Partia komunistyczna

Partia komunistycznapartia polityczna o skrajnie lewicowym charakterze odwołująca się do ideologii komunizmu powstałego w drugiej dekadzie XIX wieku. Partie te niegdyś odwoływały się do marksizmu-leninizmu, domagały się uspołecznienia środków produkcji czy radykalnej zmiany stosunków społeczno-gospodarczych, dzisiaj natomiast w dużej mierze głoszą poglądy bardziej umiarkowane (eurokomunizm) i często bliższe socjaldemokracji[1].

Nazwa

Termin partia komunistyczna pochodzili z wydanego w 1848 roku Manifestu Komunistycznego autorstwa Karola Marksa i Fryderyka Engelsa[2]. Pierwsze partie komunistyczne powstały po rewolucji październikowej, gdy Włodzimierz Lenin powołał Międzynarodówkę Komunistyczną, którą zasilił szereg organizacji wywodzących się z dotychczasowych partii socjalistycznych (a w mniejszym stopniu organizacji anarchistycznych)[1].

Początkowo partie o profilu komunistycznym nosiły nazwę partia komunistyczna co było związane z przynależnością do struktur Międzynarodówki Komunistycznej, w późniejszym czasie sytuacja ta uległa zmianie. Niektóre z nich musiały zmienić nazwę na skutek rządowych represji antykomunistycznych czy fuzji z innymi ugrupowaniami.

Transformacja

Duża część proradzieckich partii komunistycznych na Zachodzie przeżyła kryzys ideowy po interwencji wojsk ZSRR na Węgrzech w 1956 roku. W wyniku interwencji partie te zeszły z dotychczasowego proradzieckiego kursu i przyjęły bardziej umiarkowane poglądy[3], które w latach 70. przyjęły nazwę eurokomunizmu (nazwa ta dotyczyła też partii spoza Europy)[4]. Po upadku bloku wschodniego w latach 90. część partii komunistycznych sprawujących autorytarną władze w tymże bloku przyjęła program socjaldemokratyczny (podobnie zrobiły niektóre partie komunistyczne na Zachodzie chcąc w ten sposób zakończyć ich izolację przez pozostałe ugrupowania)[1]. Duża część współczesnych partii komunistycznych dystansuje się od ZSRR[5]. Mocno zmieniło się też stanowisko obyczajowe, które w części partii zmieniło się z obyczajowego konserwatyzmu na rzecz poparcia dla liberalizmu[5][6][7].

Przypisy

  1. a b c Partie komunistyczne (pol.). W: Portal Wiedzy [on-line]. portalwiedzy.onet.pl.
  2. Harper, Douglas. "communism". Online Etymology Dictionary.
  3. Paul Lendvai, One Day that Shook the Communist World: The 1956 Hungarian Uprising and Its Legacy, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 2008, s. 196, ISBN 0-691-13282-8, OCLC 705945738.
  4. Nauka o polityce, pod. red. Artura Bodnara, Warszawa 1984, s.288-289, ISBN 83-01-05808-0
  5. a b Pierre, Bréchon (2011), Les partis politiques français, La documentation française
  6. Un député PCF contre le mariage gay in Rouges & verts in Lemonde.fr
  7. Analyse du scrutin n° 259 – Première séance du 12/02/2013

Media użyte na tej stronie

Flag of Laos.svg
Flag of Laos
Flag of the People's Republic of Mongolia (1924-1930; variant).svg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był NuclearVacuum z projektu Wikimedia Commons
modified by User:Tcfc2349, Licencja: CC BY-SA 4.0
Varient flag of the People's Republic of Mongolia at 1924-1930. There seems to be a dispute whether this flag was actually in use. The Mongolian government gives a different sequence of flags for the period in a recent exhibition.
Flag of the Mongolian People's Republic (1924–1930, variant).svg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był NuclearVacuum z projektu Wikimedia Commons
modified by User:Tcfc2349, Licencja: CC BY-SA 4.0
Varient flag of the People's Republic of Mongolia at 1924-1930. There seems to be a dispute whether this flag was actually in use. The Mongolian government gives a different sequence of flags for the period in a recent exhibition.
Flag of Hungary (1949-1956).svg
Flag of Hungary from 20 August 1949 to 12 November 1956.
Flag of SFR Yugoslavia.svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Romania (1948-1952).svg

Flag of Romania (28 March 1948 - 24 September 1952)

Flag of Romania (1965-1989) (construction).png

Construction sheet of the Flag of Romania as depicted in Decree nr. 972 from 5 November 1968.

  • l = 2/3 × L
  • C = 1/3 × L
  • S = 2/5 × l
Flag of Romania (1948–1952).svg

Flag of Romania (28 March 1948 - 24 September 1952)

Flag of Romania (1965-1989) (construction).png

Construction sheet of the Flag of Romania as depicted in Decree nr. 972 from 5 November 1968.

  • l = 2/3 × L
  • C = 1/3 × L
  • S = 2/5 × l
Flag of Bulgaria (1948–1967).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
National Flag of the People's Republic of Bulgaria (1948-1967). Tha flag has got the coat-of-arms from 1948
Flag of Ethiopia (1987-1991).svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Ethiopia, used from 1987 to 1991
Red star.svg
A red star. 1922-1943. Used as a symbol of communism in some occasions. The symbol can also represent socialism. Also seen on Soviet aircraft.
Flag of Ethiopia (1987–1991).svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Ethiopia, used from 1987 to 1991
Flag of Bulgaria (1948-1967).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
National Flag of the People's Republic of Bulgaria (1948-1967). Tha flag has got the coat-of-arms from 1948
Flag of Afghanistan (1978–1980).svg
Flag of Afghanistan from 1978 to 1980. Includes emblem Emblem of Afghanistan (1978-1980).svg with the name of the "Khalq" faction of the People's Democratic Party of Afghanistan as its central element.