Park im. Wojciecha Bednarskiego w Krakowie

Park im. Wojciecha Bednarskiego

nr rej. A-586 z 17 lipca 1976
alejka w parku
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Dzielnica	Podgórze
Powierzchnia	9,2 ha
Data założenia	koniec XIX wieku
Projektant	Wojciech Bednarski
Położenie na mapie Krakowa Park im. Wojciecha Bednarskiego
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Park im. Wojciecha Bednarskiego
Położenie na mapie województwa małopolskiego Park im. Wojciecha Bednarskiego
50°02′30,00″N 19°56′56,01″E/50,041667 19,948892

Park im. Wojciecha Bednarskiego – park miejski o dużej wartości krajobrazowo-historycznej, założony pod koniec XIX w. w prawobrzeżnej części Krakowa – Podgórzu (wówczas samodzielnym mieście)^[1].

Park położony jest na Krzemionkach Podgórskich w malowniczym zagłębieniu powstałym w wyniku eksploatacji wapieni i na zboczach izolowanego zrębu Bramy Krakowskiej, na wys. 230-240 m n.p.m. Powstał w wyrobisku dawnego kamieniołomu Szkoła Twardowskiego. Powierzchnia 9,2 ha, wraz z tzw. Zalesieniem 13,5 ha^[2]. W pobliżu znajduje się klub sportowy – Korona Kraków. W obrębie parku można wyróżnić dwie części – starsza ma charakter neoklasyczny, nowsza zaś modernistyczny^[1].

Historia

Park powstał w otoczeniu dawnego, istniejącego od średniowiecza, kamieniołomu (można go więc uznać za przykład rekultywacji obszarów poprzemysłowych) z inicjatywy Wojciecha Bednarskiego, dyrektora szkoły w Podgórzu, działacza społecznego. Oficjalne otwarcie miało miejsce 19 lipca 1896 (dziesięć lat później nazwano go imieniem twórcy). Wkrótce po udostępnieniu, na wzór działalności prowadzonej w Krakowie przez dr. Henryka Jordana, pod opieką instruktorów zaczęto organizować zabawy dla dzieci i młodzieży, odbywały się również ćwiczenia podgórskiego "Sokoła". Park urządzony był częściowo – w południowo-wschodniej części w dalszym ciągu działał kamieniołom. Około 1910 rozpoczęto nasadzenie na sąsiadującym od zachodu terenie gminnym, nazwanym Zalesieniem. Do końca I wojny światowej istniały na terenie parku trzy pomniki: Jana III Sobieskiego, Tadeusza Kościuszki i Adama Mickiewicza^[1].

Po likwidacji kamieniołomu w początkowych latach okresu międzywojennego włączono go do parku, m.in. wykonując schody prowadzące na jego dno, w budynku wagi kamieniołomu tworząc dwa mieszkania dla obsługi parku. W 1937 odsłonięto popiersie założyciela parku, rozbudowano również kompozycję roślinną wokół niego. W czasie II wojny światowej dosadzono pewną liczbę drzew iglastych^[1].

W latach 50 na dnie dawnego kamieniołomu funkcjonowało zimą duże lodowisko tłumnie odwiedzane przez całe rodziny. Kolorowe lampiony zamontowane nad taflą oraz przygrywająca orkiestra stwarzały wspaniały, niepowtarzalny klimat sprzyjający spotkaniom i zabawie^[1].

W okresie powojennym zachodziły zmiany w obrębie parku, m.in. w latach 60. wybudowano prowadzące do niego szerokie reprezentacyjne schody. Ostatecznie do parku włączono Zalesienie. Likwidacji uległy zabytkowe elementy wyposażenia, m.in. żeliwne ławki i dwie istniejące wówczas studnie^[1].

Park pełni obecnie funkcję rekreacyjną, głównie dla okolicznych mieszkańców. Mimo pewnego zaniedbania uważany za jeden z najładniejszych parków Krakowa, zwłaszcza ze względu na malownicze położenie^[1].

Flora i fauna

W parku rośnie około 100 gatunków drzew i krzewów, wśród nich sosny (czarna i zwyczajna), jesiony, lipy, brzozy, klony, robinie, kasztanowce, pojedyncze okazy dębów, buków i grabów będące pozostałościami pierwotnych zbiorowisk roślinnych i drzewa egzotyczne, m.in.: tulipanowiec amerykański Liriodendron tulipifera, bożodrzew gruczołowaty Ailanthus altissima, orzech czarny Juglans nigra^[1].

Park zamieszkuje wiele gatunków ptaków oraz wiewiórki, które są na tyle oswojone, że zabierają z dłoni np. orzechy laskowe. Przy odrobinie szczęścia można spotkać tam zająca.

Przypisy