woliński - ?
  • Tomasz Babicki – 1731 - ?
  • Atanazy Kossowski – wymieniany w 1741 roku
  • Justyn Dębiński – wymieniany w 1748 roku
  • Wacław Gamoński – wymieniany w 1751 roku
  • Czesław Tarliński – wymieniany w 1755 roku
  • Jan Gwalbert Nowakowski – 1758 – 1761
  • Jan Woliński – wymieniany w 1764 roku
  • Jacek Królikowski - ?
  • Paulin Dąbrowski - ?
  • Kurkiewicz Tyburcy - ?
  • Tomasz Hendel – wymieniany w 1782 roku
  • Anioł Kochański – wymieniany w 1790 roku
  • S. Niezabitowski – wymieniany w 1863 roku
  • Firmin Latosiewicz – 1864 - ?
  • Korneliusz Mikusiński - ?
  • Marcin Dwornikiewicz – 1877 - ?
  • Albin Chojko – 1883 – 1903
  • Andrzej Rachunek – 1903 – 1907
  • Józef Mączyński – 1907 – 1919
  • Julian Lipiński - 1919 - 1925
  • Józef Trybulski – 1925 - 1932
  • Władysław Nowakowski – 1932 - 1942
  • Józef Łobodziński - 1942 - 1956
  • Feliks Stradomski - 1956 - 1963
  • Stefan Gawroński - 1963
  • Walenty Stefański - 1964 - 1970
  • Stanisław Szeląg - 1970 - 1982
  • Andrzej Wołczyński - 1982 – 1989
  • Andrzej Marek Teper – 1989 – 2012
  • Zbigniew Kuras – 2012 –Źródła[4][2]

Przypisy

  1. Inwentarz drewnianej architektury sakralnej w Polsce; Zeszyt 1a; Kościoły w Małopolsce XV wieku (Mogiła, Olbierzowice, Zborówek); Opracował Ryszard Brykowski; Wrocław 1983.
  2. a b c St. Chmielnicki, Olbierzowice i parafia Olbierzowice, Olbierzowice 1929, odbito w „Drukarni Nowoczesnej” w Sandomierzu, s. 1.
  3. kaplica w Nawodzicach.
  4. Jan Wiśniewski „Dekanat sandomierski”, Wydawnictwo Jedność 2000r, s. 115, ISBN 83-7224-241-0.

Bibliografia

  • Jan Wiśniewski „Dekanat sandomierski”, Wydawnictwo Jedność 2000r, ISBN 83-7224-241-0.
  • Inwentarz drewnianej architektury sakralnej w Polsce; Zeszyt 1a; Kościoły w Małopolsce XV wieku (Mogiła, Olbierzowice, Zborówek); Opracował Ryszard Brykowski; Wrocław 1983

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Stary kościół w Olbierzowicach.jpg
Drewniany kościół w Olbierzowicach. Rozebrany około 1910 roku.
Sandomierz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Sandomierz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.90 N
  • S: 50.50 N
  • W: 21.33 E
  • E: 21.88 E