Paul-Émile de Souza

Paul-Émile de Souza
Data i miejsce urodzenia

ok. 1930
Ouidah

Data śmierci

17 czerwca 1999

Przewodniczący Dahomeju
Okres

od 13 grudnia 1969
do 7 maja 1970

Przynależność polityczna

Mil

Poprzednik

Maurice Kouandété

Następca

Hubert Maga

Paul-Émile de Souza (ur. ok. 1930, zm. 17 czerwca 1999) – beniński pułkownik, następnie przewodniczący Dahomeju od 13 grudnia 1969 do 7 maja 1970[1].

Kariera wojskowa

W 1966 roku de Souza został wybrany wiceprzewodniczącym Narodowego Komitetu Rewolucyjnego, a także został jednym z trzech oficerów tejże organizacji[2]. Stanowisko to miało niewielki zakres kompetencji, co zaowocowało jego rozwiązaniem przez prezydenta Christophe Soglo 6 kwietnia 1969[3]. Kiedy w tym samym roku Soglo został obalony, de Souza został wybrany przez kolejnego prezydenta Émile Derlin Zinsou na Dyrektora Spraw Wojskowych[4].

Prezydentura

10 grudnia 1969 Émile Derlin Zinsou został obalony w wojskowym zamachu stanu, kierowanym przez Maurice Kouandété. Kouandété nie został jednak wybrany przez wojsko na kolejnego prezydenta[5]. Z kolei Dyrekcja Wojskowa 13 grudnia obwołała de Souzę przewodniczącym kraju[6]. 28 marca 1970 odbyły się wybory prezydencie, poprzedzone zamieszkami w Parakou, gdzie zginęło sześć osób[7]. Najwięcej głosów w wyborach uzyskali Hubert Maga, Sourou-Migan Apithy i Justin Ahomadégbé-Tomêtin. W wyniku braku początkowego konsensusu, Maga zagroził, iż w przypadku nie powierzenia mu funkcji prezydenta dokona secesji swojego rodzimego rejonu. Podobne roszczenia miał Apithy, który groził przyłączeniem swojego regionu do Nigerii[5]. By uniknąć wojny domowej trzech byłych prezydentów osiągnęło kompromis, który polegał na wymienianiu się sprawowaniem urzędu co dwa lata. Tak więc 7 maja 1970 Hubert Maga został kolejnym przewodniczącym kraju[6].

Późniejsze życie

Po złożeniu urzędu przewodniczącego kraju, de Souza został szefem sztabu armii dahomejskiej[8].

Maurice Kouandété próbował tym razem obalić prezydenta Magę 23 lutego 1972. Plan Kouandété'a zakładał przejęcie budynków rządowych w Ouidah oraz zabójstwo de Souzy. Wypełniający zlecenie major Moumouni został śmiertelnie raniony przez de Souzę. Z zamachu de Souza wyszedł lekko ranny. Prezydent Hubert Maga także nie ucierpiał w zamachu[8]. Następnie Kouandété został skazany na karę śmierci, która jednak nie została wykonana[6].

Kiedy do władzy doszedł Mathieu Kérékou de Souza został zwolniony z wojska. Objął natomiast funkcję komisarza narodowego banku SOCAD[9]. Paul-Émile de Souza zmarł 17 czerwca 1999[1].

Przypisy

  1. a b Benin. rulers.org.
  2. Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 54. ISBN 0-8108-0833-1.
  3. Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 37. ISBN 0-8108-0833-1.
  4. Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 54-55. ISBN 0-8108-0833-1.
  5. a b Martha Kneib: Benin, Cultures of the World. Nowy Jork: Marshall Cavendish, 2007, s. 21. ISBN 0-7614-2328-1.
  6. a b c Jim Hudgens, Nathalie Callonec, Richard Trillo: Benin, Cultures of the World. Londyn: Rough Guides, 2003, s. 893. ISBN 1-84353-118-6.
  7. Slayings Reported and Regional Tension Rises as Dahomey Votes for President. The New York Times. [dostęp 1969-03-27].zły zapis daty dostępu
  8. a b Dahomean Sergeant Slain In Attack on Chief of Staff. The New York Times. [dostęp 1970-02-24].zły zapis daty dostępu
  9. Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 55. ISBN 0-8108-0833-1.