Parki narodowe w Estonii

(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de

1

2

3

4

5

6

Rozmieszczenie parków narodowych na terenie Estonii, numeracja odpowiada poniższemu zestawieniu (2020)

Parki narodowe w Estonii – obszary prawnie chronione na terenie Estonii, wyróżniające się ekosystemami o szczególnych wartościach przyrodniczych, krajobrazowych i dziedzictwa kulturowego. W Estonii znajduje się 6 parków narodowych (2020) i wszystkie zarządzane są przez Keskkonnaamet (tłum. „radę ds. środowiska”).

Historia

Początki ochrony przyrody na terenie Estonii sięgają 1910 roku, kiedy to z prywatnej inicjatywy lokalnego kierownika latarni morskiej Artura Tooma, Ryskie Towarzystwo Odkrywców Przyrody ogłosiło wyspy Vaika (obecnie Park Narodowy Vilsandi) rezerwatem przyrody^[1]. W 1920 roku prace nad stworzeniem obszarów chronionych rozpoczął Komitet Ochrony Przyrody Towarzystwa Odkrywców Przyrody uniwersytetu w Tartu, który przygotował projekt ustawy o ochronie przyrody^[1]. Jego przyjęcie zostało opóźnione z powodów ekonomicznych^[1].

Pierwszą ustawę o ochronie przyrody uchwalono 11 grudnia 1935 roku^[1]. Na jej mocy ustanowiono rejestr obszarów i obiektów chronionych, który prowadzony był od 11 listopada 1936 roku do 22 lutego 1941 roku i obejmował: 523 rezerwaty przyrody, 47 obszarów chronionych i 476 pojedynczych obszarów^[1].

Drugą ustawę o ochronie przyrody przyjęto w 1957 roku, a w tym samym roku na mocy dekretu rządowego ustanowiono cztery państwowe obszary chronione (Vaika, Viidumäe, Matsalu, Nigula) i 28 innych obszarów chronionych^[1].

Po odzyskaniu przez Estonię niepodległości w 1991 roku system ochrony przyrody został zreformowany^[1]. W 1993 roku utworzono parki narodowe Soomaa i Karula, a rezerwat przyrody Vilsandi został poszerzony i przekształcony w park narodowy^[1].

Po wejściu Estonii do Unii Europejskiej w 2004 roku, 10 maja tego samego roku przyjęto kolejną ustawę o ochronie przyrody, która wprowadziła „obszary ochrony”^[1].

Obecnie (2020) na terenie Estonii znajduje się 6 parków narodowych^[1] – obszarów prawnie chronionych, wyróżniających się ekosystemami o szczególnych wartościach przyrodniczych, krajobrazowych i dziedzictwa kulturowego^[2]. Wszystkie parki zarządzane są przez Keskkonnaamet (tłum. „radę ds. środowiska”)^[3].

Parki narodowe

Poniższa tabela przedstawia estońskie parki narodowe:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku estońskim;

Rok utworzenia – rok utworzenia parku;

Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;

Położenie – prowincja;

Uwagi – informacje na temat statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.

Zestawienie parków narodowych w Estonii

Lp.	Zdjęcie	Nazwa parku narodowego	Rok utworzenia	Powierzchnia (km²)	Położenie	Uwagi
1.		Park narodowy Alutaguse Alutaguse rahvuspark	2018[4]	443,31 km²[4]	Virumaa Wschodnia	Torfowiska Agusalu i Muraka wpisane są na listę konwencji ramsarskiej[4]
2.		Park Narodowy Karula Karula rahvuspark	1993[5]	123 km²[5]	Võrumaa	Park należy do sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii Europejskiej – Natura 2000[5]
3.		Park Narodowy Lahemaa Lahemaa rahvuspark	1971[6]	747,84 km² (w tym 268,74 km² obszarów morskich)[6]	Harjumaa Virumaa Zachodnia	Park należy do sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii Europejskiej – Natura 2000[6]
4.		Park Narodowy Matsalu Matsalu rahvuspark	1957 (rezerwat) 2004 (park)[7]	486.1 km²[7]	Läänemaa	Park został wpisany na listę konwencji ramsarskiej; Europejski Dyplom dla Obszarów Chronionych[7]
5.		Park Narodowy Soomaa Soomaa rahvuspark	1993[8]	398.84 km²[8]	Viljandimaa Parnawa	Ostoja ptaków IBA[8]; park znajduje się na liście konwencji ramsarskiej[8]; należy do sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii Europejskiej – Natura 2000[8]
6.		Park Narodowy Vilsandi Vilsandi rahvuspark	1957 (rezerwat) 1993 (park)[9]	240 km²[9]	Sarema	Park znajduje się na liście konwencji ramsarskiej[8]; należy do sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii Europejskiej – Natura 2000; część Archipelagu Zachodnioestońskiego – rezerwatu biosfery UNESCO[9]

Przypisy