Park gen. Gustawa Orlicz-Dreszera

Park gen. Gustawa Orlicz-Dreszera
Obiekt zabytkowy nr rej. 1238 z 1983-12-12, 1989-03-12
Ilustracja
Główna aleja parku
Państwo Polska
MiejscowośćWarszawa
DzielnicaMokotów
Powierzchnia2,7[1] ha
Data założenia1938
ProjektantZygmunt Hellwig
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Park gen. Gustawa Orlicz-Dreszera”
Ziemia52°11′51″N 21°01′16″E/52,197500 21,021111
Strona internetowa

Park gen. Gustawa Orlicz-Dreszera[2] – warszawski park znajdujący się na Mokotowie między ulicami: Ursynowską, Puławską, Odyńca i Krasickiego.

Historia

Park został założony w 1938 roku w czasie prezydentury Stefana Starzyńskiego według projektu Zygmunta Hellwiga[3]. W uroczystości otwarcia parku 26 czerwca 1938 uczestniczył Stefan Starzyński i wysoką rangą wojskowi[4]. Otrzymał on nazwę upamiętniającą gen. Gustawa Orlicz-Dreszera[5].

W czasie powstania warszawskiego park znajdował się w centrum walk[6]. Od 2 do 13 sierpnia stanowił pierwszą linię polskiej obrony od północy, a w dniach 25–27 września 1944 od południa[7]. Podczas powstania i po II wojnie światowej stał się także jednym z największych tymczasowych cmentarzy[3]. Po 1945 ciała pochowanych tam osób ekshumowano a w 1951 przywrócono pierwotny wygląd i funkcję parku[8].

W 1951 nazwę parku zmieniono na park Mokotowski[3]. W dalszym ciągu używano jednak dawnej nazwy[9][5]. Przywrócono ją w marcu 2012[10]. W 2019 Rada m.st. Warszawy nie zdecydowała się na korektę błędu polegającego na braku odmiany w nazwie parku pierwszego członu nazwiska generała, co rekomendowali eksperci Zespołu Nazewnictwa Miejskiego[11].

W 1983 park został wpisany do rejestru zabytków[12].

We wrześniu 1985 roku w parku odsłonięto pomnik „Mokotów Walczący 1944”, upamiętniający uczestników powstania warszawskiego na Mokotowie[13]. Jest to pęknięty na pół kamień narzutowy wydobyty w trakcie budowy warszawskiego metra na Ursynowie[7]. Pośrodku znajduje się znak Polski Walczącej, poniżej zaś granitowa płyta z napisem[13]. Pomnik, wzniesiony z inicjatywy środowiska pułku „Baszta“ i innych oddziałów mokotowskich, został zaprojektowany przez Eugeniusza Ajewskiego[7]. Co roku odbywają się przy nim uroczystości rocznicowe[7].

W 2007 roku miała miejsce kompleksowa rekultywacja parku[8]. Jego teren ogrodzono, zbudowano fontannę, plac zabaw dla dzieci, budynek mieszczący sanitariaty i zainstalowano oświetlenie[8].

Przypisy

  1. ↑ Park Dreszera. W: Urząd m.st. Warszawy [on-line]. zielona.um.warszawa.pl. [dostęp 2020-03-15].
  2. ↑ Katalog nazw obiektów miejskich. Stan na dzień 31 grudnia 2017 r.. W: Urząd m.st. Warszawy [on-line]. s. 82. [dostęp 2019-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-07)].
  3. ↑ a b c Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 352. ISBN 83-06-00089-7.
  4. ↑ Krzysztof Traczyński. Park Dreszera. „Stolica”, s. 19–20, lipiec 2019. 
  5. ↑ a b Nie będzie ronda Miłosierdzia Bożego. Zostaje też Żaba. „Gazeta Wyborcza”, 2012-03-08 (pol.). 
  6. ↑ Krzysztof Traczyński. Park Dreszera. „Stolica”, s. 20, lipiec 2019. 
  7. ↑ a b c d Lesław M. Bartelski: Mokotów. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Warszawa Walczy 1939-1945“, 2004, s. 196. ISBN 83-11-09806-9.
  8. ↑ a b c Krzysztof Traczyński. Park Dreszera. „Stolica”, s. 21, lipiec 2019. 
  9. ↑ Tadeusz Podgórski: Zwiedzamy Warszawę. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956, s. 258.
  10. ↑ Uchwała nr XXXIII/807/2012 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie zmiany nazwy parku w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy. W: Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 3347 [on-line]. 16 kwietnia 2012. [dostęp 2018-09-03].
  11. ↑ Jarosław Osowski. Kiedy patron ulicy ma podwójne nazwisko. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 9 stycznia 2019. 
  12. ↑ Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 31 grudnia 2017 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). W: Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. ni, 31 grudnia 2017. s. 3. [dostęp 2018-09-04].
  13. ↑ a b Lesław M. Bartelski: Mokotów. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Warszawa Walczy 1939-1945“, 2004, s. 195. ISBN 83-11-09806-9.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Park im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera 2018.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Park im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera w Warszawie