Paul Shenar

Paul Shenar
Imię i nazwisko

Albert Paul Shenar

Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1936
Milwaukee

Data i miejsce śmierci

11 października 1989
West Hollywood

Zawód

aktor

Lata aktywności

1962–1988

Paul Shenar, właśc. Albert Paul Shenar (ur. 12 lutego 1936 w Milwaukee, zm. 11 października 1989 w West Hollywood) – amerykański aktor charakterystyczny[1]. Wystąpił w roli Alejandro Sosy w filmie Człowiek z blizną[2].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Milwaukee[3] jako syn Mary Roselli (z domu Puhek) i Eugene’a Josepha Shenara[4][5]. Jego rodzina była pochodzenia polskiego i słoweńskiego[6][7], a także miała korzenie tureckie, greckie i żydowskie[8]. W młodym wieku zaangażował się w miejscowym teatrze i grał w lokalnych produkcjach. Po ukończeniu szkoły średniej, wstąpił do United States Air Force. Po wyjściu z wojska rozpoczął ponownie karierę aktorską. Uczęszczał do University of Wisconsin-Madison[9].

Kariera

Wkrótce przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie rozpoczął występy na Off-Broadwayu w produkcjach scenicznych: Pullman Car Hiawatha autorstwa Thorntona Wildera (1962) i Sześć postaci w poszukiwaniu autora Luigiego Pirandellego (1963)[10]. Następnie trafił na Broadway w komedii Świętoszek Moliera (1965) jako Walery z Johnem Phillipem Law i Halem Holbrookiem, Maleńka Alicja Edwarda Albee (1969) jako brat Julian, Trzy siostry Antona Czechowa (1969) jako baron Mikołaj Lwowicz Tuzenbach i Makbet (1988) w roli tytułowej[11]. W Filadelfii, wraz z innymi aktorami René Auberjonoisem i Williamem Ballem, był współzałożycielem American Conservatory Theater, gdzie był nie tylko stałym wykonawcą, aż do śmierci, ale również nauczycielem i doradcą. Stamtąd trafił do telewizji i na duży ekran.

Początkowo pojawił się gościnnie w odcinków serialach: The ABC Afternoon Playbreak (1973) z Juliet Mills, NBC Columbo (1974), CBS Kojak (1975), NBC The Invisible Man (1975), ABC Wonder Woman (1976) i CBS Hawaii Five-O (1976, 1977). W dramacie telewizyjnym ABC Noc w panice Ameryki (The Night That Panicked America, 1975) u boku Cliffa De Younga, Eileen Brennan i Meredith Baxter grał postać Orsona Wellesa. W serialu ABC Korzenie (Roots, 1977) wystąpił jako John Carrington. Wkrótce potem otrzymał rolę impresario Florenza Ziegfelda w telewizyjnym dramacie biograficznym NBC Rewia, kobiety i śpiew (Ziegfeld: The Man and His Women, 1978)[12]. W Briana De Palmy Człowiek z blizną (Scarface, 1983) z Alem Pacino i Michelle Pfeiffer wcielił się w postać diabolicznego kolumbijskiego barona narkotykowego Alejandro Sosy[13].

Użyczył swojego głosu Jenner bohaterowi filmu Tajemnica IZBY (The Secret of NIMH, 1982). Wystąpił potem w dwóch operach mydlanych ABCDynastia (Dynasty, 1983) jako Jason Dehner i Papierowe lalki (Paper Dolls, 1984) jako Jonathan Westfield, serialu CBS Strach na wróble i pani King (Scarecrow and Mrs. King, 1983) z Kate Jackson oraz sequelu adaptacji telewizyjnej NBC powieści Sidneya Sheldona Gniew aniołów – kontynuacja (Rage of Angels: The Story Continues, 1986) z Jaclyn Smith, Kenem Howardem, Susan Sullivan, Bradem Dourifem i Michaelem Nouri.

Inne role godne uwagi to Joshua Adams w dramacie kryminalnym Zabójcza siła (Deadly Force, 1983) z Wingsem Hauserem, Paulo Rocca w pełnym akcji filmie Jak to się robi w Chicago (Raw Deal, 1986) z Arnoldem Schwarzeneggerem, Ben Gardner, ojciec z problemami w thrillerze Alana J. Pakuli Kochanek marzeń (Dream Lover, 1986) oraz dr Lawrence w dramacie Luca Bessona Wielki błękit (Le grand bleu, 1988) z Jeanem Reno.

Życie prywatne

W latach 1973–1978 związany był z aktorem Jeremym Brettem[14]. Zmarł 11 października 1989 w wieku 53 lat w wyniku komplikacji AIDS[15].

Filmografia

Filmy fabularne

Filmy TV

  • 1975: The Night That Panicked America jako Orson Welles
  • 1978: Suddenly, Love jako Jack Graham
  • 1978: Rewia, kobiety i śpiew (Ziegfeld: The Man and His Women) jako Florenz Ziegfeld
  • 1986: Gniew aniołów – kontynuacja (Rage of Angels: The Story Continues) jako Jerry Worth
  • 1987: Time Out for Dad

Seriale TV

  • 1974: Great Performances jako De Guiche
  • 1974: Columbo jako sierżant Young
  • 1974: Mannix jako Sands
  • 1975: The Invisible Man jako Alexi Zartov
  • 1975: Ellery Queen jako konferansjer Wendell Warren
  • 1975: Kojak jako Arthur Harris
  • 1975: Petrocelli jako Archie LaSalle
  • 1976: Hawaii Five-O jako Chadwick
  • 1976: Wonder Woman jako porucznik Wertz
  • 1976: Biomimetyk (The Bionic Woman) jako dr Alan Cory
  • 1977: Korzenie (Roots) jako John Carrington
  • 1977: Ucieczka Logana (Logan's Run) jako David Eakins
  • 1977: Hawaii Five-O jako Todd Daniels
  • 1980: Hart to Hart jako Michael Shillingford
  • 1980: Miłość Sary (Beulah Land) jako Roscoe Corlay
  • 1983: Dynastia (Dynasty) jako Jason Dehner
  • 1983: Strach na wróble i pani King (Scarecrow and Mrs. King) jako James Delano
  • 1984: Papierowe lalki (Paper Dolls) jako Jonathan Westfield
  • 1985: Dynastia (Dynasty) jako Jason Dehner

Przypisy

  1. Paul Shenar (ang.). Listal. [dostęp 2016-01-17].
  2. Paul Shenar (węg.). PORT.hu. [dostęp 2016-01-17].
  3. Paul Shenar Biography (ang.). „The New York Times”. [dostęp 2016-01-17].
  4. Paul Shenar Biography (1936-1989) (ang.). Film Reference. [dostęp 2016-01-17].
  5. Genealogy: Albert Paul Shenar (1936–1989) (ang.). Geni. [dostęp 2016-01-17].
  6. Albert Paul Shenar (1936–1989) (ang.). Find A Grave Memorial. [dostęp 2022-07-24].
  7. Paul Shenar Biography (ang.). The Famous People. [dostęp 2022-07-24].
  8. Paul Shenar (1936–1989) (ang.). FamousFix.com. [dostęp 2022-07-24].
  9. Paul Shenar Pictures (ang.). FanPix.Net. [dostęp 2022-07-24].
  10. Paul Shenar (ang.). Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2022-07-24].
  11. Paul Shenar (ang.). Internet Broadway Database. [dostęp 2022-07-24].
  12. Paul Shenar (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-01-17].
  13. Rovi: Paul Shenar Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2022-06-24].
  14. Paul Shenar Relationships (ang.). FamousFix. [dostęp 2022-07-17].
  15. AIDS at 25 (ang.). San Francisco Chronicle. [dostęp 2016-01-17].

Bibliografia