Paul Balzereit

Paul Johannes Gerhard Balzereit
Paul Gehrhard i PBGotthilf
Data i miejsce urodzenia

2 listopada 1885
Kilonia

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1959
Magdeburg

Paul Johannes Gerhard Balzereit (pseudonimy: Paul Gehrhard i P.B. Gotthilf[1]; ur. 2 listopada 1885 w Kilonii; zm. 6 lipca 1959 w Magdeburgu) – niemiecki publicysta, sługa oddziału Towarzystwa Strażnica w Niemczech w początkowym okresie prześladowania Świadków Jehowy przez Trzecią Rzeszę.

Życiorys

Paul Balzereit po ukończeniu szkoły podstawowej zdobył zawód kupca, którym się trudnił. Kilka lat później przyjął wierzenia Badaczy Pisma Świętego. W roku 1910 został kolporterem (pionierem), a od 1913 roku był pielgrzymem (nadzorcą podróżującym) Międzynarodowego Stowarzyszenia Badaczy Pisma Świętego. W latach 1916–1917 był tłumaczem niemieckiej wersji językowej „Strażnicy”, a w roku 1923 został redaktorem nowo utworzonego czasopisma „Złoty Wiek” (obecnie „Przebudźcie się!”). 16 maja 1925 roku został oskarżony ze względu na rzekomy antyklerykalny charakter pisma, lecz po procesie sądowym 6 lutego 1926 roku został uniewinniony.

Od roku 1920 był przywódcą („Leiter”) a od 1933 prezesem („Präsident”) oddziału Towarzystwa Strażnica w Niemczech[2], które początkowo mieściło się w Barmen-Elberfeld (obecnie Wuppertal), a w 1923 roku zostało przeniesione do Magdeburga. W 1927 roku został oddelegowany z niemieckiego Biura Oddziału do Polski celem wybrania przedstawiciela Towarzystwa Strażnica. Zaproponował tę funkcję Wilhelmowi Scheiderowi, który jednak wtedy odmówił i na rok sługą oddziału w Polsce został Edward Rüdiger, polski tłumacz „Złotego Wieku”[3]. Po wprowadzeniu zakazu działalności Świadków Jehowy (nazwa od 1931 roku) w 1933 roku Balzereit nadal publikował zakazane publikacje, choć w ograniczonym zakresie. Prowadził rozmowy, które miały doprowadzić do zniesienia zakazu działalności Świadków Jehowy w Niemczech, lecz z czasem był coraz bardziej krytykowany ze względu na swoją gotowość do ustępstw wobec władz państwowych. Według jego biografów (Schnell) wykonywał jednak wtedy w pełni polecenia swojego szefa, Rutherforda, w tym nawet zgolenia brody czy koloru stroju[4].

10 maja 1935 został aresztowany i umieszczony w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen. 17 grudnia 1935 roku wraz z ośmioma innymi osobami uznanymi za przywódców działalności Świadków Jehowy w Niemczech skazany sądownie na dwa i pół roku więzienia. W 1936 roku został wykluczony z Towarzystwa Strażnica, a jego prezes Joseph Rutherford wyjaśnił w liście do niemieckich świadków powody: „żaden z oskarżonych [w tym Balzereit] w tym czasie nie dał wiernego i prawdziwego świadectwa o imieniu Jehowy”  i dlatego Towarzystwo „nie będzie odtąd miało z nim nic wspólnego”[5].

Rok później w obozie koncentracyjnym pod przymusem strażników Balzereit wyrzekł się wiary i podpisał stosowne oświadczenie[6]. Jednak mimo obietnicy zwolnienia musiał powrócić do bloku i pozostał w obozie do 29 kwietnia 1939 roku[6]. We wrześniu 1936 roku w jego miejsce sługą oddziału w Niemczech został Erich Frost.

Po wojnie Balzereit został dyrektorem Stowarzyszenia Kształcenia Biblijnego (Allgemeinen Bibel-Lehrvereinigung, ABL)[7], późniejsze Stowarzyszenie Wolnych Chrześcijan (Vereinigung freistehender Christen)[8], uważającego się za część Brzasku Nowej Ery i kontynuującego wdrażanie idei Charlesa T. Russella[9], które z pomocą Stasi prowadziło kampanie przeciw Świadkom Jehowy w NRD (Balzereit był tajnym współpracownikiem Stasi)[8], gdzie organizacja ta została zakazana w 1950 roku[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. Manfred Gebhard, Geschichte der Zeugen Jehovas: mit Schwerpunkt der deutschen Geschichte, BoD – Books on Demand, 1999, ISBN 978-3-89811-217-8 [dostęp 2021-01-06] (niem.).
  2. Hans Hesse, "Am mutigsten waren immer wieder die Zeugen Jehovas": Verfolgung und Widerstand der Zeugen Jehovas im Nationalsozialismus, Edition Temmen, 1998, s. 400, ISBN 978-3-86108-724-3 [dostęp 2021-01-07] (niem.).
  3. Rocznik Świadków Jehowy 1994, New York: Towarzystwo Strażnica, 1994, s. 190.
  4. M. James Penton, Jehovah's Witnesses and the Third Reich: Sectarian Politics Under Persecution, University of Toronto Press, 2004, s. 141, 142, ISBN 978-0-8020-8678-5 [dostęp 2021-01-07] (ang.).
  5. Kevin P. Spicer, Detlef Garbe, Between Resistance and Martyrdom: Jehovah's Witnesses in the Third Reich, „Central European History”, 42 (3), 2009, s. 577–580, DOI10.1017/S0008938909990604, ISBN 0-299-20794-3, ISSN 1569-1616 [dostęp 2021-01-05] (ang.).
  6. a b Antje Zeiger, Świadkowie Jehowy w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, [w:] Boczek i inni, „Najodważniejsi byli zawsze Świadkowie Jehowy”, Wrocław: Wydawnictwo A PROPOS, 2006, s. 111, ISBN 83-923380-1-4.
  7. a b Author: Karola Buchholz, Zeugen Jehovas in der DDR, silo.tips [dostęp 2021-01-06], Cytat: Bereits 1945 schlossen sich Gruppen abtrünniger oder ausgeschlossener Bibelforscher unter dem Vorsitz des 1935 abgesetzten Zweigdieners Paul Balzereit zur „Allgemeinen Bibel-Lehrvereinigung“ (ABL) zusammen. Siebetrachtete sich als Teil der hauptsächlich in den USA vertretenen Hauptab-spaltung der „Tagesanbruch-Bibelforscher-Vereinigung“, die nach den Lehr-änderungen der WTG 1929 das Erbe des ersten Präsidenten Russell weiter-zuführen gedachte. Obwohl sich diese religiöse Gruppe von den Zeugen Jehovas distanzierte... (niem.).
  8. a b Waldemar Hirch, Ehemalige Zeugen Jehovas im Dienste des MfS. Der Fall Balzereit. In: Gabriele Yonan (Hrsg.): Im Visier der Stasi. Jehovas Zeugen in der DDR (Der Fall Balzereit, Auszüge und Dokumente), Niedersteinbach 2000, s. 33–52, ISBN 3-00-005626-2, Cytat: Ericht über die Werbung eines Gl (Paul Balzereit sen.): unterschrieben: Seitmann – BStU Berlin, MfS AIM. P 4230/59. Bd. I, Bl. 123 Berlin, den 25.2.1958 Um eine wirksame Zersetzung der „ZJ“ durchzuführen und diese von ihrer Leitung zu lösen, wurde Balzereit [sen.] angesprochen, um seine Meinung in Richtung der „ZJ“ und unseres Staates zu erfahren. Er war von Anfang an aufgeschlossen und beantwortete alle Fragen. Im weiteren Verlauf der Unterhaltung stellte sich heraus, daß er eine unbändige Wut au f die „ZJ“ hat, da sie ihn aus ihrer Sekte ausgeschlossen haben, trotzdem er einer der Leiter war. Auf die Frage, ob er bereit ist, in Richtung gegen die "ZJ" mit uns dem MfS zusammenzuarbeiten, erklärte er sich schriftlich bereit. Von sich aus will er alles unternehmen, um die "ZJ" von der Falschheit ihres Glaubens zu überzeugen und sie zu seiner Sekte ziehen. Er erklärte sich weiter bereit, alle Anregungen und Aufträge unsererseits durchzuführen und im Interesse seiner Person mit keinem seiner Anhänger oder Bekannten über die Verbindung mit dem MfS zu sprechen. Eine Telefonnummer wurde ihm nicht gegeben. Unterzeichneter ist unter dem Namen "Singer" bekannt. Die Werbung erfolgte als GI in Richtung Opposition gegen „ZJ”. Der Kandidat erhielt den Desknamen „Paul”. (niem.).
  9. Gerhard Besier, Katarzyna Stokłosa, Jehovas Zeugen in Europa – Geschichte und Gegenwart: Band 3: Albanien, Bulgarien, Deutschland, Jugoslawien, Liechtenstein, Österreich, Polen, Schweiz, Tschechoslowakei und Ungarn, str. 215, LIT Verlag Münster, 2013, ISBN 978-3-643-14127-9 [dostęp 2021-01-06] (niem.).

Bibliografia