Parposz

Parposz
	Alosa fallax
	(Lacepède, 1803)
	© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	śledziokształtne
Rodzina	śledziowate
Rodzaj	Alosa
Gatunek	parposz
Synonimy
	Alosa africana Regan, 1916; Alosa fallax bolivari Lozano y Rey, 1929; Alosa fallax fallax (Lacepède, 1803); Alosa squamopinnata Couch, 1865; Clupea fallax Lacepède, 1803; Clupea rufa Lacepède, 1803; Clupea sardinella Vallot, 1837;
	Alosa africana Regan, 1916; Alosa fallax bolivari Lozano y Rey, 1929; Alosa fallax fallax (Lacepède, 1803); Alosa squamopinnata Couch, 1865; Clupea fallax Lacepède, 1803; Clupea rufa Lacepède, 1803; Clupea sardinella Vallot, 1837;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Parposz^[3], aloza parposz^[4] (Alosa fallax) – gatunek anadromicznej ryby z rodziny śledziowatych (Clupeidae).

Występowanie

Morze Bałtyckie oraz północno-wschodni Ocean Atlantycki wzdłuż wybrzeży Europy, od Norwegii do Maroka, spotykany również w Morzu Śródziemnym i w Morzu Czarnym. Gatunek pelagiczny, bytuje na głębokości do 1 m. Opisano kilka podgatunków, w tym formy słodkowodne w alpejskich jeziorach m.in. Maggiore i Garda.

Cechy morfologiczne

Długość do 60 cm. Ciało bocznie spłaszczone, dość wysokie, pokryte rzędami dużych, kolistych łusek. Na bokach za pokrywami skrzelowymi występuje 4 do 8 ciemnych plam.

Odżywianie

Odżywia się głównie małymi rybami i skorupiakami.

Rozród

Na rozród wpływa do estuariów, rzadko w górę rzek. Tarło odbywa od połowy kwietnia do czerwca. Larwy unoszą się w toni wodnej niesione z prądem do morza.

Ochrona

Na terenie Polski parposz był objęty ścisłą ochroną gatunkową^[5]. Od 2014 r. objęty jest ochroną częściową^[6]^[7].

Zobacz też

Przypisy

↑ Alosa fallax, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ Alosa fallax, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 220, poz. 2237
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..

Bibliografia

Alosa fallax. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.

[itis-1] Alosa fallax, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] Alosa fallax, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[Nikolski-3] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.

[Grabda-4] Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.

[5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 220, poz. 2237

[rozp2014-6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].

[rozp2016-7] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne