Patrimonium

Kolaż z obiektów zdigitalizowanych w ramach „Patrimonium” wraz z logotypem projektu

Patrimonium – projekt digitalizacji i udostępniania polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej[1].

Idea

Projekt powstał z inicjatywy Biblioteki Narodowej, która od wielu lat prowadzi działania związane z digitalizacją oraz udostępnianiem swoich zasobów w postaci elektronicznej. Realizacja przedsięwzięcia pozwoli na znaczny pod względem ilościowym i jakościowym postęp w zdalnym dostępie przez Internet do zasobów piśmiennictwa polskiego[2].

„Patrimonium” to projekt łączący unikatowe w skali kraju kolekcje narodowej książnicy i najstarszej uniwersyteckiej biblioteki w Polsce. Wyjątkowa wartość historyczna tych zbiorów i ich ważne miejsce w kulturze sprawiły, że stanowią one trzon Narodowego Zasobu Bibliotecznego i – zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 4 lipca 2012 r.[3] – podlegają szczególnej ochronie konserwatorskiej. Proces digitalizacji najcenniejszych obiektów ze zbiorów obu instytucji pozwoli na sukcesywne wycofywanie z użytkowania bezcennych oryginałów na rzecz kopii cyfrowych. Udostępnienie zdigitalizowanych zasobów nastąpi za pośrednictwem biblioteki cyfrowej Polona, której interfejs graficzny zostanie dodatkowo rozbudowany. Równolegle obiekty z Biblioteki Jagiellońskiej publikowane są także w Jagiellońskiej Bibliotece Cyfrowej (JBC)[4].

Edycje

Patrimonium – digitalizacja i udostępnienie polskiego dziedzictwa narodowego ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej

Projekt digitalizacyjny zrealizowany został w latach 2017–2020[1]. Jego głównym celem było zapewnienia szerokiego i bezpłatnego dostępu do najcenniejszych i najstarszych zabytków piśmiennictwa polskiego dwóch największych bibliotek w Polsce (Biblioteki Narodowej oraz Biblioteki Jagiellońskiej)[4]. Projekt zrealizowany został dzięki dofinansowaniu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania 2.3.2 „Cyfrowe udostępnianie zasobów kultury” Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014–2020 oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[2].Całkowita wartość projektu wyniosła 99 636 239 zł[1].

W ramach projektu zdigitalizowanych i udostępnionych zostało ponad milion obiektów: 652 tysięcy z zasobów Biblioteki Narodowej oraz 348 tysięcy ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej[5]. Wśród zbiorów znalazły się: rękopisy, mapy, nuty, rysunki i grafiki, a także książki z XIX i XX w. Największą grupę zdigitalizowanych obiektów stanowiły czasopisma oraz druki ulotne z XVIII–XX w., bardzo często zachowane tylko w jednym egzemplarzu. Listy obiektów planowanych do digitalizacji w projekcie „Patrimonium” udostępniane są na stronie projektu[6][7]. Wszystkie obiekty wybrane do projektu należą do domeny publicznej, co pozwala na ich nieograniczone wykorzystanie w celach naukowych, edukacyjnych, artystycznych, a także komercyjnych[2].

Patrimonium – zabytki piśmiennictwa

Kontynuacja projektu, określana jako „Patrimonium – zabytki piśmiennictwa”, przewidywana jest na lata 2020–2022[8]. W ramach tej edycji zostanie zdigitalizowanych i udostępnionych w bibliotece Polona ponad 140 tysięcy obiektów cyfrowych ze zbiorów specjalnych Biblioteki Narodowej i Biblioteki Jagiellońskiej (w tym najważniejsze zabytki Narodowego Zasobu Bibliotecznego)[8]. Wartość projektu wynosi 33 604 886,59 zł, z czego 84,63% stanowi dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach II Osi priorytetowej Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa – działanie „Cyfrowa dostępność i użyteczność sektora publicznego”, poddziałanie 2.3.2 „Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury”, zaś pozostała część dofinansowana jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[8].

Przypisy

  1. a b c O projekcie. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2021-03-29].
  2. a b c Strona projektu „Patrimonium” [dostęp 2018-04-05].
  3. Dz.U. z 2021 r. poz. 1308.
  4. a b Patrimonium [dostęp 2018-03-20].
  5. „Sprawozdanie Biblioteki Narodowej za rok 2016”, s. 85 [dostęp 2018-03-20].
  6. Digitalizacja w Bibliotece Narodowej, listy obiektów. bn.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-06)]. [dostęp 2018-03-20].
  7. Digitalizacja w Bibliotece Jagiellońskiej, listy obiektów. bn.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-06)]. [dostęp 2018-03-20].
  8. a b c Patrimonium – zabytki piśmiennictwa. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2021-03-29].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kolaż z obiektów zdigitalizowanych w ramach „Patrimonium” wraz z logotypem projektu.jpg
Autor: Mmarta anna, Licencja: CC0
Kolaż z obiektów zdigitalizowanych w ramach „Patrimonium” wraz z logotypem projektu