Parsek
Parsek – jednostka odległości używana w astronomii. Jest to odległość, dla której paralaksa roczna położenia Ziemi widzianej prostopadle do płaszczyzny orbity wynosi 1 sekundę łuku. Parsek można równoważnie opisać jako odległość, z jakiej połowa wielkiej osi orbity ziemskiej (czyli 1 au) jest widoczna jako łuk (na firmamencie obserwującego) o długości 1 sekundy kątowej.
Słowo parsek zostało wprowadzone przez Herberta Turnera w XIX wieku jako zbitka pierwszych sylab słów paralaksa i sekunda. Parsek oznacza się skrótem pc, dawniej ps[1][2].
Graficzna ilustracja parseka
W przeliczeniu na inne jednostki:
- 1 pc ≈ 3,2616 roku świetlnego ≈ 206265 jednostek astronomicznych ≈ 3,086×1016 m
Odległość wyrażona w parsekach jest odwrotnością paralaksy heliocentrycznej danego obiektu wyrażonej w sekundach łuku[3].
Często stosowane jednostki pochodne to
- w astronomii galaktycznej:
- miliparsek (mpc) = 10–3 pc
- kiloparsek (kpc) = 103 pc
- w astronomii pozagalaktycznej i kosmologii:
- megaparsek (Mpc) = 106 pc
- gigaparsek (Gpc) = 109 pc
Przykładowe odległości
- Odległość od Słońca do Proxima Centauri (V645 Centauri) – 1,29 pc.
- Średnica Drogi Mlecznej – ok. 30 kpc.
- Grubość Drogi Mlecznej (dysk) – ok. 300 pc.
- Odległość Drogi Mlecznej od Galaktyki Andromedy – ok. 770 kpc.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Słownik tematyczny. Fizyka. Warszawa: PWN, 2011, s. 118. ISBN 978-83-01-16524-6.
- ↑ Używanie drugiego ze skrótów nie jest wskazane, gdyż jest on identyczny ze skrótem pikosekundy (1 ps = 10–12 s).
- ↑ Hannu Karttunen i inni, Astronomia ogólna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020, s. 34, ISBN 978-83-01-20808-0 (pol.).
Encyklopedia internetowa (jednostka miary długości):
Media użyte na tej stronie
