Paula Rego

Paula Rego
ilustracja
Imię i nazwisko

Maria Paula Figueiroa Rego

Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1935
Lizbona

Data i miejsce śmierci

8 czerwca 2022
Londyn

Narodowość

portugalska

Język

portugalski

Dziedzina sztuki

malarstwo

Odznaczenia
Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Paula Rego, właśc. Maria Paula Figueiroa Rego (ur. 26 stycznia 1935 w Lizbonie, zm. 8 czerwca 2022 w Londynie[1]) – portugalska malarka i ilustratorka.

Życiorys

Urodziła się w zamożnej rodzinie, w czasach reżimu Salazara, co miało nie pozostać bez wpływu na jej charakter. Uczęszczała do katolickiej szkoły St. Julian w Carcavelos, a następnie do Slade School of Art w Londynie gdzie spotkała Viktora Willinga, swojego późniejszego męża. Para dzieliła swój czas pomiędzy Portugalią i Anglią do roku 1975, kiedy to przenieśli się na stałe do Anglii. Willing zmarł w 1988 w wyniku długotrwałej choroby (chorował na stwardnienie rozsiane). Rego w życiu prywatnym jest teściową Rona Muecka, na którego karierę wywarła silny wpływ. Otrzymała nominację do nagrody Turnera (w 1989). W czerwcu 2005 Uniwersytet Oksfordzki przyznał jej doktorat honoris causa.

Twórczość

Wczesne prace Rego, z lat 60. i 70. wymykają się klasyfikacji, choć częściowo można je wpisać w nurt neo-dadaistyczny. Stosuje ona techniki mieszane, kolaż i malarstwo. Rego operuje dziecięcymi, fetyszystycznymi lub traumatycznymi obrazami, które staną się dominujące w jej dojrzałej twórczości.

Była członkiem London Group, wystawiając wraz z Davidem Hockneyem i R.B Kitajem. Ostatecznie Rego ukształtowała swój ilustracyjny i bardziej figuratywny styl, zbliżony do Francisa Bacona i Luciana Freuda, z silnym wpływem książek i bajek Beatrix Potter. Porównywana jest również z Balthusem – Baltazarem Kossowskim oraz rysunkami Bruna Schulza, z tym że Rego pokazuje kobiecą stronę (kobiety w pełni władają i są świadome swojej seksualności). Paula Rego, podobnie jak Angela Carter w literaturze, przetwarzała baśnie i dziecięce historie, kwestionując wyobrażenie dzieciństwa jako czasu niewinności.

Jej prace często dodają złowieszczości do narracji, podkreślając dominację mrocznej strony i odwracając naturalny porządek świata. Rego zwraca uwagę na tematy społeczne np. Triptych (1998) porusza temat aborcji. Styl Rego czerpie wiele z rysunków satyrycznych, tak jak w karykaturach i w jej pracach zwierzęta przedstawiane są w ludzkich rolach i sytuacjach. Późniejsze prace nabierają bardziej realistycznego stylu, choć wciąż niejednokrotnie zachowują odniesienia do świata zwierząt – seria Dog Woman z lat 90. składa się z pasteli przedstawiających kobiety w wielorakich pozach zbliżonych do zachowań psa (kobieta na czworaka, kobieta wyjąca). Prace Rego często przypominają senne wizje, realizm staje się groteską – sama artystka przyznaje, że jej silną inspiracją były obrazy Goi, filmy Luisa Buñuela oraz wczesne filmy Walta Disneya. Dla Rego cały świat składa się z historii, które może również opowiedzieć poprzez malarstwo, rysunek.

Zobacz też

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Order BritEmp (civil) rib.PNG
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).
Vanitas (2006) - Paula Rego (1935).jpg
Autor: Pedro Ribeiro Simões, Licencja: CC BY 2.0
"Calouste Gulbenkian Museum", Lisboa, Portugal

Material: Pastel on paper mounted on aluminium Collection: Calouste Gulbenkian Foundation Inv.: o6P1372

BIOGRAPHY

Desmontar jogos de poder, denunciar o autoritarismo político, a hipocrisia, expor o sofrimento no amor e a sexualidade encapotada, exaltar o poder feminino, não menos violento, perante todas as agressões, são alguns dos princípios subjacentes a uma obra, que desde a primeira exposição em Lisboa (SNBA, 1965/66), até hoje, continua a suscitar tanto a admiração quanto o embaraço. Considerada durante décadas como “artista marginal”, porque indiferente às artes conceptual e performativa dominantes na Inglaterra, obtém o reconhecimento do establisment artístico britânico quando, em 1990, aceita ser a primeira “artista associada” da National Gallery, em Londres. Se tivesse ficado em Portugal possivelmente teria sido «uma bêbada profissional» afirmou numa entrevista a Marco Livingstone, comissário da retrospectiva realizada no Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía, Madrid, 2007. A ida para Inglaterra foi decisiva, de outra forma nunca poderia ter faltado às aulas da Slade School of Art para ir ao cinema ou conhecido Victor Willing (1928-1988), intelectual, pintor, marido cúmplice da sua obra, cuja morte lenta inspirou novas metáforas, trevas e sombra que apreciava comentar. Em criança, na companhia do pai, Paula Rego sentia um prazer especial em ver as gravuras de Gustave Doré, publicadas no livro “O Inferno”, de Dante. Sem o menosprezo «snob das belas artes» relativo à ilustração, a sua pintura privilegia contar uma história, o suspense, ultrapassando a obra na qual se inspira, seja ela proveniente da literatura oral ou escrita, pictórica, musical ou cinematográfica. Conseguir passar «da cabeça para a mão» a corrente torrencial de imagens, sem censura, é um objectivo constante, muito embora, desde a série a pastel “A mulher-cão” (1994) utilize com frequência modelos, sobretudo Lila Nunes, antiga enfermeira de Victor Willing. O prazer físico de cortar e colar desenhos, modus operandi de finais dos anos 50 até ao início da década de 80 – gerando quadros abstractos e viscerais, numa clara inspiração em Jean Dubuffet, defensor da Arte Bruta – foi assimilado à pintura a pastel das últimas décadas. Criadora de fábulas, Paula Rego desenvolve um trabalho prévio de metteur en scène. Em Londres, o atelier é um palco secreto, no qual contracenam «fantasmas», alguns deles nascidos de esculturas que a pintora constrói. Longe de Portugal, a pátria que os inspira, submetem-se. Aqui «eles não virão mordê-la no rabo», lembra Nicholas Willing, o filho cineasta. Como a pintura é uma forma de «magia poderosa», esses fantasmas correm somente para dentro de quem os teme.

SN Maio de 2010

Source: CAM