Paranthropus boisei
Paranthropus boisei | |
(Leakey, 1959) | |
Okres istnienia: 2,3–1,2 mln lat temu | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | Paranthropus boisei |
Paranthropus boisei – gatunek wymarłego hominida, przedstawiciel australopiteków masywnych, który zamieszkiwał Afrykę ok. 2,3–1,2 mln lat temu. Miał silne i duże szczęki wyposażone w szerokie zęby służące do rozcierania roślinnego pokarmu. Równie masywnie zbudowana była jego czaszka, która m.in. posiadała wydatny grzebień kostny na wierzchu (służący do przyczepu rozbudowanych mięśni żuchwy).
Pierwotnie zaliczany do rodzaju Australopithecus jako A. boisei.
Z powodu skąpości skamielin trudno ocenić jego wysokość.
Mary Leakey dokonała wielu ważnych odkryć, rozpoczynając swoją pracę już w latach 30. XX w. u boku męża Louisa Leakeya. Między innymi w 1959 roku odkryła w Wąwozie Olduvai skamieniałą czaszkę, skatalogowaną jako OH 5, należącą do przedstawiciela gatunku Paranthropus boisei. Małżonkowie Leakey nazwali pierwotnie ten nowy gatunek Zinjanthropus boisei (Zinj to dawna arabska nazwa Afryki Wschodniej, a Boise to nazwisko angielskiego przemysłowca, który finansował badania małżeństwa Leakeyów), a pieszczotliwie nazywali go Zinj albo Dziadek do orzechów (Nutcracker) – z powodu wielkich szczęk jakby stworzonych do łupania orzechów. Analizy izotopowe sugerują jednak, że P. boisei żywił się głównie trawami i ciborowatymi. Budowa twarzoczaszki może być przystosowaniem do zjadania dużych ilości pokarmu o niskiej wartości odżywczej, a nie twardych pokarmów, takich jak orzechy[1].
Synonimy
- Zinjanthropus boisei (zinjantrop)
- Australopithecus boisei
- Paranthropus robustus boisei
Przypisy
- ↑ Thure E. Cerling, Emma Mbua, Francis M. Kirera, Fredrick Kyalo Manthi, Frederick E. Grine, Meave G. Leakey, Matt Sponheimer, Kevin T. Uno. Diet of Paranthropus boisei in the early Pleistocene of East Africa. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 108 (23), s. 9337-41, 2011. DOI: 10.1073/pnas.1104627108. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
(c) Oryctes, CC BY-SA 3.0
Cast of the Sahelanthropus tchadensis holotype cranium TM 266-01-060-1, dubbed Toumaï, in facio-lateral view.
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Alberto Salguero (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Pablo Alberto Salguero Quiles
Autor: Thomas Roche from San Francisco, USA, Licencja: CC BY-SA 2.0
Homo erectus, Museum of Natural History, Ann Arbor, Michigan, November 2007.
Autor: High Contrast, Licencja: CC BY 3.0 de
Anthroplogy - human skull of a boy. The skull is of a boy that was likely about 8 years old. The age of the skull itself is not known. Note the mandibular central incisors breaking through.
Autor: Durova, Licencja: CC BY-SA 3.0
Replica Paranthropus boisei (jr synonym Paranthropus boisei) skull. Cast from originals. Skull discovered by Mary Leakey, Olduvai Gorge, Tanzania 1959 - 1.75 million years old. Jaw discovered by Kamoya Kimeu 1964 - 1.5 million years old. Displayed at Museum of Man, San Diego, California.
Autor: Bjørn Christian Tørrissen, Licencja: CC BY-SA 3.0
The skull of Paranthropus boisei, known as KNM ER 406, photographed at the Nairobi National Museum in August 2012.