Park Szczytnicki

Park Szczytnicki
Obiekt zabytkowy nr rej. U-3 z 29.01.1958 oraz A/2791/194 z 15.02.1962
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Powierzchnia

100 ha

Data założenia

XVIII w.

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, po prawej znajduje się punkt z opisem „Park Szczytnicki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Park Szczytnicki”
Ziemia51°06′52,45″N 17°04′56,83″E/51,114569 17,082453

Park Szczytnicki (niem. Scheitniger Park, Fürsten Garten)[1] – jeden z największych parków Wrocławia zajmujący powierzchnię około 100 hektarów. Położony jest na wschód od Starej Odry, na terenie dawnej wsi Szczytniki, włączonej w obręb miasta w 1868 roku. Park ma charakter krajobrazowy i duże walory kompozycyjne oraz dendrologiczne (około 400 gatunków drzew i krzewów).

Historia

W XVI wieku wieś Szczytniki została podzielona na Nowe i Stare Szczytniki, które w XVII wieku zamieniły się w podmiejskie osiedla rezydencjonalne. Las na terenie Starych Szczytnik już w połowie XVIII wieku cieszył się powodzeniem wśród wrocławian. W 1783 roku Fryderyk Ludwik Hohenlohe, komendant garnizonu wrocławskiego, wykupił go i założył tu jeden z pierwszych parków na kontynencie europejskim urządzonych w stylu angielskim.

Kościół pod wezwaniem św. Jana Nepomucena w parku Szczytnickim

Park został zdewastowany przez żołnierzy napoleońskich podczas oblężenia miasta w grudniu 1806 roku. Po wojnie większość szkód naprawiono. W 1833 roku w parku Szczytnickim odbyły się pierwsze sportowe wyścigi konne we Wrocławiu. Wyścigi organizowano aż do roku 1907, na terenach przylegających do obecnej Hali Stulecia.

W parku znajduje się Ogród Japoński założony w latach 19091912, w związku z Wystawą Stulecia z 1913 roku, z inicjatywy hrabiego Fritza von Hochberga, i zaprojektowany przez japońskiego ogrodnika Mankichiego Araia. Po wystawie zabrano jednak większość z wypożyczonych detali decydujących o japońskim charakterze ogrodu. W 1994 roku przy współpracy ambasady japońskiej, prof. Ikuya Nishikawy i ogrodników z Nagoi rozpoczęto prace przywracające ogrodowi japoński charakter. Współcześnie jest to już Ogród Japoński nie tylko z nazwy. Stanowi unikatowy w Europie żywy fragment japońskiej kultury. Rząd Japonii przekazał do Ogrodu kilka granitowych latarń z XIX wieku. Japończycy nazwali ogród Hakkoen, tzn. Ogród białoczerwony[2]. Powódź 1997 roku zniszczyła ogród, który otwarto po odbudowie w 1999 roku[3].

Poza Ogrodem Japońskim posadzono w 2008 roku japońskie wiśnie[4].

Drewniany kościół

Na terenie parku Szczytnickiego znajduje się również drewniany kościół z przełomu XVI i XVII wieku pod wezwaniem Świętego Jana Nepomucena. Zbudowany przez cieśli ze Starego Koźla, tam też początkowo stał. W XVIII stuleciu został przeniesiony do Kędzierzyna, a stamtąd w roku 1913 do Wrocławia, pod kierownictwem wrocławskiego architekta Theo Effenbergera. Przy kościele znajduje się monolitowy kamienny krzyż, przeniesiony tu w latach 70. XX w. z Muchoboru Wielkiego[5][6]. Przyczyna fundacji krzyża jest nieznana. Pojawiająca się hipoteza, że jest to tzw. krzyż pokutny, nie ma oparcia w bezpośrednich dowodach i oparta jest wyłącznie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne monolitowe krzyże są krzyżami pokutnymi. Paul Kutzer w artykule Steinkreuze in Schlesien z 1913 r. podaje informacje o legendzie przypisującej powstanie tego krzyża oraz 2 innych krzyży, z którymi stał on w Muchoborze Wielkim, upamiętnieniu spotkanie w 1474 r. trzech władców: Węgier – Macieja Korwina, Czech Władysława II Jagiellończyka i ojca tego drugiego, króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka podczas oblężenia przez Jagiellonów, bronionego przez Korwina, Wrocławia[7][6]. Pojawia się też ludowa legenda wiążąca krzyż z epidemią[6].

Pomniki

Na terenie parku znajdują się Pomnik Diany i Pomnik Friedricha Schillera oraz Kolumna Fryderyka Wilhelma II.

Galeria

Przypisy

  1. Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 654-655. ISBN 83-7384-561-5.
  2. https://www.pl.emb-japan.go.jp/kultura/documents/Biuletyny/biuletyn0714.pdf
  3. https://miejscawewroclawiu.pl/burzliwa-historia-ogrodu-japonskiego/
  4. https://gazetawroclawska.pl/drzewko-z-japonii/ar/52327
  5. Andrzej Scheer. Krzyż pokutny nr 13 (z Muchoboru Wielkiego). „Bractwo Krzyżowców zeszyt nr 89”, s. 39, 2007. PTTK Świdnica. 
  6. a b c Kamienny krzyż w Parku Szczytnickim we Wrocławiu. kapliczki.org.pl. [dostęp 2022-04-03].
  7. Paul Kutzer. Steinkreuze in Schlesien. „Schlesien: Illustrierte Monatsschrift zur Pflege heimatlicher Interessen”, s. 14, 1913/1914. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wrocław location map2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Wrocławia, Polska
Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
SzczytnickiPark01072009.JPG
Autor: Kjs50, Licencja: CC BY-SA 3.0
A bridge in Szczytnicki Park at Wrocław
John of Nepomuk church in Park Szczytnicki in Wrocław Poland.jpg
Autor: Tenautomatix, Licencja: CC BY 3.0
Kościół pod wezwaniem świętego Jana Nepomucena w Parku Szczytnickim we Wrocławiu.
Park Szczytnicki 1967.jpg
Łabędzie w parku Szczytnickim.
Park Szczytnicki2.jpg
Autor: Rafix, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Wrocław - Park Szczytnicki
Wrocław - Skwer Zbyszka Cybulskiego - Pomnik Diany 2015-12-23 13-05-20.JPG
Autor: To zdjęcie zostało zrobione przez użytkownika Radosław Drożdżewski (Zwiadowca21), Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Diany na skwerze Zbyszka Cybulskiego we Wrocławiu