Parki narodowe w Gruzji

Mapa konturowa Gruzji
Geographylogo.svg
Rozmieszczenie parków narodowych na terenie Gruzji, numeracja odpowiada poniższemu zestawieniu (stan na lipiec 2020 roku)

Parki narodowe w Gruzji – obszary prawnie chronione na terenie Gruzji, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi o znaczeniu krajowym i międzynarodowym, w celu zachowania bioróżnorodności.

W Gruzji znajduje się 12 parków narodowych (stan na lipiec 2020 roku).

Historia

Pierwsze parki narodowe utworzono w Gruzji w latach 70. XX w., nie spełniały one jednak standardów międzynarodowych[1].

W 1995 roku powstał pierwszy park narodowy – Bordżomsko-Charagaulski Park Narodowy – spełniający standardy międzynarodowe[1]. Od tego czasu utworzono 11 kolejnych parków – obecnie (stan na lipiec 2020 roku) Gruzja ma 12 parków narodowych[2].

Parki narodowe tworzone są w celu zachowania różnorodności biologicznej i obejmują ochroną stosunkowo duże, naturalne ekosystemów wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi o znaczeniu krajowym i międzynarodowym[1].

Parki narodowe

Poniższa tabela przedstawia gruzińskie parki narodowe:

Nazwa parku narodowego – nazwa polska i transkrybowana w języku polskim nazwa gruzińska
Rok utworzenia – rok utworzenia parku
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²
Położenie – region
Uwagi – informacje na temat statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Zestawienie parków narodowych w Gruzji
Lp.ZdjęcieNazwa parku narodowegoRok utworzeniaPowierzchnia
(km²)		PołożenieUwagi
1.Borjomi mountains.jpgBordżomsko-Charagaulski Park Narodowy[3]
Bordżom-Charagaulis Erownuli Parki		19951049,33[4][a]Samcche-Dżawachetia
2.Kolkheti National Park.jpgKolchidzki Park Narodowy[3]
Kolchetis Erownuli Parki		1998[6]807,99[7]Megrelia-Górna SwanetiaMokradła środkowej Kolchetii wpisane na listę konwencji ramsarskiej[8]; Wpisany w 2007 roku na gruzińską listę informacyjną UNESCO – listę obiektów, które Gruzja zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa[9]
3.Tushethi5.jpgTuszecki Park Narodowy[10]
Tuszetis Erownuli Parki		2003[11]1276,43[12]Kachetia
4.Vashlovani Reserve, Georgia.jpgPark Narodowy Waszlowani
Waszlowanis Erownuli Parki		2003352,92[13][b]Kachetia
5.Waterfall in Mtirala National Park.JPGPark Narodowy Mtirala
Mtiralas Erownuli Parki		2007[15][c]157[15][d]Adżaria
6.Tbilisi national park from Mtskheta.jpgTbiliski Park Narodowy[10]
Tbilisis Erownuli Parki 		1973[17]
2007[18]		210,36[17][e]Dolna Kartlia
7.Algeti Lake.jpgPark Narodowy Algeti
Algetis Erownuli Parki		1965[19]
2007[20]		157,63[20]Dolna Kartlia
8.ჭაუხები 2.jpgPark Narodowy Kazbegi
Kazbegis Erownuli Parki		1976[21]
2007[22]		785,43[21][f]Mccheta-Mtianetia
9.Javakheti National Park.jpgDżawachecki Park Narodowy[10]
Dżawachetis Erownuli Parki		2011[23]238,53[24]Samcche-Dżawachetia
10.268A4613.jpgPark Narodowy Machakhela
Machakhelas Erownuli Parki		2012[25]130,7[25]Adżaria
11.პირიქითა ხევსურეთი სოფელი შატილი.jpgPark Narodowy Pszaw-Chewsureti
Pszaw-Chewsuretis Erownuli Parki		2014[26]1400,44[26]Mccheta-Mtianetia
12.Georgia River Kintrishi Old Bridge.jpgPark Narodowy Kintriszi
Kintriszis Erownuli Parki		2007[27]186,84[27]Adżaria

Uwagi

  1. ↑ Według serwisu Protected Planet: 1093,0 km²[5].
  2. ↑ Według serwisu Protected Planet: 442,51 km²[14].
  3. ↑ Według serwisu Protected Planet: 2006[16].
  4. ↑ Według serwisu Protected Planet: 281,26 km²[16].
  5. ↑ Według serwisu Protected Planet: 380,02 km²[18].
  6. ↑ Według serwisu Protected Planet: 1446,17 km²[22].

Przypisy

  1. ↑ a b c National Park Info (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  2. ↑ Georgia, Europe (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-18)].
  3. ↑ a b Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 407. ISBN 978-83-254-1988-2. [dostęp 2020-07-06].
  4. ↑ Borjomi-Kharagauli National Park Administration (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  5. ↑ Borjomi-Kharagauli in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-06)].
  6. ↑ Kolkheti National Park Administration (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  7. ↑ Kolkheti in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-26)].
  8. ↑ Wetlands of Central Kolkheti (ang.). W: Ramsar Sites Information Service [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  9. ↑ UNESCO: Tentative Lists: Georgia (ang.). [dostęp 2020-07-02].
  10. ↑ a b c Maciej Zych (oprac.): Zmiany polskich nazw zawartych w „Urzędowym wykazie polskich nazw geograficznych świata”. 2019-11-19, s. 9. [dostęp 2020-07-06].
  11. ↑ Tusheti Protected Areas Administration (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  12. ↑ Tusheti in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-11)].
  13. ↑ Vashlovani Protected Areas Administration (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  14. ↑ Vashlovani in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-07)].
  15. ↑ a b Mtirala National Park Administration (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  16. ↑ a b Mtirala in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-11)].
  17. ↑ a b Tbilisi National Park Administration (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  18. ↑ a b Tbilisi in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-04)].
  19. ↑ Algeti National Park (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  20. ↑ a b Algeti in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-06)].
  21. ↑ a b Kazbegi National Park Administration (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  22. ↑ a b Kazbegi National Park in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-06)].
  23. ↑ Javakheti Protected Areas Administration (ang.). W: Agency of Protected Areas [on-line]. [dostęp 2020-07-06].
  24. ↑ Javakheti in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-27)].
  25. ↑ a b Machakhela in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-24)].
  26. ↑ a b Pshav-Khevsureti in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-27)].
  27. ↑ a b Kintrishi in Georgia (ang.). W: Protected Planet [on-line]. [dostęp 2020-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-10)].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Algeti Lake.jpg
Autor: Paata Vardanashvili (www.paata.ge) from Tbilisi Gruzja, Licencja: CC BY 2.0
Landscape around the Algeti reservoir.
ჭაუხები 2.jpg
Autor: Saba sakhvadze, Licencja: CC BY-SA 4.0
Juta — village in Kazbegi Municipality. Located on the southern slope of the main ridge of Kavkasioni. Kazbegi National Park
Kolkheti National Park.jpg
Autor: Paata vardanashvili, Licencja: CC BY-SA 4.0
კოლხეთის ეროვნული პარკი მდებარეობს დასავლეთ საქართველოში. იგი მოიცავს შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპირო ზოლსა და პალიასტომის ტბის აუზს. ეროვნული პარკი კოლხეთის საერთაშორისო მნიშვნელობის მქონე ჭარბტენიანი ეკოსისტემების დაცვისა და შენარჩუნების მიზნითაა შექმნილი.

ეროვნული პარკის უბნები ხუთი ადმინისტრაციული რაიონის - ზუგდიდის, ხობის, სენაკის, აბაშისა და ლანჩხუთის ტერიტორიაზეა განლაგებული და საქართველოს ორი ისტორიული მხარის, სამეგრელოსა და გურიის ნაწილია.

კოლხეთის ეროვნული პარკის ადმინისტრაცია ტურისტებს პალიასტომის ტბასა და მდ. ფიჩორის ხეობაში სანაოსნო ტურებს, ასევე სპორტულ თევზჭერას, ფრინველებზე დაკვირვებას (ბერდვოჩინგს) და ეკო-საგანმანათლებლო ტურებს სთავაზობს.
Javakheti National Park.jpg
Autor: Stratovara, Licencja: CC BY-SA 4.0
ჯავახეთის ეროვნული პარკი დაარსდა 2011 წელს. მდებარეობს სამხრეთ საქართველოში ჯავახეთის ზეგანზე. პარკის ფართობია 14200 ჰექტარი.
Tbilisi national park from Mtskheta.jpg
Autor: Ymblanter, Licencja: CC BY-SA 3.0
The mountains in the western part of Tbilisi National Park, as seen from the north of Mtskheta
Georgia River Kintrishi Old Bridge.jpg
Autor: dkhinveli, Licencja: CC0
An old arched bridge over the Kintrishi River in Georgia
პირიქითა ხევსურეთი სოფელი შატილი.jpg
Autor: Mamuka arabuli, Licencja: CC BY-SA 4.0
პირიქითა ხევსურეთი სოფელი შატილი
268A4613.jpg
Autor: Paata vardanashvili, Licencja: CC BY-SA 4.0
მაჭახელას ეროვნული პარკი ქედისა და ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტებს მოიცავს და ზღ. დ-დან საშუალოდ 300-350 მ-ის სიმაღლეზე მდებარეობს. მისი შექმნის მიზანს უნიკალური ბიოლოგიური და ლანდშაფტური ბიომრავალფეროვნების შენარჩუნება და კოლხური ტყეების ეკოსისტემის გრძელვადიანი დაცვა წარმოადგენს. ადმინისტრაციული და ვიზიტორთა ცენტრები განლაგებულია ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტის სოფ. აჭარისაღმართის ცენტრში.

პარკის ტერიტორიის 95% წაბლის, წიფლის, რცხილის და მურყანის ტყეებს უკავია. აქვვე ხარობს ისეთი რელიქტური და იშვიათი სახეობები, როგორიცაა კოლხური ბზა, წაბლი, კოლხური თხილი, ქართული კაკალი, უნგერის შქერი, უთხოვარი, თელა და სხვ. პარკში ფუნქციონირებს ორი, სამანქანოსთან ინტეგრირებული საფეხმავლო ბილიკი.

მისამართი: ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტი, სოფ. აჭარისაღმართი