Patodeweloperka

Bliska Wola Tower w Warszawie, zwana „polskim Hongkongiem”, określana jako przykład patodeweloperki^[1][2]

Patodeweloperka – ogół działań deweloperów budowlanych, który ze względu na działania względem klientów oraz sposób projektowania obiektów pozostaje w sprzeczności ze zwyczajami uznawanymi za dobre.

Opis

Patodeweloperka opisuje systemową dysfunkcjonalność polskiego mieszkalnictwa, które punkt krytyczny osiągnęła u progu lat 20. XXI wieku^[3]. Patodeweloperka prowadzi do negatywnych zjawisk, które są sprzeczne z dobrymi praktykami^[4], przepisami powszechnie obowiązującego prawa^[5] (niekiedy określa się to jako ich „kreatywną” interpretację)^[6] lub zdrowym rozsądkiem^[7]. W praktyce polega to na, przykładowo: sprzedawaniu tzw. mikroapartamentów o metrażu poniżej 25 m² (tj. niespełniających ustawowej normy dotyczącej minimalnej powierzchni mieszkań); mieszkań niespełniających wymogów nasłonecznienia bądź bez wentylacji^[5]; mieszkań, w których połowa powierzchni stanowi korytarz^[5][8]; mieszkań o zbyt dużej liczbie skośnych ścian^[5]; budynków oddalonych od usług publicznych (szkół, przychodni; niedostateczna komunikacja) lub wykonanych z kiepskich materiałów^[9]; nieadekwatnych cenach; manipulowaniu rzutami mieszkań^[5] i dezinformowaniu w ofertach^[10]; brak przestrzeni wspólnej, w tym przestrzeni zielonej; brak zieleni wysokiej; brak prywatności; blisko ustawione budynki; małe i źle usytuowane place zabaw^[11]; grodzenie osiedli^[12]; manipulowanie miejscami uznawanymi za przestrzeń biologicznie czynną^[4]; chaotyczną zabudowę w dużych miastach^[13] oraz kurortach^[14]. Patodeweloperka określana jest jako zjawisko występujące w całej Polsce^[4].

Na rozwój zjawiska wpływ miały: brak planowania przestrzennego lub wadliwe planowanie, brak dostatecznej kontroli samorządów wobec biznesu i przedkładanie jego interesu nad dobro wspólne^[4], duży popyt wynikający z głodu mieszkaniowego i chęci przeznaczania mieszkań pod inwestycje, nastawienie deweloperów na zysk^[5] (poprzez jak najwyższy wskaźnik PUM – powierzchni użytkowej mieszkania^[7]) kosztem standardu mieszkań. Lokator mieszkający w takim mieszkaniu może zaspokajać wyłącznie podstawowe potrzeby bytowe, co rodzi wątpliwości z punktu widzenia humanitaryzmu^[5]. Patodeweloperka oceniana jest także pod kątem przestrzegania zasad etyki przez architektów, którzy projektują budynki przy nadużyciu prawa^[15].

Termin „patodeweloperka”, mimo że powstał dopiero w 2020 (jego autorstwo przypisuje się Janowi Śpiewakowi^[16][8]) i choć występuje głównie w mediach społecznościowych oraz publicystyce^{[10][12][4][17]}, pojawia się już także w literaturze naukowej^[3][13] oraz eksperckiej^{[5][7][15][18][19]}. Cząstka pato- oznacza tu: „niskiej jakości”, „niewłaściwie funkcjonujący” i jest zestawiana także z innymi słowami dotyczącymi gospodarki przestrzennej (np. „patoosiedle”, „patomieszkanie”, „patourbanistyka”, „patoparking”)^[13]. Określenie „patodeweloperka” przytaczane jest jako kolokwialny odpowiednik takich terminów naukowych jak „przestrzeń odhumanizowana” lub „od-społeczniona”^[3].

Zobacz też

• betonoza

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Magda Roszkowska: Na Podhalu wciąż stoją budynki, których nielegalne powstanie sięga początku lat 2000. gazeta.pl, 2022-07-20. [dostęp 2022-07-29].