Partia Konserwatywna (Wielka Brytania)

Partia Konserwatywna
Ilustracja
Państwo

 Wielka Brytania

Lider

Rishi Sunak

Przewodniczący

Nadhim Zahawi

Data założenia

1834

Adres siedziby

4 Matthew Parker Street, Londyn,
SW1H 9HQ

Ideologia polityczna

konserwatyzm społeczny, eurosceptycyzm

Poglądy gospodarcze

liberalizm gospodarczy

Liczba członków

172 437 [1]

Członkostwo
międzynarodowe

Międzynarodowa Unia Demokratyczna

Młodzieżówka

Young Conservatives

Barwy

     niebieski

Obecni posłowie
357/650
Strona internetowa
Wielka Brytania
Godło Wielkiej Brytanii
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Wielkiej Brytanii
Portal Wielka Brytania

Partia Konserwatywna (ang. Conservative Party, CP, oficjalna nazwa: Partia Konserwatywno-Unionistyczna, ang. Conservative and Unionist Party), potocznie torysi (ang. Tories) – brytyjska partia polityczna powstała w 1832 roku w wyniku przekształcenia ugrupowania torysów, popularnie nazywana w dalszym ciągu torysami. Jedna z dwóch (obok Partii Pracy) głównych partii w Wielkiej Brytanii.

Historia

Pierwsza deklaracja programowa Partii Konserwatywnej (manifest z Tamworth) została opracowana przez Roberta Peela i ogłoszona w 1834 roku. Manifest eksponował tradycyjne konserwatywne wartości, w szczególności elitaryzm. Reformy Benjamina Disraelego (początkowo liberała) z lat 1868–1874 spowodowały otwarcie się partii na szersze grono wyborców.

W XIX w. konflikt z opierającymi się na burżuazji przemysłowej liberałami doprowadził do wytworzenia się nurtu tzw. „konserwatyzmu jednego narodu”. Na początku XX w. w Partii Konserwatywnej, m.in. pod wpływem rosnącego znaczenia Partii Pracy, zaczął dominować nurt paternalistyczny, dopuszczający interwencjonizm państwowy (m.in. Joseph Chamberlain). Tendencje interwencjonistyczne zostały jeszcze bardziej wzmocnione po II wojnie światowej (Karta przemysłowa z 1947 roku).

Znaczący zwrot w programie partii nastąpił w 1976 roku wraz z objęciem przywództwa przez Margaret Thatcher. Od 1979 roku Thatcher na stanowisku premiera konsekwentnie realizowała politykę taczeryzmu, opierającą się na liberalizmie ekonomicznym, monetaryzmie, prywatyzacji wielu gałęzi przemysłu, niechęci do pogłębiania integracji europejskiej i centralizacji państwa. Po ustąpieniu Thatcher w 1990 roku polityka ta została nieco złagodzona przez nowego lidera partii i premiera Johna Majora, co umożliwiło m.in. przystąpienie Wielkiej Brytanii do Traktatu z Maastricht.

Konserwatyści oddali władzę dopiero w 1997, kiedy zdecydowanie przegrali wybory. Nowym liderem wybrany został William Hague, przeciwnik bliższej integracji europejskiej. Po kolejnych przegranych wyborach w 2001 roku Hague’a zastąpił Iain Duncan Smith, jeszcze bardziej eurosceptyczny. Zmiana przywództwa nie poprawiała notowań partii, które były najgorsze od wielu lat; poprawiły się na skutek sprzeciwu większości społeczeństwa wobec popierania przez premiera Blaira amerykańskiej polityki w stosunku do Iraku. W latach 2003–2005 liderem partii był Michael Howard, w latach 2005–2016 David Cameron, a 2016–2019 Theresa May. 23 lipca 2019 została zastąpiona na tym stanowisku przez Borisa Johnsona[2]. Pod jego przywództwem partia wygrała wybory w 2019 roku, formułując rząd większościowy[3].

Liderzy

Politycy Partii Konserwatywnej

Przypisy

  1. Tory membership figure revealed. [w:] BBC [on-line]. bbc.com, 5 wrzesień 2022. [dostęp 2022-09-10].
  2. Boris Johnson elected new Tory leader. [w:] The Guardian [on-line]. theguardian.com, 23 lipca 2019. [dostęp 2019-07-23].
  3. Wielka Brytania. Oficjalne wyniki wyborów. Partia Konserwatywna z samodzielną większością.

Media użyte na tej stronie

Partidoconservadoruk.png
Autor: MAnTeNlacaLma, Licencja: CC BY-SA 4.0
Logotipo del Partido Conservador del Reino Unido.
Chancellor Rishi Sunak (cropped).jpg
Autor: Simon Walker / HM Treasury, Licencja: OGL 3
The Chancellor Rishi Sunak records a public information film explaining where businesses and employees can find information about government support during the COVID crisis