Parafia Zmartwychwstania Pańskiego w Kuczynie
kościół parafialny | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Adres | Kuczyn 62 |
Data powołania | 25 stycznia 1419 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Diecezja | |
Dekanat | |
Kościół | Zmartwychwstania Pańskiego |
Proboszcz | ks. Krzysztof Karolewski |
Wezwanie | Zmartwychwstania Pańskiego |
Wspomnienie liturgiczne | Zmartwychwstania Pańskiego, św. Marii Magdaleny |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
52°43′06″N 22°32′14″E/52,718333 22,537222 |
Parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Kuczynie – rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu Szepietowo, diecezji łomżyńskiej, metropolii białostockiej[1]. Siedziba parafii mieści się w Kuczynie.
Historia
Wieś Kuczyn była jedną z najstarszych osad na Podlasiu i pierwotnie znajdowała się w kasztelanii święckiej należącej do Mazowsza. Wymieniał ją dokument uposażeniowy biskupstwa płockiego z około 1230 r[2].
Inicjatorem tworzenia się struktury kościelnej na Podlasiu był bp. Grzegorz z Buczkowa (1400-1425), który m.in. w 1419 r. powołał parafię w Kuczynie.
25 stycznia 1419 r. pięciu braci: Wawrzyniec, Florian, Jakub, Stanisław i Marcin z Gąsiorowa h. Ślepowron, z ziemi łęczyckiej, którzy otrzymali od Witolda nadanie, ufundowali kościół pw. św. Andrzeja, Wawrzyńca, Marii Magdaleny i Elżbiety[3].
Mimo że parafia w Kuczynie była jedną z najstarszych na Podlasiu, to w księdze konsystorza janowskiego napotkać można tylko dwa razy wzmiankę o plebanie kuczyńskim, nie wymienionym z imienia (pod 1478 i 1485 r.). W aktach sądowych drohickich w 1469 r. wystąpił pleban z Kuczyna, Aleksy[2].
Szczegółowa historia dotycząca Kuczyna znajduje się na stronie Gminy Klukowo[4].
Obszar parafii
W granicach parafii znajdują się miejscowości[1]:
- Gródek (0,5 km),
- Janki Wiktorzyn (3 km),
- Kuczyn,
- Lubowicz Byzie (5 km),
- Lubowicz Wielki (3-4 km),
- Łuniewo Małe (10 km),
- Malinowo (2 km),
- Trojanowo (5 km),
- Trojanówek (5 km),
- Usza Mała (9 km),
- Usza Wielka (8 km),
- Żebry Wielkie (2,5 km)
- Liczebność parafian
W 1888 r. wsie należące do parafii Kuczyn zamieszkiwało 4700 katolików (2394 mężczyzn i 2306 kobiet)[3].
|
|
Infrastruktura parafialna
- Kościół parafialny
Obecny wzniesiony w latach 1888-1893 według projektu architekta Jana Hinza (1842-1902)[5], z fundacji Joanny z Wulfersów (zm. 1888), żony Aleksandra Kuczyńskiego dziedzica Korczewa; budowa prowadzona staraniem ich córki, Ludwiki Ostrowskiej. Frontem zwrócony na pd., neogotycki[6].
Dach pokryty jest blacha ocynkowaną, malowaną na czerwono. Kościół jest zachowany w dobrym stanie[7].
- Dawne świątynie
Najstarszy po Drohiczynie kościół został ufundowany w Kuczynie, wsi znajdującej się w ziemi drohickiej, położonej aż za rzeką Nurzec.
25 stycznia 1419 r. pięciu braci: Wawrzyniec, Florian, Jakub, Stanisław i Marcin z Gąsiorowa h. Ślepowron, z ziemi łęczyckiej, którzy otrzymali od Witolda nadanie, ufundowali kościół pw. św. Andrzeja, Wawrzyńca, Marii Magdaleny i Elżbiety[3].
Drewniany kościół, zapewne kolejny, spłonął 1657 r., w jego miejsce 1677 wzniesiono nowy drewniany, konsekrowany w 1685 r.,; następny pod nowym wezwaniem Imienia Jezusa i św. Magdaleny, ufundowała 1792-1793 r. Anna z Narzymskich 1 voto Kazimierzowa Kuczyńska, 2 voto Piotrowa Zaleska, podkomorzyna nurska; zniszczony pożarem 1885 r.
- Cmentarz
Na cmentarzu przykościelnym znajdują się nagrobki: Józefa Starzeńskiego (zm. 1831) i jego drugiej żony Karoliny z Benkienów (zm. 1836), klasycystyczny, żeliwny, Jana Leśniewskiego (zm. 1860) właściciela Kuczyna, neogotycki, murowany z cegły. Marii (zm. 1870) i Jana (zm. 1876) Czerwińskich z białego marmuru. Franciszki Jurkowskiej (zm. 1861), Jakuba Gromadzkiego (zm. 1873), proboszcza kuczyńskiego. Tomasz Brzoski (zm. 1874), Tekli z Lubowidzkich (zm. 1831) i Macieja Wojtkowskiego (zm. 1851).
W ceglanym murze są tablice epitafijne: Dominika Szczuki (zm. 1856 r.), Marii Walerii Kowalewskiej (zm. 1867) i Urszuli z Rokickich Zieleniewskiej (zm. 1868).
Na miejscowym cmentarzu grzebalnym zachował się nagrobek Karola Ołdakowskiego (zm. 1859) i Teresy z Remiszewskich (zm.1879). Jest też grobowiec rodziny Starzeńskich z zachowanymi tablicami inskrypcyjnymi: Konstantego Michała Starzeńskiego (zm. 1884), jego syna Józefa (zm. 1881) oraz Jadwigi z Ronikierów Adamowej Starzeńskiej (zm. 1890) i Michała Starzeńskiego zmarłego w 1946 r[6].
- Plebania
Obok kościoła znajduje się plebania z 1896 r.
Proboszczowie
Przypisy
- ↑ a b Kuczyn - Parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego, diecezja.lomza.pl [dostęp 2021-05-21] (pol.).
- ↑ a b T. Jaszczołt, Fundacje kościelne na Podlasiu do końca XV wieku z Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim, źródła i stań badań pod redakcją M. Kietlińskiego, K. Sychowicza, W. Śleszyńskiego. Wydawnictwo Prymat, Białystok 2005 r. s. 23-24. dostępna na stronie: komunikat.org (2012-11-08).
- ↑ a b c J. Maroszek, Dzieje powiatu Wysokie Mazowieckie 1866-2006. Białystok 2008 r. s. 43, 205-206.
- ↑ Historia Gminy Klukowo. (2012-11-08).
- ↑ Jan Hinz Przegląd Techniczny 1902 nr 35 s. 431-432
- ↑ a b M. Kałamajskiej-Saeed, Katalog Zabytków Sztuki Województwa Łomżyńskiego, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice. Seria Nowa, Tom IX zeszyt 2. Polska Akademia Nauk i Instytut Sztuki, Warszawa 1986 r. s. 47-50.
- ↑ Zabyki Gminy Klukowo. (2012-11-08).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Klukowo, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor:
Mapa powiatu wysokomazowieckiego, Polska
Japanese map symbol "Church". U+26EA
(c) Andrzejs32 z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Kuczyn - kościół parafialny p.w. Zmartchwywstania Pańskiego, mur., 1888-1893 (zabytek nr A-280 z 23.03.1987)