Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sieniawie
 Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres | ul. Kościuszki 6 |
| Data powołania | 1602 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie | • Leżachów – pw. Podwyższenia Krzyża Świętego |
| Proboszcz | ks. Jan Grzywacz |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | 15 sierpnia |
Położenie na mapie Sieniawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przeworskiego  | |
Położenie na mapie gminy Sieniawa _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Sieniawa") | |
 50°10′35,399″N 22°36′30,124″E/50,176500 22,608368 | |
| Strona internetowa | |
Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sieniawie – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w archidiecezji przemyskiej w dekanacie Sieniawa[1]. Erygowana w 1602 roku. Jest prowadzona przez księży archidiecezjalnych. Mieści się przy ulicy Kościuszki.
Historia
Początki parafii są związane z Dybkowem, na którego terenie w 1571 roku właściciel tych terenów ufundował drewniany kościół pw. św. Jana Chrzciciela. W 1602 roku została erygowana parafia. W 1624 roku kościół podczas najazdu Tatarów został zniszczony, a w 1629 roku został odbudowany.
W 1672 roku na terenie wsi Dybków, Mikołaj Hieronim Sieniawski założył Sieniawę, która w 1676 roku otrzymała prawa miejskie. W 1673 roku rozpoczęto budowę drewnianego kościoła i klasztoru dominikanów. W 1679 roku budowę ukończono, a 1682 roku kościół i klasztor zostały poświęcone przez ks. Tomasza Porębskiego dziekana leżajskiego. W 1719 roku rozpoczęto budowę murowanego kościoła w stylu barokowym według projektu arch. Giovanniego Spazzia. W 1751 roku ukończono budowę kościoła, a w 1754 roku ukończono budowę murowanego klasztoru. W 1745 roku kościół został poświęcony[2].
W 1747 roku zbudowano murowany kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela, który w 1754 roku został konsekrowany przez bpa Wacława Hieronima Sierakowskiego. W 1777 roku podczas pogrzebu austriackiego żołnierza, gdy oddział wojskowy dał pożegnalną salwę, jeden z nabojów trafił w dach, od którego spłonął kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela, ale wkrótce staraniem Augusta Czartoryskiego go odbudowano.
W 1778 roku Austriacy skasowali klasztor dominikanów, a zakonników przenieśli do Jarosławia. Świątynia zaczęła pełnić rolę pa[3]. 20 grudnia 1788 roku decyzją Austriaków kościół poklasztorny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny stał się kościołem parafialnym, a kościół św. Jana Chrzciciela został przejęty przez miejscowych grekokatolików i przekształcony na cerkiew pw. Podwyższenia Krzyża Świętego.
W 1893 roku do parafii przybyły siostry zakonne Służebniczki starowiejskie[4].
Podczas I wojny światowej zniszczeniu uległy dach i wnętrze kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP. W latach 1918–1923 kościół został odremontowany.
W 1952 roku został wykonany ołtarz główny, a kilka lat później ołtarze boczne. Polichromia pochodzi z 1954 roku, wykonał ją Stanisław Jakubczyk[2].
W podziemiach świątyni mieści się rodowa krypta Czartoryskich[5].
Na terenie parafii jest 3 950 wiernych (w tym: Sieniawa – 1 683, Dybków – 557, Leżachów – 531, Pigany – 318, Wylewa – 891)[6].
Proboszczowie
| Proboszczowie parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sieniawie | ||
|---|---|---|
| Lata | Proboszcz | Uwagi biograficzne |
| 1629–1653 | ks. Bartłomiej Skibicki | |
| 1653–1662 | ks. Krzysztof Jan Kurliński | |
| 1662–1668 | ks. Stanisław Kazimierz Białkowski | |
| 1668–1672 | ks. Piotr Wrowski | |
| 1772–1779 | ks. Jan Jozafat Olezkowicz | |
| 1679–1714 | ks. Wojciech Kazimierz Lesiowski | |
| 1714–1732 | ks. Stanisław Kupalski | |
| 1732–1737 | ks. Walenty Gabriel Gossek | |
| 1737–1754 | ks Michał Franciszek Wroblewski | |
| 1754–1780 | ks. Antoni Smalczewski | |
| 1780–1793 | ks. Michał Tadeusz Cikowski | |
| 1794–1808 | ks. Jacek Borczewski | |
| 1809–1820 | ks. Sebastian Bardziński[7] | |
| 1821–1848 | ks. Jan Krasnodębski | ur. w 1777 r., wyświęcony w 1806 r.; proboszcz sieniawski, a od 1827 r. dziekan jarosławski |
| 1849–1850 | ks. Ludwik Kisielewski | ur. w 1812 r., wyświęcony w 1835 r., proboszcz sieniawski, w latach 1850–1851 wikariusz w Przeworsku |
| 1851–1852 | ks. Wojciech Węgrzyn | ur. w 1808 r., wyświęcony w 1836 r.; wikariusz: w Lipinkach (1836–1838), w Kołaczycach (1838–1840), w Jaworowie (od 1840 r.); proboszcz w Sieniawie (1851–1852), od 1853 r. ojciec duchowny w klasztorze bernardynów w Przeworsku |
| 1853–1891 | ks. Maciej Hebda | ur. w 1805 r., wyświęcony w 1829 r.; proboszcz w Sieniawie, dziekan jarosławski, zmarł 10 kwietnia 1891 r.[8] |
| 1891–1921 | ks. Tomasz Wlazowski | ur. w 1858 r., wyświęcony w 1887 r.; proboszcz w Sieniawie[9], a od 1921 r. proboszcz i dziekan w Radymnie |
| 1921–1947 | ks. Henryk Uchman | ur. w 1882 r. w Kosinie, wyświęcony w 1908 r.; wikariusz w Pohorcach; wikariusz i proboszcz w Kolonii Polskiej, w latach 1921–1947 proboszcz w Sieniawie. Zmarł w 1966 r.[10] |
| 1947–1950 | ks. Józef Świerczek | ur. 17 lutego 1917 r. w Ropie, wyświęcony 4 marca 1943 r. w Brzozowie; w latach 1945–1947 wikariusz w Babicach; proboszcz: w Sieniawie (1947–1950), w Gorzycach (1950–1982), zmarł 15 lipca 1982 r. |
| 1950–1970 | ks. Edward Brodowicz | ur. 7 października 1909 r. w Kąkolniku (na Kresach Wschodnich), wyświęcony w 1935 r.; wikariusz: w Tuligłowach (1935–1937), w Stobiernej (1937–1938), w Dynowie (1938–1943); administrator w Krzywczy (1943–1945); proboszcz: w Bratkowicach (1945–1950), w Sieniawie (1950–1970); misjonarz diecezjalny w Kołaczycach (1970-1972), zmarł 16 marca 1972 r. |
| 1970–1974 | ks. Tadeusz Rajchel | ur. 20 września 1929 r. w Malinówce, wyświęcony w 1956 r.; wikariusz: w Chmielniku (1956–1957), w Malawie (1957), w Radymnie (1957–1958), w Majdanie Królewskim (1958-1959); proboszcz: w Rybotyczach (1959-1970), w Sieniawie (1970-1974), w Woli Rusinowskiej (1970-2005) |
| 1974–1988 | ks. Zbigniew Szeliga | ur. w 1924 r. w Przedmieściu Czudeckim; proboszcz: w Sieteszy (1971–1974), w Sieniawie (1971–1974). Zmarł 6 maja 1990 r. |
| 1988–2001 | ks. Zdzisław Kalinowski | ur. 18 grudnia 1932 r. we Lwowie, wyświęcony w 1958 r.; wikariusz: w Krzemienicy (1958–1960), w Niechobrzu (1960–1962), w Albigowej (1962–1968), w Nienaszowie (1968–1970); proboszcz: w Dobrej (1970–1988), w Sieniawie (1988-2001); administrator w Ryszkowej Woli (2001–2005). Zmarł 5 stycznia 2005 r.[11] |
| 2001– nadal | ks. Jan Grzywacz | |
Kościoły filialne
- Kościoły filialne
- Kościoły zabytkowe
- Sieniawa – pw. św. Jana Chrzciciela (dawna cerkiew)
- Leżachów – pw. św. Jana Chrzciciela (dawna cerkiew)[14]
Kościół filialny w Leżachowie 
Kościół filialny w Piganach 
Cerkiew św. Nykyty w Leżachowie 
Kościół św. Jana Chrzciciela w Sieniawie
Zobacz też
- Kościół św. Jana Chrzciciela w Sieniawie
- Cerkiew św. Nykyty w Leżachowie
Przypisy
- ↑ Opis dekanatu na stronie archidiecezji
- ↑ a b Historia kościoła w Sieniawie
- ↑ Kościół św. Jana Chrzciciela
- ↑ Historia sióstr
- ↑ Rodowa krypta książąt Czartoryskich
- ↑ Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 2015/2016 (s. 315) ISSN 1429-6314
- ↑ Schematismus Univresi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit(us) Lat(ini) Anno 1820 (s.8) [dostęp 2017-01-25]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1853 (s. 21) [dostęp 2017-01-23]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1891 (s. 118) [dostęp 2017-01-23]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioecesis Rit(us) Lat(ini) Premisliensis pro Anno Domini 1927 (s. 63) [dostęp 2017-01-23]
- ↑ Biografia ks. Zdzisława Kalinowskiego na stronie Archidiecezji. [dostęp 2018-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-20)].
- ↑ Historia kościoła w Leżachowie
- ↑ Historia kościoła w Piganach
- ↑ Drewniana cerkiew Leżachów
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
.svg)
Japanese map symbol "Church". U+26EA
.jpg)
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sieniawa, cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego
Autor: Foto Reves, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP w Sieniawie
.jpg)
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Leżachów, cerkiew św. Nykyty
Autor: Foto Reves, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół filialny pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego w Piganach (zbudowany po przeniesieniu w 1987 roku w Piganach, który poprzednio w lach 1924-1987 był kościołem parafialnym pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Wólce Pełkińskiej).
Autor: In eegent, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół filialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Leżachowie