Parnita

Mapa satelitarna Attyki z zaznaczonymi granicami Parku Narodowego Góry Parnita, poniżej widoczny jest zespół miejski Aten, z zaznaczonym położeniem Akropolu
Monastyr Moni Kleiston, na południowych zboczach góry Parnita, widoczna tu kaplica cudownego obrazu Madonny z Dzieciątkiem, zbudowana została w 1204 r.
Parnita, lekko ośnieżona, widok z Nowej Filadelfii (dzielnicy Aten)
Widok z punktu Mont Parnes (spacer kolejką linową), w oddali góra Pendeli, w dole Trakomakiedones - przedmieście Aten.

Parnita (nwgr. Πάρνηθα) lub Parnis (stgr. Πάρνης)[1] – porośnięty gęstym lasem masyw górski w Grecji, w Attyce, na północ od Aten, wznoszący się na 1413 m n.p.m.

Większość masywu wydzielono jako Park Narodowy Góry Parnita – strefę ochronną bogatej flory i fauny, a wśród nich ostatnich w Europie stad jeleni szlachetnych[2], opisywanych przez Greków jeszcze w starożytności. Do niedawna całość masywu pokryta była około tysiącletnim lasem, sosnowym na obrzeżach, jodłowym i świerkowym w jądrze puszczy[3]. Latem 2007 główną część tego lasu strawił ogromny pożar. Z pożogi ocalały lasy, na zboczach górskich od strony Aten, park i lasy królewskie w miejscowości Tatoi oraz ich przedłużenie w stronę luksusowego osiedla podmiejskiego Politia Hypokratous. Rozległy obszar pogorzeliska objęły prace zabezpieczające przed erozją oraz zalesienia sadzonkami.

Na florę Parnity składa się 818 gatunków roślin, w tym wiele zagrożonych[2]. Aktualnie zachodnie zbocza gór porośnięte są zwartym, sięgającym do najwyższego ze szczytów drzewostanem jodły greckiej i sosny alepskiej. Inne występujące tutaj gatunki to m.in. dąb ostrolistny, dąb omszony, jesion mannowy, jak również krzaki twardolistne[2]. U podnóża, poniżej 300 m n.p.m., rozpościerają się pastwiska i grunty orne, a od strony wschodniej Ateny.

Asfaltowa droga z Aten serpentynami wiedzie do usytuowanego w wyższych partiach masywu hotelu i kasyna Mont Parnes, do schronisk Bafi i Flamburi oraz w pobliże położonych na samym szczycie Parnity wieży telewizyjnej i radaru wojskowego. Roztacza się stąd widok na całą prawie Attykę oraz otaczające ją z trzech stron morza i wyspy. Inna droga wiedzie do parku rodzinnej rekreacji oraz dawnych lasów królewskich w Tatoi, od 2007 także stanowiących część Parku Narodowego Góry Parnita, a dalej do Politii Hypokratous.

Na najbliższy ze szczytów, zwany Mont Parnes (czyli ten z kasynem, lecz nie najwyższy szczyt masywu Parnita) kursuje też kolej linowa, dużej przepustowości, ogólnodostępna i bezpłatna, podobnie jak parking, zlokalizowany przy dolnej platformie wagoników.

W publikacjach, nawet naukowych, Góra Parnita często bywa mylona z odległym o ok. 180 km od Aten masywem Parnasu (gr. Παρνασσός), także greckim parkiem narodowym. Ponieważ na południowym zboczu Parnity także leży sławna grota, w której czczony był bożek Pan[4], Ateńczycy sugerują, że to Parnita, a nie Parnas, w starożytności stanowiła siedlisko Muz[5].

Na południowych zboczach góry, za miejscowością Fili (gr. Φυλή), usytuowane są trzy zabytki architektury. Są to:

  • zamek Fili – ateńska strażnica z IV wieku p.n.e[6]
  • dobrze zachowany starożytny górski szlak handlowy (obecnie ścieżka archeologiczna Fili's)
  • kaplica cudownego obrazu Matki Boskiej z Dzieciątkiem, wybudowana najpóźniej w 1204 przy klasztorze żeńskim Moni Kliston, za Fili.

Przypisy

  1. nazwy zalecane przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, s. 107
  2. a b c Parnitha (ang.). Greek National Tourism Organisation. [dostęp 2010-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-27)].
  3. Wstęp (ang.). Parnitha National Park. [dostęp 2010-02-08].
  4. "Greece" Dana Facaros, Linda Theodorou, str.164: "Sławna grota Pana..."
  5. Jeden z licznych przykładów literatury fachowej, jednak mieszającej te dwie, dobrze widoczne na mapach góry: Parnita i Parnas [1] w tym przypadku chodzi o górę Parnas, a nie Partnita, o czym zaświadcza nazwa miejscowości Korykio. Natomiast w tym przypadku chodzi o górę Parnita: [2] i także z grotą Pana i Muz
  6. "Greece" Dana Facaros, Linda Theodorou, str.165

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Parnitha satellite map-blank.jpg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC BY-SA 2.5
Blank map of the Mount Parnitha's region in Greece.
Parnitha some snow 3 Feby 2010.jpg
Parnitha, z lekka ośnieżona, podziwiana z Nowej Filadelfii, Ateny, Grecja, 3 luty 2010. Po otwarciu zdjęcia w pełnym powiekszeniu, widoczne jest także kasyno Mont Parnes, górna stacja kolejki linowej, wieża TV, pola antenowe Marynarki Wojennej oraz urządzenia telekomunikacji cywilnej. Niemal niewidoczny pozostaje najwyższy ze szczytów Parnithy - Karambola, 1413 m n.p.m. I słusznie, gdyż obowiązuje tam zakaz fotografowania :)
Penteli z Parnithy.JPG
Widok z góry Parnitha, punkt Mont Parnes, w stronę góry Penteli, oba te miejsca wyniesione nieco ponad 1.000 m npm. W dole widoczne są Thrakomakedones - przedmieście Aten. Dojazd - kolejką linową, z podnózy Parnithy, co kilka minut i bezpłatnie.
Parnitha Moni Kleiston.jpg
Grecja, Monastyr "Moni Kleiston", południowe zbocza góry Parnitha. Odległy o kilka kilometrów od granic Wielkich Aten, dojazd od strony Fili.