Partyzantka miejska

Czeczeński partyzant w czasie szturmu Groznego (styczeń 1995)

Miejska partyzantka – typ taktyk partyzanckich, które rozwinęły się w drugiej połowie XX wieku, w celu prowadzenia walki zbrojnej w terenie zurbanizowanym. Ten typ walki był często wykorzystywany do walki rewolucyjnej, antykolonialnej lub antyrządowej. Stworzenie terminu „miejska partyzantka” przypisuje się brazylijskiemu rewolucjoniście Carlosowi Marighelli w drugiej połowie lat 60. XX wieku, ale podobne metody walki byłe stosowane też wcześniej. Początkowo miejska partyzantka była stosowana do walki przeciw latynoamerykańskim juntom wojskowym, ale z czasem zaczęła być stosowana przez europejskich rewolucjonistów (np. Frakcja Czerwonej Armii, ETA czy Czerwone Brygady) i organizacje narodowowyzwoleńcze (np. w Algierskiej wojnie o niepodległość).

Teoria i historia miejskiej partyzantki

Miejska partyzantka występuje na terenach uprzemysłowionych i tam, gdzie istnieją duże aglomeracje, ponieważ łatwo w nich o kryjówkę. Michael Collins, dowódca Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA) jest często uważany za ojca współczesnej miejskiej partyzantki. W kwietniu 1919 roku w Dublinie powołał specjalną jednostkę The Squad (IRA) w celu odnajdywania i eliminowania agentów brytyjskiego wywiadu działającego w tym mieście. Jednostka ta może być uznana za pierwszy oddział miejskiej partyzantki.