Partia Akcji i Solidarności
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Skrót | PAS |
Lider | |
Data założenia | 15 maja 2016 |
Adres siedziby | Maria Cebotari 9 Kiszyniów |
Ideologia polityczna | |
Liczba członków | 13000 |
Członkostwo międzynarodowe | Europejska Partia Ludowa (obserwator) |
Barwy | |
Obecni posłowie | 63/101 |
Strona internetowa |
Partia Akcji i Solidarności (rum. Partidul Acțiune și Solidaritate) – mołdawska partia polityczna o charakterze centroprawicowym i liberalnym, założona przez Maię Sandu w 2016 roku. Partia jest obserwatorem Europejskiej Partii Ludowej i Międzynarodowej Unii Demokratycznej.
Historia
Partia powstała w wyniku protestów w Mołdawii w latach 2015–2016 i rosnącego niezadowolenia obywateli z działań ówczesnej partii rządzącej. 23 grudnia 2015 roku Maia Sandu zamieściła w serwisie YouTube film, w którym ogłosiła zamiar utworzenia nowej partii politycznej. Podanym przez nią powodem takiego działania było utworzenie oddolnej partii, która funkcjonowałaby w oparciu o zasady demokracji wewnętrznej i byłaby finansowana z niewielkich datków. Sandu została wybrana na lidera PAS 15 maja 2016 roku, a 26 maja partia została oficjalnie zarejestrowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości. W momencie rejestracji partia liczyła 7500 członków[1]. W lutym 2017 roku partia złożyła wniosek o członkostwo w Europejskiej Partii Ludowej[2].
Koalicja rządowa w 2019 roku
W wyborach parlamentarnych w Mołdawii w 2019 roku partia PAS i Platforma Godność i Prawda utworzyły Blok Wyborczy Teraz, który zebrał 26,8% głosów. Po podziale sojuszu na dwie odrębne frakcje parlamentarne, PAS uzyskał 15 mandatów. 6 czerwca partia ogłosiła gotowość do utworzenia koalicyjnego rządu z prorosyjską Partią Socjalistów Republiki Mołdawii (PSRM) w celu uwolnienia instytucji państwowych, które ich zdaniem znajdowały się pod kontrolą oligarchiczną. Po utworzeniu koalicji przewodniczącą parlamentu wybrano liderkę PSRM Zinaidę Greceanîi, a utworzenie rządu powierzono Mai Sandu[3]. Z powodu znacznych różnic ideologicznych między partiami rządzącymi koalicja trwała jedynie pięć miesięcy i został odwołany 12 listopada po tym, jak PSRM i Demokratyczna Partia Mołdawii przegłosowały wotum nieufności[4].
2020
Po odwołaniu rządu Sandu, PAS zostało partią opozycyjną. W wyborach prezydenckich w Mołdawii w 2020 roku, zwyciężyła kandydatka partii, Maia Sandu. Zgodnie z mołdawskim prawem prezydent nie może być członkiem partii politycznej, co skutkowało rezygnacją Sandu z funkcji przewodniczącej i członka partii, do następnego kongresu partii funkcję prezesa PAS pełni tymczasowo pierwszy wiceprezes Igor Grosu[5].
Od 2021
W lipcu 2021 roku Partia Akcji i Solidarności wygrała wybory parlamentarne i zdobyła 63 miejsca w 101-osobowym Parlamencie[1]. 6 sierpnia tego samego roku Parlament udzielił wotum zaufania nowo utworzonemu rządowi Natalii Gavrilițy[6].
Postulaty programowe
Partia Akcji i Solidarności jest partią centroprawicową, łączącą liberalizm i socjalliberalizm z liberalizmem gospodarczym[7][8].
Polityka gospodarcza
Zgodnie ze swoim programem, PAS popiera ideę gospodarki opartej na własności prywatnej i opowiada się za znacznym ograniczeniem biurokracji na wszystkich etapach działalności. W kampanii prezydenckiej w 2020 roku kandydatka partii Maia Sandu zaproponowała podniesienie emerytury minimalnej do 2000 lei[9].
Polityka zagraniczna
Partia wspiera integrację Mołdawii z Unią Europejską, partnerstwo ze Stanami Zjednoczonymi oraz utrzymanie niekonfrontacyjnych stosunków z Rosją[10][11]. Partia popiera wzmocnienie relacji Mołdawii z Rumunią, ale jest przeciwna zjednoczeniu obu państw.
Kierownictwo Partii Akcji i Solidarności
Przewodniczący:
Pierwsza wiceprzewodnicząca:
Wiceprzewodniczący:
- Mihai Popșoi
- Sergiu Litvinenco
- Andrei Spînu
- Virgiliu Pîslariuc
- Dan Perciun
- Liliana Nicolaescu-Onofrei
- Radu Marian
- Olesea Stamate
- Vladimir Bolea
- Ina Coșeru
- Doina Gherman
- Veronica Roșca
- Ion Groza
- Lilian Carp
- Adrian Băluțel
- Larisa Voloh
Sekretarz generalny:
- Artur Mija
Przewodniczący Partii Akcji i Solidarności
Portret | Imię i nazwisko | od | do | |
---|---|---|---|---|
1. | ![]() | Maia Sandu | 15 maja 2016 | 10 grudnia 2020 |
2. | ![]() | Igor Grosu | 10 grudnia 2020 (do 15 maja 2022 p.o.) | nadal |
Poparcie w wyborach
Wybory parlamentarne
Wybory | Parlament Republiki Mołdawi | Rząd | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Głosy | Mandaty | |||||
Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | ||
2019 | 380 181 | 26,84 (3.) | – | 15/101 | – | Koalicja rządowa |
Opozycja | ||||||
2021 | 774 754 | 52,80 (1.) | ![]() | 63/101 | ![]() | Rząd większościowy |
Wybory prezydenckie
Wybory | Kandydat | I tura | II tura | Uwagi | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Głosów | % | Głosów | % | |||
2016 | Maia Sandu | 549 152 | 38,71 (2.) | 766 593 | 47,89 (2.) | Przegrana z Igorem Dodonem |
2020 | Maia Sandu | 487 635 | 36,16 (1.) | 943 006 | 57,72 (1.) | Wygrana z Igorem Dodonem |
Przypisy
- ↑ a b Arcadie Răileanu , A avut loc congresul de constituire a Partidului Acţiune şi Solidaritate, news.gov.md, 26 maja 2016 [dostęp 2021-10-23] (ang.).
- ↑ Olaf Wientzek , The European People’s Party and the East: Party Cooperation in Ukraine, Moldova and Georgia, Nomos Verlag, 26 listopada 2019, ISBN 978-3-7489-0401-4 [dostęp 2021-09-24] (ang.).
- ↑ Vitalie Călugăreanu , Distopie politică la Chișinău. PAS acceptă colaborarea cu PSRM, dw.com, 6 czerwca 2019 [dostęp 2021-09-24] (rum.).
- ↑ Moldovan parliament approves Ion Chicu as new prime minister, reuters.com, 14 listopada 2019 [dostęp 2021-09-24] (ang.).
- ↑ Maia Sandu leaves PAS, ipn.md, 10 grudnia 2020 [dostęp 2021-09-24] (ang.).
- ↑ Mołdawski parlament zatwierdził skład nowego rządu premier Natalii Gavrility, forsal.pl, 6 sierpnia 2021 [dostęp 2021-10-23] (pol.).
- ↑ Moldova's pro-Russian president concedes race to pro-European challenger Sandu, france24.com, 16 listopada 2020 [dostęp 2021-10-23] (ang.).
- ↑ Statute of the political party „Party of Action and Solidarity”, unpaspentru.md, 15 maja 2016 [dostęp 2021-10-23] (ang.).
- ↑ Kamil Całus , Proeuropejski rząd w Mołdawii, osw.waw.pl, 6 sierpnia 2021 [dostęp 2021-10-23] (pol.).
- ↑ Moldova election: Pro-EU candidate Maia Sandu wins presidency, bbc.com, 16 listopada 2020 [dostęp 2021-09-24] (ang.).
- ↑ Matei Rosca , Pro-EU Sandu becomes Moldova’s president, politico.eu, 16 listopada 2020 [dostęp 2021-09-24] (ang.).
Media użyte na tej stronie
Icon representing an increase, consisting of a green-colored, up-pointing triangle.
Autor: Parlamentul Republicii Moldova from Chișinău, Republic of Moldova, Licencja: PDM-owner
05.03.2020
Întrevederea Președintelui Fracțiunii PAS Igor Grosu, Blocul ACUM, cu Žygimantas PAVILIONIS, Președintele Comisiei Afaceri Europene, Seimas-ul Republicii LituaniaAutor: Ivan Ch RU, Licencja: CC BY-SA 4.0
Векторизация логотипа Партии действия и солидарности
The President Sergio Mattarella with H.E. Mrs Maia Sandu, President of the Republic of Moldova, on an official visit