Parcelacja

Parcelacja – dokonanie podziału większych posiadłości ziemskich (latyfundium, folwark, wspólnota gminna) na mniejsze działki (parcele) i oddanie ich w użytkowanie indywidualnym gospodarstwom w drodze sprzedaży; także unormowany ustawą podział większych gospodarstw rolnych poprzez sprzedaż bądź nadanie.

W Polsce pierwszych parcelacji dokonano w XVIII wieku. Były to sporadyczne parcelacje związane z oczynszowaniem chłopów. Jedna z takich parcelacji przeprowadzona została przez ks. Józefa Poniatowskiego w starostwie wieluńskim. Parcelacje na masową skalę rozpoczęły się po uwłaszczeniu chłopów w 1864 roku. W okresie II Rzeczypospolitej w wyniku reformy rolnej rozparcelowano około 2 650 000 hektarów ziemi, która trafiła w ręce chłopów[1]. Parcelacji dokonywano obowiązkowo na podstawie planu parcelacyjnego ustalonego na każdy rok przez Radę Ministrów na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej[2]. Parcelowana ziemia pochodziła z własności Skarbu Państwa, majątków tzw. martwej ręki, i innych nieruchomości ziemskich, nie wyłączając ordynacji rodowych i była przeznaczana w pierwszej kolejności na uzupełnianie gospodarstw karłowatych, a następnie na tworzenie nowych[2][3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Antoni Mączak,Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, Warszawa 1981, Tom 2, s. 37.
  2. a b Dz. U. Rz. P. z r.1926 o wykonaniu reformy rolnej, Nr 1, poz.1.
  3. Praca zbiorowa,Wielka ilustrowana encyklopedia powszechna, Warszawa 1981, Tom XII, s. 125.