Parafia Bożego Ciała w Gdańsku (polskokatolicka)

Parafia Bożego Ciała
Ilustracja
Widok na kościół parafialny z Góry Gradowej
Państwo

 Polska

Siedziba

Gdańsk

Adres

ul. 3 Maja 19
80-802 Gdańsk

Data powołania

maj 1945

Wyznanie

starokatolickie

Kościół

Polskokatolicki

Diecezja

warszawska

Dekanat

pomorsko-warmiński

Kościół

Bożego Ciała

Proboszcz

ks. dr Rafał Michalak

Wezwanie

Bożego Ciała

Wspomnienie liturgiczne

Boże Ciało

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafia Bożego Ciała”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia Bożego Ciała”
Ziemia54°21′28,5840″N 18°38′34,0080″E/54,357940 18,642780

Parafia Bożego Ciała w Gdańskuparafia Kościoła Polskokatolickiego w RP, położona w dekanacie pomorsko-warmińskim diecezji warszawskiej. W 2018 liczyła 360 wiernych[1].

W Trójmieście znajduje się również parafia polskokatolicka Wniebowzięcia NMP przy ul. Warszawskiej 7/9 w Gdyni.

Historia

Pierwsze zapiski o kościele Bożego Ciała, a wówczas kaplicy przyszpitalnej pochodzą z 1395, kiedy to odnotowano udział w adoracji św. Sakramentu błogosławionej Doroty z Montowów Wielkich. Szpital, przeznaczony głównie dla trędowatych, wybudowano ok. 1351. W 1688 Barthel Ranisch dobudował nawę poprzeczną, dzięki czemu kościół ma kształt litery „T”. Transept to pierwotny gotycki budynek świątyni. Nad wejściem znajdowały się bogate organy, ufundowane w 1766 przez możne rody patrycjuszowskie Gralatów, Schummanów, Buschów i Conradich. Używane obecnie organy, znajdujące się w dobudowanej nawie poprzecznej, pochodzą z kaplicy szpitala im. Mikołaja Kopernika. Ławki są natomiast z Bazyliki Mariackiej. Kościół pw. Bożego Ciała był filialną placówką kościoła pw. Najświętszej Marii Panny, ponieważ nie miał własnej parafii.

W XVI wieku podczas walk z Krzyżakami budynki spalono, ale szybko zostały odbudowane. Nie oparły się zniszczeniom również w 1577 gdy Stefan Batory dyscyplinował zbuntowanych gdańszczan. W 1780 zgliszcza zostały usunięte, rozbudowano szpital i urządzono dom starców[2].

Parafia Kościoła Polskokatolickiego (do 1951: Polski Narodowy Kościół Katolicki) została zawiązana w 1945, gdy pewnej majowej niedzieli zeszła się tutaj gromadka ludzi, którzy przybyli, by zagospodarować stary polski Gdańsk – a sterczące mury z wypalonymi oczodołami okien doprowadzić do stanu używalności. Ocalałe przy kościele budynki stały się miejscem zamieszkania dla pierwszych pionierów osiedleńców – wyznawców kościoła narodowego. Skupili się oni wokół zniszczonego kościoła. Pierwszym powojennym kapłanem parafii był ks. Roman Powąska[3].

W 2002 staraniami obecnego proboszcza otwarty został (w sąsiedztwie kościoła) Pomnik-Cmentarz Nieistniejących Cmentarzy. Symbol łączący przeszłość z przyszłością, pomnik wielowyznaniowego i wielonarodowego Gdańska.

Opis świątyni

Kościół pw. Bożego Ciała położony jest na uboczu miasta, tuż pod stokami Góry Gradowej. Uwagę zwraca niezwykle bogate wyposażenie świątyni min. drewniana ambona, która powstała w XVIII wieku na pamiątkę kaznodziei Jakuba Hegge, głoszącego pierwsze protestanckie kazania. Warto podkreślić również liczne wizerunki herbu Gdańska, obecne w różnych miejscach świątyni – kościół tak jak i szpital był na utrzymaniu miasta i w ten sposób refundował magistratowi zaangażowanie materialne. Centralnym elementem świątyni jest barokowy ołtarz z kopią obrazu św. Rodziny Rafaella, z kurdybanami w antepedium, obraz Andrzeja Stecha z 1696 przedstawiający Chrystusa Ukrzyżowanego, cenne malowidło na płótnie – Sąd Ostateczny – zdobiące sufit, a także ozdoby z ambony zewnętrznej zdjęte na czas remontu – drewniane figurki apostołów, pelikana symbolizującego Chrystusa, który znajdował się nad baldachimem ambony.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Katarzyna Zuchowicz: "Żadnego człowieka nie potępiamy". W Polsce jest ich 20 tysięcy i też są katolikami. Tylko należą do innego Kościoła. Na Temat, 19 stycznia 2018. [dostęp 2020-06-21].
  2. Jeden z dwu ocalałych [z: "Rodzina", 7/1738/2008, s.4-5]
  3. Wiadomości z Kościoła Polskokatolickiego [z: "Posłannictwo", 2/23/1954, s.44]

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Gdańsk location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gdańsk, Polska
Polskokatolicki gdańsk.jpg
Autor: Michcik, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Polskokatolicki pw. Bożego Ciała w Gdańsku