Patrick Stewart

Patrick Stewart

(c) Maximilian Bühn, CC-BY-SA 4.0 Patrick Stewart (2017)
Imię i nazwisko	Patrick Hewes Stewart
Data i miejsce urodzenia	13 lipca 1940 Mirfield
Zawód	aktor, reżyser
Współmałżonek	Sheila Falconer (1966–1990; rozwód) Wendy Neuss (2000–2003; rozwód) Sunny Ozell (od 2013)
Lata aktywności	od 1959
Strona internetowa

Patrick Stewart (ur. 13 lipca 1940 w Mirfield) – brytyjski aktor filmowy, teatralny, telewizyjny i głosowy. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt ról filmowych, wystąpił w kilkunastu serialach, pracuje również jako aktor dubbingowy i teatralny. Reżyserował niektóre odcinki serialu Star Trek: Następne pokolenie, w którym grał również główną rolę kapitana Picarda (1987–1994) i kilku filmach pełnometrażowych serii Star Trek. Po roli profesora Xaviera w X-Men (2000) stał się jednym z najpopularniejszych aktorów w Hollywood^[1]. Był trzykrotnie nominowany do Złotego Globu i czterokrotnie do nagrody Emmy^[1]. 31 grudnia 2009 otrzymał Order Imperium Brytyjskiego za swoje zasługi dla dramatu^[1][2].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Mirfield^[3] w hrabstwie West Riding of Yorkshire jako syn Gladys (z domu Barrowclough), tkaczki i pracowniczki włókiennctwa, i Alfreda Stewarta, pułkowego sierżanta w armii brytyjskiej^[4]. Miał dwóch starszych braci, Geoffreya (ur. 28 stycznia 1925) i Trevora (ur. 10 sierpnia 1935). Jego rodzice nie nadali mu drugiego imienia, ale w latach 80. używał drugiego imienia „Hewes”^[5]. Od dziecka interesował się filmem i teatrem. W wieku dwunastu lat brał udział w szkolnych przedstawieniach i był związany z lokalną grupą teatralną. Uczęszczał do Mirfield Secondary Modern School (dziś Mirfield High School)^[5], którą opuścił w wieku 15 lat i pracował jako reporter-praktykant w lokalnej gazecie, ale został zwolniony, ponieważ zamiast tworzyć usługi, zawsze był w teatrze^[6]. W 1957 uczył się w szkole teatralnej Bristol Old Vic Theatre School^[7], którą założył Laurence Olivier.

Kariera

W 1960 zadebiutował na scenie i przez dwadzieścia lat pracował w Royal Shakespeare Company^[6]. W 1971 trafił na Broadway jako Tom Snout w sztuce Sen nocy letniej^[8].

W połowie lat 70. przeplatał scenę teatralną z występami w serialach telewizyjnych. Pojawił się jako Leondegrance w filmie fantasy Johna Boormana Excalibur (1981) u boku Nigela Terry’ego, Helen Mirren i Nicholasa Claya. Grał postać Gurneya Hallecka w Diunie (1984) Davida Lyncha, filmie fantastycznonaukowym wyprodukowanym przez Dina De Laurentiisa.

Rozpoznawalność przyniosły mu początkowo kreacje szekspirowskie, a później telewizyjna rola kapitana Picarda w serialu telewizyjnym Star Trek: Następne pokolenie (1987-1994), Star Trek: Stacja kosmiczna (1993-1999) i kilku filmach pełnometrażowych serii Star Trek. Do roli tej powrócił po osiemnastu latach w serialu Star Trek: Picard^[9].

Rola Prospero w produkcji off-Broadwayowskiej Burza w 1996 przyniosła mu nominację do nagrody Outer Critics Circle w kategorii wybitny aktor w sztuce teatralnej^[10].

Kolejnym sukcesem stała się rola profesora Xaviera w filmach X-Men (2000), X-Men 2 (2003), X-Men: Ostatni bastion (2006), X-Men Geneza: Wolverine (2009), Wolverine (2013), X-Men: Przeszłość, która nadejdzie (2014) i Logan: Wolverine (2017)^[11].

W 2008 był nominowany do Tony Award za tytułową kreację w Makbecie^[12].

Filmografia

Filmy

• 2022: Doktor Strange w multiwersum obłędu jako profesor Charles Xavier
• 2017: Logan: Wolverine jako profesor Charles Xavier
• 2014: Match jako Tobi Powell
• 2014: X-Men: Przeszłość, która nadejdzie (X-Men: Days of Future Past) jako profesor Charles Xavier
• 2013: Wolverine (The Wolverine) jako profesor Charles Xavier
• 2009: X-Men Geneza: Wolverine (X-Men Origins: Wolverine) jako profesor Charles Xavier
• 2006: X-Men: Ostatni bastion (X-Men: The Last Stand) jako profesor Charles Xavier
• 2006: Bambi II jako Wielki Książę / Stag
• 2005: Gra ich życia (The Game of Their Lives) jako Dent McSkimming Sr.
• 2003: American Indian Graffiti: This Thing Life jako Ofi
• 2003: X-Men 2 (X2) jako profesor Charles Francies Xavier
• 2003: Lew w zimie (The Lion in Winter) jako Król Henryk II
• 2002: Star Trek: Nemesis jako Jean-Luc Picard
• 2002: Król Teksasu (King of Texas) jako Lear
• 2000: X-Men jako profesor Xavier
• 1999: Opowieść wigilijna (A Christmas Carol) jako Ebenezer Scrooge
• 1998: Star Trek: Rebelia (Star Trek: Insurrection) jako Jean-Luc Picard
• 1998: Rozprawa (Dad Savage) jako Dad Savage
• 1998: Schron (Safe House) jako Mace Sowell
• 1998: Moby Dick jako Kapitan Ahab
• 1997: Teoria spisku (Conspiracy Theory) jako Dr Jonas
• 1997: Spryciarz (Masterminds) jako Raif Bentley
• 1996: Star Trek: Pierwszy kontakt (Star Trek: First Contact) jako Jean-Luc Picard
• 1996: Duch Canterville (The Canterville Ghost) jako Sir Simon de Canterville
• 1995: Wybierz mnie (Let It Be Me) jako John
• 1995: Jeffrey jako Sterling
• 1994: Star Trek: Pokolenia (Star Trek: Generations) jako Jean-Luc Picard
• 1994: Gunmen jako Loomis
• 1994: In Search of Dr. Seuss jako Sierżant Mulvaney
• 1993: Robin Hood: Faceci w rajtuzach (Robin Hood: Men in Tights) jako Król Ryszard
• 1993: Pociąg śmierci (Death Train) jako Malcolm Philpot U.N.A.C.O.
• 1991: Historia z Los Angeles (L.A. Story) jako Mr. Perdue
• 1987: Diabelska dyscyplina (The Devil's Disciple) jako Reverend Anderson
• 1986: Lady Jane jako Henry Grey, książę Suffolk
• 1985: Siła witalna (Lifeforce) jako Dr. Armstrong
• 1985: Dzikie gęsi II (Wild Geese II) jako Rosyjski generał
• 1985: Doktor i diabły (The Doctor and the Devils) jako Prof. Macklin
• 1985: Kryptonim „Szmaragd” (Code name: Emerald) jako Płk Peters
• 1984: Diuna (Dune) jako Gurney Halleck
• 1984: Uindii jako Mr. Duffner
• 1984: Papież Jan Paweł II (Pope John Paul II) jako Władysław Gomułka
• 1981: Excalibur jako Leondegrance
• 1980: Mały lord Fauntleroy (Little Lord Fauntleroy) jako Wilkins
• 1980: Hamlet, Prince of Denmark jako Claudius
• 1978: When the Actors Come jako Janos
• 1976: The Madness jako Largo Caballero
• 1975: Hedda jako Ejlert Loevborg
• 1975: Hennessy jako Tilney
• 1975: North and South jako John Thorton
• 1974: Antony and Cleopatra jako Enobarbus
• 1974: The Gathering Storm jako Clement Attlee

Seriale

• 2020-: Star Trek: Picard jako Jean-Luc Picard
• 2006: Eleventh Hour jako Profesor Ian Hood
• 2005: Statyści (Extras) jako on sam
• 2005: Tajemnicza wyspa (Mysterious Island) jako Kapitan Nemo
• 1993-2004: Frasier jako Alistair Burke (2003) (gościnnie)
• 1993-1999: Star Trek: Stacja kosmiczna (Star Trek: Deep Space Nine) jako Kapitan Jean-Luc Picard / Locutus (gościnnie)
• 1987-1994: Star Trek: Następne pokolenie (Star Trek: The Next Generation) jako Jean-Luc Picard
• 1982: Ludzie Smileya (Smiley's People) jako Karla
• 1981: Maybury jako Dr. Edward Roebuck
• 1979: Druciarz, krawiec, żołnierz, szpieg (Tinker, Tailor, Soldier, Spy) jako Karla
• 1976: Ja, Klaudiusz (I, Claudius) jako Sejan
• 1974: Upadek Orłów (Fall of Eagles) jako Lenin
• 1965-1996: Jackanory jako Czytelnik (gościnnie)

Głosy

• 2017: Emotki. Film (The Emoji Movie) Kupa (głos)
• 2015: Ted 2 (narrator)
• 2012: Epoka lodowcowa 4: Wędrówka kontynentów (Ice Age: Continental Drift) Ariscratle (głos)
• 2012: Ted (narrator)
• 2011: Gnomeo i Julia (Gnomeo & Juliet) jako William Szekspir (głos)
• 2009: The Water Warriors (głos)
• 2009: This Side of the Truth (narrator)
• 2007: Wojownicze żółwie ninja (TMNT) Max Winters (głos)
• 2006: The Elder Scrolls IV: Oblivion jako Cesarz Uriel Septim VII
• 2005: Zebra z klasą (Racing Stripes) Sir Trenton (głos)
• 2005: Kurczak Mały (Chicken Little) Pan Wollensworth (głos)
• 2005: Amerykański tata (American Dad!) Bullock (głos) (gościnnie)
• 2005: High Spirits with Shirley Ghostman (narrator)
• 2004: Magiczny kamień (Back to Gaya) Albert Drolinger (głos)
• 2004: Świat smoków: fantazja ożywiona (Dragons: A Fantasy Made Real) (narrator)
• 2004: Steamboy (Suchîmubôi) jako Lord Steam (głos)
• 2001: Jimmy Neutron: mały geniusz (Jimmy Neutron: Boy Genius) jako King Goobot (głos)
• 2001-2005: Star Trek: Enterprise (Enterprise) Kapitan Jean-Luc Picard (głos)
• 1999: Folwark zwierzęcy (Animal Farm) Napoleon (głos)
• 1999: If We Had No Moon (narrator)
• 1999: Głowa rodziny (Family Guy) Picard (głos) (gościnnie)
• 1998: Książę Egiptu (The Prince of Egypt) Faraon Seti I (głos)
• 1995: 500 Nations (głos)
• 1994: Władca Księgi (The Pagemaster) Awanturnik (głos)
• 1992: MGM: When the Lion Roars (narrator)
• 1990: Liftoff! An Astronaut's Journey (narrator)
• 1989: Simpsonowie (The Simpsons) Numer Jeden (głos) (gościnnie)
• 1984: Nausicaä z Doliny Wiatru (Kaze no tani no Naushika) Yupa (głos)

Produkcja

• 2003: Lew w zimie (The Lion in Winter) (producent wykonawczy)
• 2002: Król Teksasu (King of Texas) (producent wykonawczy)
• 1999: Opowieść wigilijna (A Christmas Carol) (producent wykonawczy)
• 1998: Star Trek: Rebelia (Star Trek: Insurrection) (producent)
• 1996: Duch Canterville (The Canterville Ghost) (producent)

Reżyseria

• 1987-1994: Star Trek: Następne pokolenie (Star Trek: The Next Generation)

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Patrick Stewart w bazie IMDb (ang.)
• Patrick Stewart w bazie Filmweb
• Patrick Stewart w bazie Notable Names Database (ang.)