Park Zdrojowy w Świnoujściu
| ||
 nr rej. 1093 z 5 października 1988 | ||
 Alejka w parku | ||
| Państwo |  Polska | |
|---|---|---|
| Miejscowość | Świnoujście, Uznam | |
| Data założenia | XIX wiek | |
Położenie na mapie Świnoujścia  | ||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | ||
 53°54′50″N 14°16′00″E/53,913889 14,266667 | ||
Park Zdrojowy w Świnoujściu – zabytkowy park na wschodnim skraju wyspy Uznam (w kwartale pomiędzy ulicami: Sikorskiego, Bolesława Krzywoustego, Sienkiewicza, Kapitańska, Jachtowa, Mieszka I), krajobrazowy, o powierzchni 58 ha, utworzony w 4. ćwierćwieczu XVIII, znacznie powiększony w 1. połowie XIX.
Historia
Założenie Parku Zdrojowego pokrywa się z początkami miasta Świnoujście w 1765 i budową kurortu pół wieku później. Otwarcie pierwszego sezonu kąpieliskowego odbyło się w 1824, a pierwszy dom zdrojowy oddano do użytku już w 1826 (położony był w pobliżu nabrzeża portowego, niestety został rozebrany zaraz po wybuchu I wojny światowej). Zanim to nastąpiło, przeprowadzono prace hydrotechniczne, by przekształcić dawną mieliznę przymorską w nowy ląd umocniony roślinnością. Na takim terenie powstało stosunkowo niewielkie założenie zieleni komponowanej. W rozwój uzdrowiska zaangażował się sam nadprezydent Pomorza (Królestwo Prus) Johann August von Sack, dzięki któremu projekt Parku Zdrojowego opracował Peter Joseph Lenne, słynny pruski architekt ogrodów. P. J. Lenne w 1827 przesłał z Sanssouci około 1,5 tysiąca sadzonek drzew i krzewów. W roku następnym, park był już właściwie skomponowany. W kolejnych latach ulegał jedynie modyfikacjom, w okresie międzywojennym został powiększony o Zachodni Park Zdrojowy, który zamyka ul. Matejki. Choć nie zachował się żaden dokument planistyczny sławnego projektanta parków i ogrodów, badacze analitycy nie mają wątpliwości co do autorstwa założenia parkowego w Świnoujściu. Potwierdza to czytelny układ alejek, główne osie południkowe, równoleżnikowe i diagonalne, place i ronda na przecięciu dróg, układ wodny oraz układ zadrzewień w zachodniej i centralnej części parku (architekt krajobrazu Małgorzata Haas-Nogal w analizie historyczno-kompozycyjnej do projektu rewaloryzacji Parku Zdrojowego w Świnoujściu, 2000)[1].
Przyroda
W drzewostanie przeważają buki zwyczajne (Fagus silvatica), dęby szypułkowe (Quercus robur) i bezszypułkowe (Quercus petraea), jesiony wyniosłe (Fraxinus excelsior), kasztanowce zwyczajne (Aesculus hippocastanum), klony pospolite (Acer platanoides), olchy czarne (Alnus glutinosa), wiązy szypułkowe (Ulmus laevis)[2]. Różnorodność parku podkreślają drzewa w odmianach rzadszych i ozdobnych: buki "płaczące" (Fagus silvatica cv. Pendula), dęby "piramidalne" (Quercus robur cv. Fastigiata), cisy pospolite (Taxus baccata), żywotniki, jodła nikko (Abies homolepis), lipa krymska (Tilia x euchlora), skrzydłorzech kaukaski (Pterocarya fraxinifolia) czy też stanowiska z wiciokrzewem pomorskim (Lonicera periclymenum). Na zachodnim skraju parku, przy ul. Matejki (wejście na stadion) pomnik przyrody sosna z bluszczem: "Rodzina". Na wschodzie, od strony ul. Jachtowej wiązy "Przemytnicy"[3]. Park ozdabiają liczne rzeźby[4].
Otoczenie parku
- Od północy, wschodu i południa Park Zdrojowy obchodzą znakowane szlaki turystyczne: E9 czerwony Szlak Nadmorski oraz EV10 niebieski Szlak Rowerowy Wokół Bałtyku.
- Na wschodzie, nad Świną zabytki: Fort Zachodni, Fort Anioła oraz dawna stocznia nad Basenem Północnym. W najbliższych okolicach zabytków mariny.
- W zachodniej części obiekty sportowe: stadion, boiska, korty tenisowe
- Na północnych obrzeżach liczne pensjonaty, hotele i kempingi. Po drugiej stronie ul. Uzdrowiskowej, na wydmach ruiny schronów baterii artylerii przybrzeżnej z okresu II wojny światowej.
Przypisy
- ↑ Praca zbiorowa: Przyroda Pomorza Zachodniego. Szczecin: Oficyna in plus, 2002, s. 276. ISBN 83-910827-8-4.
- ↑ Praca zbiorowa: Przyroda Pomorza Zachodniego. Szczecin: Oficyna in plus, 2002, s. 276-277. ISBN 83-910827-8-4.
- ↑ Jerzy M. Kosacki. Zbiór drzew pomnikowych i pomników przyrody z własnymi nazwami rosnących na terenie województwa zachodniopomorskiego. „Wędrowiec Zachodniopomorski”. 22/2007, s. 60, 2007. Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK w Szczecinie. ISSN 1642-8455 (pol.).
- ↑ Bogdan Kucharski: 7 dni w Międzyzdrojach. Warszawa: PTTK "Kraj", 1990, s. 36, seria: 7 dni w. ISBN 83-7005-266-5.
Bibliografia
| Karpackie |
|
|---|---|
| Sudeckie | |
| Nizinne |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Shiny green button/marker widget.
Autor: Radosław Drożdżewski (Zwiadowca21), Licencja: CC BY-SA 4.0
Park Zdrojowy w Świnoujściu
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Świnoujście, Poland
- top = 53.9363
- bottom = 53.8037
- left = 14.1806
- right = 14.4233
(c) MARELBU, CC BY 3.0
Jelenia Gora - Cieplice, Dolnośląskie ,Poland - Park Zdrojowy - Pawilon Edward