Parafia Zmartwychwstania Pańskiego w Kuczynie

Parafia pw.
Zmartwychwstania Pańskiego
w Kuczynie

kościół parafialny
Państwo

 Polska

Siedziba

Kuczyn

Adres

Kuczyn 62
18-214 Klukowo

Data powołania

25 stycznia 1419

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Diecezja

łomżyńska

Dekanat

Szepietowo

Kościół

Zmartwychwstania Pańskiego

Proboszcz

ks. Krzysztof Karolewski

Wezwanie

Zmartwychwstania Pańskiego

Wspomnienie liturgiczne

Zmartwychwstania Pańskiego, św. Marii Magdaleny

Położenie na mapie gminy Klukowo
Mapa konturowa gminy Klukowo, na dole znajduje się punkt z opisem „Parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Kuczynie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Kuczynie”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Kuczynie”
Ziemia52°43′06″N 22°32′14″E/52,718333 22,537222

Parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Kuczynierzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu Szepietowo, diecezji łomżyńskiej, metropolii białostockiej[1]. Siedziba parafii mieści się w Kuczynie.

Historia

Wieś Kuczyn była jedną z najstarszych osad na Podlasiu i pierwotnie znajdowała się w kasztelanii święckiej należącej do Mazowsza. Wymieniał ją dokument uposażeniowy biskupstwa płockiego z około 1230 r[2].

Inicjatorem tworzenia się struktury kościelnej na Podlasiu był bp. Grzegorz z Buczkowa (1400-1425), który m.in. w 1419 r. powołał parafię w Kuczynie.

25 stycznia 1419 r. pięciu braci: Wawrzyniec, Florian, Jakub, Stanisław i Marcin z Gąsiorowa h. Ślepowron, z ziemi łęczyckiej, którzy otrzymali od Witolda nadanie, ufundowali kościół pw. św. Andrzeja, Wawrzyńca, Marii Magdaleny i Elżbiety[3].

Mimo że parafia w Kuczynie była jedną z najstarszych na Podlasiu, to w księdze konsystorza janowskiego napotkać można tylko dwa razy wzmiankę o plebanie kuczyńskim, nie wymienionym z imienia (pod 1478 i 1485 r.). W aktach sądowych drohickich w 1469 r. wystąpił pleban z Kuczyna, Aleksy[2].

Szczegółowa historia dotycząca Kuczyna znajduje się na stronie Gminy Klukowo[4].

Obszar parafii

W granicach parafii znajdują się miejscowości[1]:

Liczebność parafian

W 1888 r. wsie należące do parafii Kuczyn zamieszkiwało 4700 katolików (2394 mężczyzn i 2306 kobiet)[3].

MiejscowośćOsób
folw. Adamowo14
folw. Dominikowo130
folw. Zacisze37
Nowodwory88
wieś Kozarze238
osada Ciechanowiec470
kolonia Dzikowizna9
Piętki Gręzki239
Piętki Szeligi85
Piętki Basie116
Piętki Żebry104
Wojny Krupy62
Wojny Pietrasze57
Wojny Wawrzyńce110
Lubowicz Kąty75
Lubowicz Byzie93
Lubowicz Wielki195
MiejscowośćOsób
wieś i folw. Gródek183
folw. Janki96
folw. Wiktorzyn20
folw. i wieś Kuczyn355
Malinowo118
Żebry Wielki190
Usza Wielka124
Usza Mała81
Gnaty44
Łuniewo Wielkie222
Łuniewo Małe216
folw. i wieś Kapłań151
Sobolewo106
folw. i wieś Żabiniec
folw. i wieś Klukowo315
Trojanowo177
folw i wieś Trojanówek89

Infrastruktura parafialna

Kościół parafialny

Obecny wzniesiony w latach 1888-1893 według projektu architekta Jana Hinza (1842-1902)[5], z fundacji Joanny z Wulfersów (zm. 1888), żony Aleksandra Kuczyńskiego dziedzica Korczewa; budowa prowadzona staraniem ich córki, Ludwiki Ostrowskiej. Frontem zwrócony na pd., neogotycki[6].

Dach pokryty jest blacha ocynkowaną, malowaną na czerwono. Kościół jest zachowany w dobrym stanie[7].

Dawne świątynie

Najstarszy po Drohiczynie kościół został ufundowany w Kuczynie, wsi znajdującej się w ziemi drohickiej, położonej aż za rzeką Nurzec.

25 stycznia 1419 r. pięciu braci: Wawrzyniec, Florian, Jakub, Stanisław i Marcin z Gąsiorowa h. Ślepowron, z ziemi łęczyckiej, którzy otrzymali od Witolda nadanie, ufundowali kościół pw. św. Andrzeja, Wawrzyńca, Marii Magdaleny i Elżbiety[3].

Drewniany kościół, zapewne kolejny, spłonął 1657 r., w jego miejsce 1677 wzniesiono nowy drewniany, konsekrowany w 1685 r.,; następny pod nowym wezwaniem Imienia Jezusa i św. Magdaleny, ufundowała 1792-1793 r. Anna z Narzymskich 1 voto Kazimierzowa Kuczyńska, 2 voto Piotrowa Zaleska, podkomorzyna nurska; zniszczony pożarem 1885 r.

Cmentarz

Na cmentarzu przykościelnym znajdują się nagrobki: Józefa Starzeńskiego (zm. 1831) i jego drugiej żony Karoliny z Benkienów (zm. 1836), klasycystyczny, żeliwny, Jana Leśniewskiego (zm. 1860) właściciela Kuczyna, neogotycki, murowany z cegły. Marii (zm. 1870) i Jana (zm. 1876) Czerwińskich z białego marmuru. Franciszki Jurkowskiej (zm. 1861), Jakuba Gromadzkiego (zm. 1873), proboszcza kuczyńskiego. Tomasz Brzoski (zm. 1874), Tekli z Lubowidzkich (zm. 1831) i Macieja Wojtkowskiego (zm. 1851).

W ceglanym murze są tablice epitafijne: Dominika Szczuki (zm. 1856 r.), Marii Walerii Kowalewskiej (zm. 1867) i Urszuli z Rokickich Zieleniewskiej (zm. 1868).

Na miejscowym cmentarzu grzebalnym zachował się nagrobek Karola Ołdakowskiego (zm. 1859) i Teresy z Remiszewskich (zm.1879). Jest też grobowiec rodziny Starzeńskich z zachowanymi tablicami inskrypcyjnymi: Konstantego Michała Starzeńskiego (zm. 1884), jego syna Józefa (zm. 1881) oraz Jadwigi z Ronikierów Adamowej Starzeńskiej (zm. 1890) i Michała Starzeńskiego zmarłego w 1946 r[6].

Plebania

Obok kościoła znajduje się plebania z 1896 r.

Proboszczowie

Przypisy

  1. a b Kuczyn - Parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego, diecezja.lomza.pl [dostęp 2021-05-21] (pol.).
  2. a b T. Jaszczołt, Fundacje kościelne na Podlasiu do końca XV wieku z Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim, źródła i stań badań pod redakcją M. Kietlińskiego, K. Sychowicza, W. Śleszyńskiego. Wydawnictwo Prymat, Białystok 2005 r. s. 23-24. dostępna na stronie: komunikat.org (2012-11-08).
  3. a b c J. Maroszek, Dzieje powiatu Wysokie Mazowieckie 1866-2006. Białystok 2008 r. s. 43, 205-206.
  4. Historia Gminy Klukowo. (2012-11-08).
  5. Jan Hinz Przegląd Techniczny 1902 nr 35 s. 431-432
  6. a b M. Kałamajskiej-Saeed, Katalog Zabytków Sztuki Województwa Łomżyńskiego, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice. Seria Nowa, Tom IX zeszyt 2. Polska Akademia Nauk i Instytut Sztuki, Warszawa 1986 r. s. 47-50.
  7. Zabyki Gminy Klukowo. (2012-11-08).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Klukowo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Klukowo, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat wysokomazowiecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wysokomazowieckiego, Polska
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Kuczyn (pow wysokomazowiecki)-kosciol.jpg
(c) Andrzejs32 z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Kuczyn - kościół parafialny p.w. Zmartchwywstania Pańskiego, mur., 1888-1893 (zabytek nr A-280 z 23.03.1987)