Parki narodowe w Chorwacji

Parki Narodowe w Chorwacji

Parki Narodowe w Chorwacji – obszary prawnie chronione na terenie Chorwacji, obejmujące cenne obszary naturalne, gdzie przyroda może rozwijać się w sposób niezakłócony. Od 1985 roku w Chorwacji znajduje się osiem parków narodowych.

Większość parków znajduje się nad morzem lub w pobliży wybrzeża. Trzy parki znajdują się na wyspach: Archipelag Wysp Briońskich, Kornati oraz Mljet, dwa parki rzeczne: Jezior Plitwickich i Krka oraz trzy parki górzyste: Welebitu Północnego, Paklenica i Risnjak.

Park Narodowy Wysp Briońskich

Grupa 15 małych wysp chorwackich na Morzu Adriatyckim u południowo-zachodnich wybrzeży półwyspu Istria. Panuje tu klimat śródziemnomorski.

Znajdują się tam rezerwaty przyrody i drogocenne, dobrze zachowane „pomniki” kultury antycznej. Na największej wyspie Veli Brijun znajdują się ruiny budowli z czasów rzymskich, bizantyjskich i średniowiecznych, a w mieście Brioni – obiekty wypoczynkowe objęte dostępnym dla turystów parkiem narodowym[1].

Park Narodowy Kornati

Grupa ponad 150 wysp i skał na Morzu Śródziemnym, są najbardziej zagęszczonym archipelagiem na Morzu Śródziemnym. Archipelag podzielony jest na dwie grupy: Kornaty Dolne i Kornaty Górne. 89 ze 152 wysp ogłoszono w 1980 roku parkiem narodowym ze względu na wyjątkowe piękno i bogactwo flory i fauny oraz dzięki niezwykłemu ukształtowaniu powierzchni – między innymi klify znajdujące się na szeregu wysp należących do Kornatów Dolnych[2]. Od dawnych czasów klify nazywane są koronami i stąd najprawdopodobniej pochodzi nazwa Kornaty. Najwyższe klify znajdują się na wyspie Klobučar (80 m), Mana (65 m) i Rašip Veli (64 m). Podmorskie części tych klifów sięgają aż do 100 m głębokości. Park jest miejscem penetracji dla płetwonurków.

Park Narodowy Krka

Park o powierzchni 109 km² obejmuje swoim terenem dolny bieg rzeki Krka, od miejscowości Trosenj i Necven, aż po jej ujście do Morza Adriatyckiego w okolicy miasta Szybenik. Głębokie wąwozy wrzynają się w wapienne skały i razem z licznymi jeziorami i wodospadami tworzą malownicze widoki. Główną atrakcję stanowi siedem wodospadów: Bilusić buk, Prljen buk, Manojlovac, Rosnjak, Miljacka slap, Roski slap i największy – Skradinski buk[3] o łącznej wysokości ponad 45 m.

Na wyspie Visovac (położonej w północnej części parku) znajduje się klasztor oo Franciszkanów. W południowej części parku rozlewa się szeroko Prukljansko jezero. Park ten jest rozległym, w większej części niezmienionym, obszarem o wyjątkowych wartościach przyrodniczych i posiada zachowane lub niedużo zmienione układy ekologiczne. Jego przeznaczenie jest przede wszystkim naukowe, kulturalne, edukacyjne i rekreacyjne. Park zalicza się do parków narodowych od roku 1985 i jest jednym z najmłodszych parków narodowych Chorwacji.

Park Narodowy Mljet

Park obejmuje zachodnią część wyspy na północny zachód od Dubrownika. Jest to chorwacka wyspa z najobfitszą wegetacją śródziemnomorską i ze szczególnie czystym morzem, spokojnymi, piaskowymi zatoczkami i urozmaiconym światem podwodnym. Porośnięta jest gęstym sosnowym lasem (przewaga sosny alpejskiej).

Północno-zachodnia jej część w 1960 roku ogłoszona została parkiem narodowym, w skład którego wchodzą dwa słone jeziora oraz wysepka św. Marii na jeziorze Veliko Jezero, na której wznosi się klasztor oo. Benedyktynów z XII w.

O tej wyspie poeta kiedyś powiedział: “Tam gdzie wdzięk natury wszystko stworzył lepiej niż ludzka umiejętność”. Wymieniana jest wśród dziesięciu najładniejszych wysp świata.

Park Narodowy Paklenica

Park ten obejmuje swoim terenem południową część największego łańcucha gór Welebit z dwoma wąwozami: Velika Paklenica[4] i Mala Paklenica. Występuje tu różnorodność form krasowych, kilka jaskiń, bogaty świat roślin i zwierząt. Monumentalna spiczasta skała Anica jest udostępniona do wspinania.

Park Narodowy Jezior Plitwickich

Park Narodowy Jeziora Plitvickie

Park zaliczany do światowego dziedzictwa kultury UNESCO znajduje się w pobliżu arterii komunikacyjnej łączącej Zagrzeb z Dalmacją. Tworzy go 16 jezior połączonych ze sobą wodospadami[5]. Występują tu bardzo ciemne lasy bukowe i jodłowe wraz z rzadkimi gatunkami zwierząt (np. niedźwiedź brunatny).

Park Narodowy Risnjak

Zalesione pasmo górskie znajdujące się na północ od Rijeki, obejmuje swym terenem źródło rzeki Kupa. Z powodu swego położenia – między Alpami a Górami Dynarskimi żyje tu na małej powierzchni bardzo dużo gatunków roślin i zwierząt (niedźwiedzie brunatne, jelenie, kozice, orły, rysie).

Park Narodowy Welebitu Północnego

Park obejmuj najbardziej cenne i atrakcyjne tereny najwyżej położonych partii pasma górskiego Welebit. W jego skład wchodzą między innymi rezerwaty: Rožanski kukovi i Hajdučki kukovi. Znajdują się tu liczne ogrody botaniczne oraz jedna z najgłębszych jaskiń świata – Lukina jama. Park bogaty jest w faunę i florę oraz niezwykłe formacje skalne.

Przypisy

  1. Park Narodowy Brijuni | CroLove.pl, Chorwacja oczami Polaków – Blog CroLove.pl, 27 czerwca 2021 [dostęp 2021-08-24] (pol.).
  2. Wojciech Tyluś, Park Narodowy Kornati, Blog CroLove.pl, 21 marca 2021 [dostęp 2021-08-24] (pol.).
  3. Wojciech Tyluś, Park Narodowy Krka – bajkowe wodospady i soczysta zieleń, crolove.pl [dostęp 2017-09-02] (pol.).
  4. Wojciech Tyluś, Park Narodowy Paklenica. Velika Paklenica, crolove.pl [dostęp 2017-09-02] (pol.).
  5. Wojciech Tyluś, Jeziora Plitwickie. Piękno chorwackiej przyrody, Blog CroLove.pl, 6 sierpnia 2012 [dostęp 2021-08-24] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Parki Narodowe w Chorwacji-mapa.jpg
Parki Narodowe w Chorwacji - mapa.
National Park Plitvice Lakes.jpg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Scythian z polskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
pl:Park Narodowy Jeziora Plitvickie w Chorwacji. Zdjęcie wykonane (wrzesień 2003), zeskanowane i dodane przez użytkownika pl:Scythian.