Parafia Matki Boskiej Anielskiej w Downarach

Parafia pw.
Matki Boskiej Anielskiej
w Downarach
Państwo	Polska
Siedziba	Downary-Plac
Adres	Downary; 19-110 Goniądz
Data powołania	5 czerwca 1925
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	białostocka
Dekanat	Mońki
Kościół	Kościół pw. Matki Boskiej Anielskiej w Downarach
Filie	Osowiec-Twierdza – kaplica na terenie jednostki wojskowej
Proboszcz	ks. kan. Ryszard Paszkiewicz
Wspomnienie liturgiczne	2 sierpnia – (MB Anielskiej)
	Położenie na mapie gminy Goniądz Parafia pw. ; Matki Boskiej Anielskiej; w Downarach
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Parafia pw. ; Matki Boskiej Anielskiej; w Downarach
	Położenie na mapie województwa podlaskiego Parafia pw. ; Matki Boskiej Anielskiej; w Downarach
	Położenie na mapie powiatu monieckiego Parafia pw. ; Matki Boskiej Anielskiej; w Downarach
	53°26′19,1″N 22°41′20,9″E/53,438639 22,689139
	Strona internetowa

Parafia pw. Matki Boskiej Anielskiej w Downarach – rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu Mońki, archidiecezji białostockiej, metropolii białostockiej^[1]. Siedziba parafii mieści się w Downarach.

Historia parafii

Po I wojnie światowej w latach 20. XX wieku ks. prał. kan. Ksawery Franciszek Klimaszewski^[2] wraz z mieszkańcy Downar i okolicznych wsi przystąpili do budowy kościoła na terenach byłych koszar carskich. Budynek, w którym dawniej mieściło się carskie kasyno wojskowe adaptowano na obiekt sakralny, dobudowując prezbiterium, zakrystię oraz w latach 1926–1931 wieżę o wysokości 31 m. Budulec – cegła i inne materiały pochodziły z rozbiórki miejscowych budynków wojskowych. Świątynia została zbudowana według projektu inż. Pawlika z Białegostoku.

Dekret erekcyjny wydany 5 czerwca 1925 r. stwierdzał, że 5 maja 1925 r. została erygowana przez ks. biskupa wileńskiego Jerzego Matulewicza parafia w Downarach pod wezwaniem Matki Boskiej Anielskiej. Nominatę na pierwszego proboszcza parafii otrzymał ks. Jan Kucharski.

W dniu 5 października 1930 świątynia została konsekrowana przez abp Romualda Jałbrzykowskiego metropolitę wileńskiego^[3].

Po II wojnie światowej

W roku 1976 mieszkańcy Kulesz i okolicznych wsi wybudowali nieduży obiekt sakralny jako kościół filialny pw. św. Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała oraz św. Klary.

Dekretem ks. abp archidiecezji białostockiej Stanisława Szymeckiego, z dniem 2 lipca 1995 r. nastąpił podział parafii - erygowano parafię pw. św. Klary w Kuleszach^[4].

15 października 1994 r. biskup polowy WP gen. dywizji Sławoj Leszek Głódź powierza proboszczowi Parafii Matki Boskiej Anielskiej w Downarach ks. Janowi Szklanko pełnienie obowiązków kapelana garnizonu w Osowcu-Twierdzy.

16 kwietnia 2010 r. w miejscowości Osowiec-Twierdza należącej do parafii Matki Boskiej Anielskiej w Downarach na terenie Fortu I (Centralnego) Twierdzy Osowiec dokonano odsłonięcia „Pomnika ofiar mordu katyńskiego”. Uroczystą polową mszę św. koncelebrował ks. abp senior archidiecezji białostockiej Stanisław Szymecki w asyście kapelanów WP: ks. kan. ppłk Jana Szklanko proboszcza downarskiej parafii oraz ks. prał. ppłk Jana Wołyńca z Olsztyna^[5]^[6].

Miejsca święte

Kościół parafialny

Kościół pw. Matki Boskiej Anielskiej w Downarach

Ołtarze

Oprócz ołtarza stałego w kościele, na obszarze parafii znajdowały się także ołtarze m.in:

na terenie Fortu I (Centralnego) Twierdzy Osowiec, podczas uroczystej polowej mszy świętej dnia 16 kwietnia 2010 r. z okazji obchodów 70. rocznicy Zbrodni Katyńskiej^[7].

Cmentarz parafialny

Downary-Plac cmentarz parafialny

Na terenie parafii znajduje się cmentarz grzebalny założony i poświęcony w roku 1925 o powierzchni 4 ha w odległości 0,25 km od kościoła. Pierwszy pochówek odbył się w dniu 16 grudnia 1925 r.

Inne budowle parafialne i obiekty małej architektury sakralnej

Plebania

W latach 1927–1928 została zbudowana plebania w stylu dworkowym, według projektu Stanisława Piotrowskiego o wymiarach 21x10x4 m, która posiadała 15 drzwi, 19 okien i 5 pieców. Aktualnie obiekt zabytkowy odrestaurowany w roku 1991, wykorzystywany obecnie przez młodzież oazową. Zespół kościoła parafialnego (jako kościół murowany 1926-1930 i plebania murowana 1927-1928) pw. Matki Boskiej Anielskiej został wpisany do rejestru zabytków 19 grudnia 2000 r. pod numerem A-16.

Proboszcz ks. Jan Szklanko oraz parafianie w roku 1982 podjęli decyzję o budowie nowej plebanii, która została zbudowana w latach 1983–1986.

Obszar parafii

Miejscowości i ulice

W granicach parafii znajdują się miejscowości:

Downary-Plac,
Downary (1 km),
Kramkówka Duża (2,5 km),
Kramkówka Mała (2 km),
Olszowa Droga (11 km),
Osowiec-Twierdza (4 km),
Owieczki (1 km),
Rybaki (3 km)
Żodzie (2 km)

Zmiany administracyjne

Nowo powstała parafia liczyła 2568 mieszkańców i należała do dekanatu knyszyńskiego, położonego w archidiecezji wileńskiej.

Parafia została erygowana dekretem dnia z 5 czerwca 1925 r., wydzielona z parafii: św. Agnieszki w Goniądzu i św. Piotra i Pawła w Trzciannem^[1].

Z parafii św. Agnieszki w Goniądzu, wydzielono wsie:

W roku 1927 z parafii św. Piotra i Pawła w Trzciannem dołączono wsie:

Dekretem ks. abp archidiecezji białostockaiej Stanisława Szymeckiego, z terenu parafii wydzielono nowo erygowaną, dnia 2 lipca 1995 r., parafię pw. św Klary w Kuleszach^[4].

Z dniem 23 maja 1997 r. nastąpił podział parafii. odeszły wsie:

Kulesze,
Kiślak,
Wilamówka
Uścianek

Duszpasterze

Proboszczowie

Poprzedni proboszczowie

ks. Jan Kucharski 1925–1926
ks. Stanisław Glakowski 1926–1926
ks. Benedykt Borkowski 1926–1931
ks. Józef Reszeć 1931–1938 (kapelan garnizonu w Osowcu)
ks. Henryk Helmer 1938–1939
ks. Henryk Sobolewski 1939–1959
ks. Antoni Szumowski 1959–1960 (jako administrator)
ks. Zygmunt Piskor 1960–1973
ks. Jan Karaczewski-Wołk 1973–1976
ks. Józef Łoś 1976–1982
ks. kan. ppłk. Jan Szklanko 1982–2013 (kapelan garnizonu Osowiec od 15.10.1994 r.)

Aktualnie

ks. kan. Ryszard Paszkiewicz – od 2013

Księża

Tablica pamiątkowa poświęcona ks. prał. Ksaweremu Klimaszewskiemu

Z parafii pw. MB Anielskiej w Downarach pochodzą księża;

ks. kan. Alfred Butwiłowski z Kramkówki Dużej – proboszcz i kustosz sanktuarium MB Bolesnej w Świętej Wodzie (parafia Wasilków)
ks. prał. kan. Ksawery Franciszek Klimaszewski z Downar (ur. 1875, zm. 1939 r. w W-wie) – inicjator budowy kościoła i utworzenia parafii. Były administrator (wikariusz generalny) Diecezji tyraspolskiej w latach 1918–1921.

Galeria zdjęć

Proboszczowie parafii pw. Matki Boskiej Anielskiej w Downarach
Z dziejów parafii MB Anielskiej w Downarach
Zabytkowa plebania z lat 1927–1928
Plebania zbudowana w latach 1983–1986
Grób proboszcza ks. Henryka Sobolewskiego (zm. 13.II.1959 r.) na placu przy Kościele MB Anielskiej
Decyzja katyńska z 5 marca 1940 wniosek Ławrentija Berii z akceptacją członków Politbiura WKP(b)
Wojskowy ołtarz polowy zbudowany na uroczystość odsłonięcia pomnika w dniu 16 kwietnia 2010 r.
Osowiec-Twierdza. Pomnik ofiar mordu katyńskiego
Tablica upamiętniająca 70-lecie mordu NKWD na polskich żołnierzach
Certyfikat upamiętniający męczeńską śmierć polskiego oficera KOP-u
Ściana pamięci – certyfikaty upamiętniające 10 pomordowanych oficerów
Tabliczka do posadzonego Dębu Pamięci upamiętniającego śmierć mjr Henryka Szurleja