Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasymiu

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasymiu

kościół parafialny
Państwo	Polska
Siedziba	Pasym
Adres	ul. Jedności Słowiańskiej 3, 12-130 Pasym
Data powołania	XVI wiek
Wyznanie	Protestanckie
Kościół	Ewangelicko-Augsburski
Diecezja	mazurska
Kościół	kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu
Filie	kościół ewangelicko-augsburski w Dźwierzutach
Proboszcz	ks. Witold Twardzik
Położenie na mapie Pasymia Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasymiu
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasymiu
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasymiu
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasymiu
Położenie na mapie gminy Pasym Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasymiu
53°39′05,130″N 20°47′22,887″E/53,651425 20,789691
Strona internetowa

(c) Paweł Marynowski / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0 pl

Kościół filialny w Dźwierzutach

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasymiu – luterańska parafia w Pasymiu, należąca do diecezji mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Została utworzona w XVI wieku. Mieści się przy ulicy Jedności Słowiańskiej. Posiada kościół filialny w Dźwierzutach.

Terytorialnie parafia obejmuje gminę Pasym, gminę Jedwabno oraz zachodnią część gminy Dźwierzuty^[1].

Historia

Po traktacie krakowskim 6 lipca 1525 luteranizm stał się religią państwową na terenie Prus. Od 10 marca 1528 parafia w Pasymiu podlegała biskupstwu pomezańskiemu. W 1547 na proboszcza został mianowany ks. dr Andrzej Samuel, będący również autorem literatury religijnej. Był rekomendowany na to stanowisko przez Filipa Melanchtona^[2].

Według danych z wizytacji biskupiej z 10 października 1579 parafia pasymska obejmowała 19 wiosek, a nabożeństwa odbywały się w języku polskim i niemieckim^[2].

Podczas pożaru miasta w 1750 został uszkodzony kościół, spaleniu uległ dach oraz wieża. Odbudowa ze zniszczeń trwała przez kilkanaście kolejnych lat^[2].

1 stycznia 1807 miasto zajęły wojska francuskie, a 2 lutego przybył tutaj Napoleon Bonaparte. Jego siedzibę urządzono w budynku plebanii^[2].

Od 1851 co dwa tygodnie w kościele odbywały się również msze katolickie, do czasu budowy w Pasymiu świątyni rzymskokatolickiej w 1876, która była wspierana również przez mieszkańców wyznania ewangelickiego^[2].

W okresie III Rzeszy niektórzy z członków parafii opowiedzieli się za pronazistowskim ruchem Niemieccy Chrześcijanie, jednak większość zborowników poparła opozycyjny Kościół Wyznający. Aktywnym członkiem Kościoła Wyznającego pozostawał duszpasterz parafii w tym okresie, ks. Ernst Burdach. Działalność proboszcza doprowadziła do jego kilkukrotnego aresztowania, a także odebrania zborowi budynku parafialnego, w którym znajdowały się sale do nauki religii^[2].

W styczniu 1945 ogłoszona została ewakuacja ludności w związku ze zbliżaniem się Armii Czerwonej. Proboszcz Burdach opuścił Pasym w dniu zajęcia miasta przez wojska radzieckie 22 stycznia 1945, a następnie wyemigrował do Niemiec. Po przejęciu administracji nad tym terenem przez władze polskie, parafia weszła w skład Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP^[2].

W końcu lat 50. XX wieku parafia liczyła około 3000 wiernych, w tym około 1100 w samym Pasymiu i miejscowościach przyległych^[2].

Filiał w Dźwierzutach

Podobnie jak parafia w Pasymiu, 10 marca 1528 parafia w Dźwierzutach została włączona do biskupstwa pomezańskiego. W 1693 miejscowy kościół został zniszczony podczas pożaru, świątynię odbudowano dwa lata później^[3].

W okresie 1763-1768 funkcję proboszcza pełnił ks. Johann Samuel Gregorovius, będący autorem wydanej w Gdańsku w 1763 Postylli polskiej w sobie 67 kazań zawierającej^[3].

Od sierpnia 1914 Dźwierzuty zostały zajęte przez wojska rosyjskie, a siedzibą generała korpusu stał się budynek plebanii. Dzięki zabiegom proboszcza ks. Christopha Danielowskiego miejscowość nie ucierpiała podczas działań wojennych^[3].

W okresie narodowego socjalizmu w parafii doszło do podziału, część wiernych popierających ideologię nazistowską wystąpiła z kościoła i została członkami Niemieckich Chrześcijan, inni sympatyzowali z ruchem Kościoła Wyznającego^[3].

Po zajęciu 21 stycznia 1945 wsi przez Armię Czerwoną nastąpiło osiedlanie się tu ludności pochodzącej z Mazowsza oraz Kresów Wschodnich, powróciła też część dawnych mieszkańców miejscowości w wyniku niepowodzenia ewakuacji ich w okolice Gdańska. Rozpoczęły się też prześladowania Mazurów^[3].

Od 1945 parafia ewangelicka w Dźwierzutach została włączona w struktury parafii w Pasymiu jako jej filiał^[3].

Współczesność

Parafia liczy około 200 wiernych^[2]. Nabożeństwa w kościołach w Pasymiu oraz w Dźwierzutach odbywają się w każdą niedzielę w miesiącu oraz w święta. Ponadto w Rekownicy mają miejsce nabożeństwa domowe w co drugą niedzielę i w święta^[4].

Zarówno w kościele w Pasymiu, jak i w Dźwierzutach, odbywają się międzynarodowe koncerty muzyki organowej oraz kameralnej^[5].

Przypisy