Paul Kuusberg

Paul Kuusberg
Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1916
Tallinn

Data śmierci

21 stycznia 2003

Zawód, zajęcie

pisarz

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej
Order Lenina

Paul Kuusberg (ur. 30 kwietnia 1916 w Tallinnie, zm. 21 stycznia 2003 r.) – estoński pisarz i działacz komunistyczny.

Urodził się w rodzinie robotnika w Tallinnie i sam też pracował początkowo jako robotnik. W latach 1942-1946 był dziennikarzem i politrukiem w 8 Korpusie Strzelców Estońskich Armii Czerwonej, pisał artykuły do gazety Tasuja. Po wojnie ukończył w Moskwie szkołę partyjną KPZR.

W latach 1957-1960 oraz 1968-1976 był redaktorem naczelnym estońskiego czasopisma kulturalno-literackiego Looming oraz komunistycznej gazety Rahva Hääl. Między 1960 a 1983 był z przerwami przewodniczącym Związku Pisarzy Estońskiej Radzieckiej Republiki Socjalistycznej. Dwukrotnie (1976 i 1984) został odznaczony Orderem Lenina. Jako jedyny estoński pisarz został odznaczony złotym medalem Bohatera Pracy Socjalistycznej (1984).

Kuusberg, mający przekonania komunistyczne, od pierwszych lat władzy sowieckiej w Estonii działał na rzecz nowego systemu politycznego, jako ideolog, dziennikarz i publicysta polityczny. Dopiero później, od połowy lat 50. zaczął większą uwagę poświęcać pracy literackiej. Zadebiutował w 1957 r. na poły autobiograficznym tomem Müürid, pisanym w zgodzie z założeniami poetyki realizmu socjalistycznego. W późniejszych utworach Kuusberg odszedł od socrealizmu, przyjmując bardziej zdystansowane, dalekie od dogmatyzmu podejście do literatury. Będąc w dalszym ciągu działaczem komunistycznym próbował bronić wolności pisarskiej przed pozaliterackimi naciskami ideologicznymi. Przełomem w jego twórczości okazała się powieść Enn Kalmu kaks mina (1960-1961), opisująca los Estończyków, walczących na frontach II wojny światowej po stronie Armii Czerwonej. Wartość literacką mają także powieści Andres Lapeteuse juhtum (1963) oraz Südasuvel (1966). W powieści Vihmapiisad (1976, przełożonej na język polski pt. Krople deszczu 1985) opisywał przemiany systemu politycznego Estonii po II wojnie światowej.

Dwukrotnie został wyróżniony nagrodą im. Friedeberta Tuglasa: w 1971 r. za opowiadanie Roostetanud kastekann oraz w 1978 r. za opowiadanie Võõras või õige mees (obydwa publikowane były na łamach czasopisma Looming).

W przekładzie na język polski ukazała się powieść Vihmapiisad, przełożona z języka rosyjskiego przez Zofię Łapicką jako Krople deszczu, Książka i Wiedza, Warszawa 1985. Opowiadanie Võõras või õige mees zostało przełożone na język polski przez Marię Gero-Rożniewicz i opublikowane pt. On czy nie on w tomie opowiadań radzieckich Długie sny, Warszawa 1982.

Dzieła

  • 1957 - Müürid
  • 1960-1961 - Enn Kalmu kaks mina
  • 1963 - Andres Lapeteuse juhtum
  • 1966 - Südasuvel
  • 1971 - Naeratus
  • 1972 - Üks öö
  • 1977 - Linnukesega
  • 1986 - Kes nad olid?

Bibliografia

  • J. Kolbuszewski, Literatura estońska, [w:] Dzieje literatur europejskich, t. 2, cz. 2, s. 410.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Order of Lenin Ribbon Bar.svg
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
Hero of Socialist Labor medal.png
Medal “Gold Star” of a “Hero of the Soсialist Labor of the Soviet Union”