Park Czyżyny

Park Czyżyny
Ogólny widok parku w kierunku północnym od ulicy Stella-Sawickiego
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Dzielnica	Czyżyny
Powierzchnia	3 ha
Data założenia	2019–2020
Położenie na mapie Krakowa Park Czyżyny
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Park Czyżyny
Położenie na mapie województwa małopolskiego Park Czyżyny
50°04′47″N 20°00′02″E/50,079722 20,000556

Park Czyżyny – park miejski w Krakowie, znajdujący się w Dzielnicy XIV Czyżyny pomiędzy ulicą Izydora Stella-Sawickiego (na zachodzie), osiedlem Nowe Czyżyny (na północnym wschodzie) i terenem dawnego hangaru lotniska Kraków-Rakowice-Czyżyny (na południu). Powierzchnia parku wynosi 3 ha^[1].

Historia

Tereny na których zrealizowano park w połowie XX wieku wchodziły w skład lotniska Kraków-Rakowice-Czyżyny. Prowadziła tędy jedna z dróg kołowania dla samolotów do pobliskiego hangaru^[2]. W późniejszym czasie, po likwidacji lotniska tereny te weszły w skład zajezdni autobusowej MPK „Czyżyny”^[1][3].

Potrzeby realizacji nowego założenia parkowego w tej okolicy zaczynały się zaznaczać wraz z budową nowych osiedli mieszkaniowych, w szczególności osiedla Nowe Czyżyny w drugiej dekadzie XXI wieku. W 2016 roku koncepcja budowy parku na terenach dawnej zajezdni autobusowej została zgłoszona do Budżetu Obywatelskiego Krakowa i następnie w głosowaniu uzyskała wystarczającą ilość głosów, aby można było podjąć realizację. Niemniej jednak w ciągu następnych trzech lat nie udało się rozpocząć prac budowlanych, głównie z powodu sporu ze spadkobiercami właścicieli działek, na których ów park miał zostać utworzony. W 2019 roku spór sądowy trwał nadal, niemniej Zarząd Zieleni Miejskiej po konsultacjach prawnych uznał, iż park można budować. Plac budowy został przekazany wykonawcy 22 maja 2019 roku^[3][4]. Generalnym wykonawcą inwestycji była spółka Krisbud Sp. z o.o.^[5] Budowa trwała kilkanaście miesięcy. W jej trakcie prawie całkowicie usunięto nawierzchnię utwardzoną: asfalt i beton, która pokrywała niemal cały obszar późniejszego parku - 20 000 m²^[5]. Były to pozostałości po fragmencie dawnej drogi kołowania dla samolotów i zajezdni autobusowej. Większość tego obszaru została zmieniona w powierzchnię biologicznie czynną. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 10,9 mln złotych^[3]. Oficjalnie prace budowlane zakończyły się 15 sierpnia 2020 roku, kiedy to park został otwarty, podczas specjalnie zorganizowanego pikniku z obszerną ofertą warsztatowo-edukacyjną^[6][7]. Autorem projektu Parku Czyżyny jest spółka Jakabe Projekty Sp. z o.o.^[5][6]

Infrastruktura i roślinność

Zasadniczym elementem założenia parkowego jest oferta rekreacyjna, którą stanowi infrastruktura z przeznaczeniem dla różnych grup wiekowych. W parku zlokalizowano dwa place zabaw: jeden tradycyjny, przeznaczony dla młodszych dzieci oraz drugi, tzw. „wall-holl” – pierwszy w Krakowie, pionowy plac zabaw przeznaczony dla starszych dzieci w formie dwuwarstwowej ściany z rozmieszczonymi wewnątrz kilkoma pomostami do zabaw, zjeżdżalnią i ścianką wspinaczkową. Zbudowano tu również boisko do gry w koszykówkę, bulodrom, siłownię zewnętrzną oraz parkour. W całym parku ustawiono kilkadziesiąt ławek, kilka leżaków, urządzono trzy miejsca piknikowe^[1][3][8].

Celem odizolowania od hałasu i spalin, pochodzących od ruchliwej ulicy Stella-Sawickiego utworzono wokół parku nasypy z 4000 ton zwiezionej ziemi^[5], na których dokonano nasadzeń drzew i krzewów, m.in: sosny czarne, derenie świdwa, jarzęby szwedzkie w odmianie wielopniowej, a także rozłogowe i wysokie trawy. Obsadzone w ten sposób nasypy mają spełniać funkcję ekranu akustycznego i wizualnego. Ogółem podczas budowy parku posadzono 252 duże drzewa, m.in. platany i brzozy oraz około 14 tys. różnych innych roślin, w tym bylin, ułożonych w różnych kompozycjach. Zieleń została urządzona na dwa sposoby: uporządkowany z alejami drzew i trawnikami, oraz w formie nieuporządkowanej roślinności ruderalnej, która nawiązuje do pozostałości nawierzchni utwardzonych^[1][3][8].

W nawiązaniu do historii tego obszaru, na którym urządzony został park, nawierzchnie betonowych alejek zostały ozdobione wizerunkami samolotów i autobusów^[1][3].

Przez teren parku przebiega południk 20°E. Z inicjatywy akcji „Honorowy Południk Krakowski”, w ramach budowy parku oznaczono geodezyjnym markerem przebieg południka przy uzyciu gnomonów oraz niebieskich szyn z naniesionym na nawierzchni napisem „LINIA POŁUDNIKA 20°E”. Przy tym oznaczeniu ustawiono również dwie tablice informacyjne dotyczące południka 20°E, jak również samego przedsięwzięcia jego wyeksponowania. Jest to też największy, bo aż 100-metrowy marker tego południka na świecie, jeden z kilku w Krakowie^[9].

Galeria

• 

  Ogólny widok

• 

  Ogólny widok

• 

  Wall-holl

• 

  Wizerunki autobusów i samolotów w nawierzchni

Przypisy