Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej

Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej

Rezerwat przyrody Nad Tanwią
park krajobrazowy
Państwo	Polska
Położenie	lubelskie (Józefów, Aleksandrów, Łukowa, Obsza, Susiec), podkarpackie (Narol, Cieszanów)
Mezoregion	Równina Biłgorajska, Roztocze
Data utworzenia	1988
Akt prawny	Uchwała Nr XXVII/175/88 WRN w Zamościu z dnia 11 maja 1988 r.[1]
Powierzchnia	288,95 km²
Powierzchnia otuliny	165,52 km²
Obszary chronione	3 rezerwaty przyrody
Położenie na mapie województwa lubelskiego Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej
Położenie na mapie Polski Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej
50°23′N 23°06′E/50,383333 23,100000
Strona internetowa

Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej – park krajobrazowy położony na terenie Roztocza Środkowego (makroregion Roztocze) i Równiny Biłgorajskiej (makroregion Kotlina Sandomierska). Powierzchnia parku wynosi 28 895 ha^[1] (21 305 ha – w województwie lubelskim, 7590 ha – w województwie podkarpackim). Otulina obejmuje 16 552 ha, a jej północno-wschodnia część pełni także funkcję otuliny Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego^[1]. Park znajduje się na terenie gmin: Józefów, Aleksandrów, Łukowa, Obsza, Susiec, Narol, Cieszanów^[1].

Park utworzono w 1988 r. w celu zachowania unikatowych walorów przyrodniczych, historycznych, kulturowych i krajobrazowych Roztocza oraz Puszczy Solskiej, a w szczególności zwartych kompleksów leśnych o charakterze puszczańskim z charakterystyczną florą i fauną, a także bogactwa krajobrazowego dolin rzek tworzących przełomy zwane „szumami” lub „szypotami” w strefie krawędziowej Roztocza i Kotliny Sandomierskiej.

Park obejmuje lesiste, południowo-zachodnie wzgórza części krawędziowej Roztocza, spośród których na uwagę zasługują: kompleksy borów sosnowych o dużym zróżnicowaniu siedlisk – od borów suchych do bagiennych i wilgotnych, kompleksy wydm śródlądowych oraz przełomy dolin rzecznych.

Lasy, jako dominujący element parku, stanowią 85,6% jego powierzchni. Wiek występujących tu drzewostanów w większości nie przekracza 40-60 lat. Kompleksy leśne położone w zewnętrznej części krawędziowej Roztocza poprzecinane są dolinami rzek, takich jak: Jeleń, Łosiniecki Potok, Sopot, Niepryszka, Szum i Tanew. Dna tych dolin porastają łęgi.

Rezerwaty

W parku występują progi tektoniczne pochodzące z okresu tworzenia się Karpat. Są one widoczne w korytach rzek: Tanwi i Sopotu, tworząc niewielkie wodospady zwane „szumami” lub „szypotami”. W obrębie parku utworzone zostały rezerwaty:

• Nad Tanwią (rezerwat krajobrazowy, 41,33 ha)
• Czartowe Pole (rezerwat krajobrazowy, 63,71 ha)
• Bukowy Las (rezerwat leśny, 86,29 ha) – chroni typowy dla Roztocza fragment lasu bukowo-jodłowego.

Flora

Wiele znajdujących się tu gatunków objętych jest ochroną prawną np.:

• wierzba borówkolistna,
• pięć gatunków widłaków: goździsty, jałowcowaty, spłaszczony, torfowy i wroniec,
• rosiczka okrągłolistna,
• cztery gatunki storczyków: szerokolistny, plamisty, drobnokwiatowy i krwisty,
• lilia złotogłów,
• buławnik wielkokwiatowy,
• śnieżyczka przebiśnieg.

Fauna

Wśród ptaków występują tu takie gatunki jak m.in.:

• perkoz rdzawoszyi,
• bączek,
• bocian czarny,
• orlik krzykliwy,
• pustułka,
• głuszec zwyczajny,
• wodnik,
• brodziec samotny,
• puchacz,
• kraska,
• dudek,
• żuraw,
• pliszka górska,
• podróżniczek.

Wśród ssaków występują tu takie gatunki jak m.in.:

• jeleń szlachetny,
• łoś euroazjatycki,
• wilk szary,
• borsuk europejski,
• jenot azjatycki,
• cztery gatunki nietoperzy: nocek Brandta, nocek duży, borowiec wielki i gacek wielkouch.

W Tanwi i Sopocie żyje pstrąg potokowy.

Pomniki przyrody

W Parku znajduje się 9 pomników przyrody ożywionej – są to pojedyncze drzewa i grupy drzew oraz 2 pomniki przyrody nieożywionej: źródlisko rzeki Jeleń i wodospad na rzece Jeleń.

Obiekty historyczne

Obiekty historyczne i kulturowe znajdujące się na terenie Parku to:

• kościół murowany z 1850 r. w Suścu,
• cmentarz ofiar zbrodni hitlerowskich w Osuchach,
• kościół z 1886 r.,
• synagoga z końca XVIII w. i cmentarz żydowski w Józefowie,
• zamczysko „Kościółek” ze śladami grodziska z XII-XIII wieku położone w widłach Tanwi i dawnej doliny Jelenia,
• ruiny papierni w rezerwacie „Czartowe Pole”,
• Pałac Łosiów w Narolu z połowy XVIII w.
• miejsce pamięci narodowej w Błudku.

Turystyka

Bazę turystyczną na terenie Parku stanowią miejscowości letniskowe jak: Susiec, Józefów, Narol, Huta Różaniecka.

Przez Park przebiega 7 znakowanych szlaków turystycznych. Są to:

• szlak „Walk Partyzanckich” – oznaczony kolorem czarnym,
• „Ziemi Józefowskiej” – zielonym,
• „Szumów” – niebieskim,
• „Południowy” – żółtym,
• „Krawędziowy” – czerwonym,
• „im. Władysławy Podobińskiej” – zielonym
• „Łącznikowy” – czarnym.

Na terenie Parku wytyczono dwie ścieżki przyrodniczo-dydaktyczne w rezerwatach „Nad Tanwią” i „Czartowe Pole”.

Zobacz też

• ochrona przyrody w Polsce
• parki krajobrazowe w Polsce

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej. Zespół Parków Krajobrazowych w Przemyślu.
• Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej. Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych.
• Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej. Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych Oddział Terenowy Zamość.