Partyzancki Batalion Kuperjanova

Partyzancki Batalion Kuperjanova (est. Kuperjanovi partisanide pataljon) - estoński ochotniczy oddział zbrojny w latach 1918-1919.

Latem 1918 por. Julius Kuperjanov opracował plan przeprowadzenia mobilizacji na obszarze okręgu Tartu do oddziałów, które miały przejąć władzę po wycofaniu się okupacyjnych wojsk niemieckich. Nawiązał też kontakt z działaczami niepodległościowymi w Tallinnie. Wczesną jesienią tego roku Kuperjanov przedostał się do Tartu, gdzie rozpoczął formowanie oddziału samoobrony. Po rewolucji październikowej w Tallinnie powstał Tymczasowy Rząd Estonii, który powołał formację obrony terytorialnej Kaitseliit. Stacjonujący w Tartu sztab niemieckiego LX Korpusu Armijnego nie przekazał jednak Estończykom władzy, ani uzbrojenia. Mianowany komendantem miejscowego Kaitseliitu por. J. Kuperjanov na czele oddziału konnego porozumiał się z Niemcami, którzy opuścili miasto. 23 grudnia otrzymał on od płk. Johana Laidonera, głównodowodzącego armią estońską, rozkaz sformowania oddziału partyzanckiego. Odbyło się to z pomocą płk. Ernsta Limberga, dowódcy 2 Dywizji Piechoty. W skład oddziału weszli ochotnicy z Tartu i okolic, głównie młodzież studencka i członkowie Kaitseliit. Partyzanci wycofali się wraz z 2 DP do Karevere. Następnie ruszyli w kierunku Põltsamaa, gdzie rozpoczęli samodzielną działalność zbrojną. Oddział osiągnął liczebność batalionu. Dowódcą 1 kompanii został praporszczik R. Rives, 2 kompanii - por. E. Saar, 3 kompanii - sztabskpt. R. Kuslap, 4 kompanii - por. J. Unt, zaś kompanii zapasowej - por. Johannes Soodla. Sformowano też oddział konny pod dowództwem sztabskpt. K. Timmana. Partyzantom brakowało uzbrojenia, wyposażenia wojskowego i umundurowania. Mieli - poza karabinami ręcznymi - jedynie 2 karabiny maszynowe. Oddział działał w południowej części Estonii. Prowadził głównie rozpoznanie wojsk bolszewickich, wykonując często małymi grupami rajdy na tyłach frontu w celu schwytania jeńców i uzyskania danych wywiadowczych. Ponadto atakował mniejsze oddziały bolszewickie. W styczniu partyzanci wraz z dywizjonem pociągów pancernych Karla Partsa uczestniczyli w odzyskaniu Tartu. Następnie brali udział w walkach w rejonie Puka i Tõrva. 2 lutego 1919 z powodu ran uzyskanych podczas bitwy pod Paju zginął por. J. Kuperjanov. Po jego śmierci oddział otrzymał oficjalną nazwę Batalionu Partyzanckiego Kuperjanova. W okresie od maja do lipca oddział walczył z Bałtycką Landeswehrą na obszarze północnej Łotwy. We wrześniu uczestniczył w walkach z bolszewikami wraz z oddziałami Armii Północno-Zachodniej gen. Nikołaja N. Judenicza. Szturmował forty Sieraja Łoszad' i Krasnaja Gorka. W listopadzie batalion został rozwinięty do wielkości pułku. Po zakończeniu wojny o niepodległość Estonii oddział został przeorganizowany w batalion piechoty regularnych sił zbrojnych. Po odzyskaniu niepodległości przez Estonię 9 marca 1992 w Võru został sformowany Samodzielny Batalion Piechoty Kuperjanova.

Linki zewnętrzne

• Biografia por. Juliusa Kuperjanova, w tym historia Batalionu Partyzanckiego Kuperjanova (jęz. estoński). hot.ee. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-18)].

Bibliografia

• Toivo Miljan, Historical Dictionary of Estonia, 2004