Parafraza

Parafraza (gr. παράφρασις paráphrasis „omówienie; opowiadanie”)[1][2] – swobodna przeróbka tekstu lub tłumaczenia, która rozwija lub modyfikuje treść oryginału, zachowując jednak jego zasadniczy sens. Przeciwieństwo metafrazy – literalnego przekazu słowo w słowo. Parafraza jest czytelna tylko wtedy, gdy odwołuje się do dzieła powszechnie znanego[3].

Parafraza w językoznawstwie to wyrażenie tej samej treści innymi środkami wyrazowymi, powiązane z wyrażaniem synonimicznym[4]. Parafrazy składniowe (syntaktyczne) to takie przekształcenia zdania, które nie zmieniają ich znaczenia, ale przekazują treść przy użyciu innych konstrukcji składniowych; przykładowo: „Perfumy przyjemnie pachną” → „Perfumy mają przyjemny zapach”[4]. Parafrazy słowotwórcze polegają na zastąpieniu wyrazu pochodnego dłuższym związkiem wyrazowym, np. „czytelnik” → „(ten), kto czyta”[4]. Umiejętność parafrazowania stanowi istotną część kompetencji językowych[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Władysław Kopaliński: parafraza. W: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2018-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-02)].
  2. ↑ Henry George Liddell, Robert Scott, παράφρασις, [w:] A Greek-English Lexicon [online] [dostęp 2018-07-14] (ang.).
  3. ↑ Agata Lewandowski, Łosośna – dolina nieznana. Nie ostatni zajazd na... Puciłki, „Znad Wilii”, nr 3(79), 2019, s. 58–64 [dostęp 2021-11-22].
  4. ↑ a b c d Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, s. 315, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).