Paulo Sousa

Paulо Sоusa
Ilustracja
Paulо Sоusa (2014)
Pełne imię i nazwisko

Paulo Manuel Carvalho de Sousa

Data i miejsce urodzenia

30 sierpnia 1970
Viseu

Wzrost

177 cm

Pozycja

defensywny pomocnik

Kariera juniorska
LataKlub
1984–1986Repesenses
1986–1989Benfica
Kariera seniorska
LataKlubWyst.Gole
1989–1993Benfica86(1)
1993–1994Sporting31(2)
1994–1996Juventus54(1)
1996–1997Borussia Dortmund27(1)
1998–1999Inter Mediolan31(0)
2000→ Parma (wyp.)8(0)
2000–2001Panathinaikos10(0)
2002Espanyol9(0)
W sumie:256(5)
Kariera reprezentacyjna
LataReprezentacjaWyst.Gole
1987 Portugalia U-168(0)
1987–1988 Portugalia U-184(0)
1989 Portugalia U-202(0)
1989–1991 Portugalia U-219(1)
1991–2002 Portugalia51(0)
W sumie:74(1)
Kariera trenerska
LataDrużyna
2005–2008Portugalia U-16
2008Portugalia (asystent)
2008–2009Queens Park Rangers
2009–2010Swansea City
2010Leicester City
2011–2013Videoton
2013–2014Maccabi Tel Awiw
2014–2015Basel
2015–2017ACF Fiorentina
2017–2018Tianjin Tianhai
2019–2020Girondins Bordeaux
2021Polska
2021–2022Flamengo
Faksymile
Odznaczenia
Kawaler Orderu Infanta Henryka (Portugalia)

Paulо Sоusa, właśc. Paulo Manuel Carvalho de Sousa (wym. [ˈpaw.lu ˈso.zɐ]; ur. 30 sierpnia 1970 w Viseu) – portugalski piłkarz i trener piłkarski.

W latach 1991–2002 reprezentant Portugalii. Mistrz Świata U-20 z 1989. Uczestnik Mistrzostw Europy 1996, 2000 oraz Mistrzostw Świata 2002.

Karierę piłkarską rozpoczynał w Benifce, z którą sięgnął po mistrzostwo Portugalii, a także krajowe puchary. Następnie występował w Sportingu CP, skąd w 1994 trafił do Juventusu. W barwach włoskiego klubu sięgnął po mistrzostwo Włoch, krajowe puchary, a w sezonie 1995/1996 wygrał rozgrywki Ligi Mistrzów UEFA. W sezonie 1996/1997 jako zawodnik Borussii Dortmund po raz drugi w karierze zwyciężył w Lidze Mistrzów, a także zdobył Puchar Interkontynentalny i Superpuchar Niemiec.

Po zakończeniu kariery piłkarskiej został trenerem pracując w Europie, Azji i Ameryce Południowej – w 2014 zdobył mistrzostwo Izraela z Maccabi Tel Awiw, a w 2015 mistrzostwo Szwajcarii z FC Basel. W latach 2011–2012 zdobył Superpuchar i Puchar Ligi Węgierskiej z Videotonem. W 2021 pełnił funkcję selekcjonera reprezentacji Polski w piłce nożnej[1], którą poprowadził na Mistrzostwach Europy 2020. W tym samym roku został trenerem CR Flamengo, z którego został zwolniony 10 czerwca 2022 roku.

Kariera reprezentacyjna

W seniorskiej reprezentacji Portugalii zadebiutował 16 stycznia 1991 w zremisowanym 1:1 towarzyskim meczu z Hiszpanią. Dla drużyny narodowej rozegrał 51 oficjalnych spotkań międzypaństwowych, a ostatnim z nich był wygrany 2:0 pojedynek z Chinami w 2002. Jako reprezentant kraju uczestniczył w Euro 1996 oraz Euro 2000, był także w składzie reprezentacji na Mistrzostwa Świata 2002, lecz nie wystąpił tam w żadnym spotkaniu.

Karierę piłkarską zakończył przedwcześnie, w wieku 31 lat, z powodu wielu poważnych kontuzji, z którymi zmagał się na przestrzeni lat.

Trener

Po zakończeniu kariery piłkarskiej Sousa przez pół roku był asystentem selekcjonera reprezentacji Portugalii, Carlosa Queiroza[2]. W latach 2008–2010 prowadził drużyny angielskiej Championship Queens Park Rangers, Swansea City i Leicester. W latach 2011–2013 był szkoleniowcem węgierskiego Videoton FC, następnie Maccabi Tel Awiw i FC Basel, z którymi sięgnął po mistrzostwa kraju. W latach 2015–2017 prowadził włoską ACF Fiorentinę. W następnych latach Sousa trenował chiński Tianjin Tianhai oraz francuski Girondins Bordeaux.

21 stycznia 2021 został selekcjonerem reprezentacji Polski. Zastąpił na tym stanowisku Jerzego Brzęczka[3]. Poprowadził reprezentację na Mistrzostwach Europy 2020, gdzie Polska po remisie z Hiszpanią (1:1) i porażkach ze Słowacją (1:2) oraz Szwecją (2:3) zajęła ostatnie miejsce w grupie E, a także w eliminacjach do Mistrzostw Świata 2022, zajmując z polską drużyną narodową drugie miejsce w grupie I, gwarantujące udział w barażach. 29 grudnia 2021 rozwiązał kontrakt z Polskim Związkiem Piłki Nożnej za porozumieniem stron[4].

Tego samego dnia został ogłoszony trenerem brazylijskiego klubu CR Flamengo[5]. Został zwolniony 10 czerwca 2022 roku[6].

Osiągnięcia

Del Piero i Sousa z pucharem Ligi Mistrzów – Rzym, 22 maja 1996
Gwiazda Sousy w Alei Sław Borussii Dortmund

Zawodnicze

SL Benfica

Juventus

Borussia Dortmund

Portugalia U-20

Portugalia

Trenerskie

Videoton FC

Maccabi Tel Awiw

FC Basel

Indywidualne

Statystyki

Trener

ZespółOdDoStatystyka
MWRP% W
Queens Park Rangers19 listopada 20089 kwietnia 200926712726,92
Swansea City23 czerwca 20094 lipca 20104918181336,73
Leicester City7 lipca 20101 października 20101242633,33
Videoton FC1 czerwca 20117 stycznia 20138852171959,09
Maccabi Tel Awiw11 czerwca 201328 maja 2014493110863,27
FC Basel28 maja 201417 czerwca 2015503181162,00
ACF Fiorentina21 czerwca 20156 czerwca 20179543252745,26
Tianjin Tianhai6 listopada 20175 października 20183713101435,14
Girondins Bordeaux8 marca 201910 sierpnia 20204213121730,95
Polska21 stycznia 202129 grudnia 20211565440,00
CR Flamengo29 grudnia 20219 czerwca 202231186758,06
Łącznie46822111912847,22

Życie prywatne

Syn krawcowej i mechanika samochodowego. Uważa się za osobę religijną[7]. W latach 1994–2003 żonaty z Cristiną Neto de Almeidą, z którą ma dwójkę dzieci: córkę Marię Madalenę (ur. 1995) i syna Guilherme (ur. 2003)[8]. Od 2006 związany z Cristiną Möhler (ur. 23 maja 1975), pochodzącą z Lizbony osobowością telewizyjną, prezenterką i byłą modelką. W styczniu 2007 w Estoril para wzięła ślub cywilny, a kilka miesięcy później, w Maroku – ślub kościelny. Jego druga żona ma córkę z poprzedniego związku – Natachę (ur. 1999)[9].

Odznaczenia

Zobacz też

  • Mecze reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyzn prowadzonej przez Paulo Sousę

Przypisy

  1. ↑ Paulo Sousa nowym selekcjonerem reprezentacji!, laczynaspilka.pl [dostęp 2021-01-21].
  2. ↑ Paulo Sousa, [w:] baza Transfermarkt (trenerzy) [online] [dostęp 2021-01-22].
  3. ↑ Paulo Sousa selekcjonerem reprezentacji Polski 90minut.pl.
  4. ↑ Paulo Sousa odszedł z reprezentacji Polski 90minut.pl.
  5. ↑ Oficjalnie: Paulo Sousa podpisał kontrakt z Flamengo!, Onet Sport, 29 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-29].
  6. ↑ Oficjalnie: Paulo Sousa stracił pracę. Portugalczyk został zwolniony z Flamengo, sport.tvp.pl, 9 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-10].
  7. ↑ Pierwsza żona zamieniła życie Paulo Sousy w piekło. Trener nie chciał uznać młodszego z dzieci. viva.pl. [dostęp 2021-09-09].
  8. ↑ Cristina Mohler: kim jest żona Paulo Sousy, nowego trenera reprezentacji Polski?. gala.pl. [dostęp 2021-06-19].
  9. ↑ Paulo Sousa i jego piękna żona. Cristina Mohler też jest gwiazdą. Nowy trener reprezentacji Polski ma dwójkę dzieci z pierwszą żoną. gol24.pl. [dostęp 2021-01-28].
  10. ↑ Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas. ordens.presidencia.pt. [dostęp 2021-03-23]. (port.).

Bibliografia

Skład reprezentacji Portugalii na Euro 1996

Portugalia

Skład reprezentacji Portugalii na Euro 2000

Portugalia

Skład reprezentacji Portugalii na Mundialu 2002

Portugalia

Skład reprezentacji Polski na Euro 2020

Polska

Kariera trenerska
Trenerzy CR Flamengo
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y tymczasowo
Trenerzy Queens Park Rangers F.C.
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q tymczasowo
Trenerzy Swansea City
  • Whittaker (1912–1914)
  • Bartlett (1914–1915)
  • Bradshaw (1919–1926)
  • Thomson (1927–1931)
  • Harris (1934–1939)
  • Green (1939–1947)
  • McCandless (1948–1955)
  • Burgess (1955–1958)
  • Morris (1958–1965)
  • Davis (1965–1966)
  • Lucas (1967–1969)
  • Bentley (1969–1972)
  • Gregg (1972–1975)
  • Griffiths (1975–1978)
  • Toshack (1978–1983)
  • Livermore (1983)
  • Toshack (1983–1984)
  • Chappell (1984)
  • Appleton (1984)
  • Bond (1984–1985)
  • Hutchison (1985–1986)
  • Yorath (1986–1989)
  • Evans (1989–1990)
  • Yorath (1990–1991)
  • Burrows (1991–1995)
  • Smith (1995)
  • Rimmer (1995–1996)
  • Cullis (1996)
  • Rimmer (1996)
  • Mølby (1996–1997)
  • Adams (1997)
  • Cork (1997–1998)
  • Hollins (1998–2001)
  • Addison (2001–2002)
  • Freestone (2002)
  • Cusack (2002)
  • Flynn (2002–2004)
  • Curtis (2004)
  • Jackett (2004–2007)
  • Nugent (2007)
  • Martínez (2007–2009)
  • Sousa (2009–2010)
  • Rodgers (2010–2012)
  • Laudrup (2012–2014)
  • Monk (2014–2015)
  • Curtis (2015–2016)
  • Guidolin (2016)
  • Bradley (2016)
  • Curtis (2015–2016)
  • Clement (2017)
  • Britton (2017)
  • Carvalhal (2017–2018)
  • Potter (2018–19)
  • Cooper (2019–21)
  • Martin (od 2021)
Trenerzy Leicester City F.C.
  • Gardner (1884–92)
  • Marson (1892–94)
  • Lee (1884–92)
  • Jackson (1895–97)
  • Clark (1897–98)
  • Johnson (1897–1912)
  • Bartlett (1912–14)
  • Ford (1914–15)
  • Linney (1915–19)
  • Hodge (1919–26)
  • Orr (1926–32)
  • Hodge (1932–34)
  • Lochhead (1934–36)
  • Womack (1936–39)
  • Bromilow (1939–45)
  • Mather (1945–46)
  • Duncan (1946–49)
  • Bullock (1949–55)
  • Halliday (1955–58)
  • Gillies (1958–68)
  • O’Farrell (1968–71)
  • Bloomfield (1971–77)
  • McLintock (1977–78)
  • Wallace (1978–82)
  • Milne (1982–86)
  • Hamilton (1986–87)
  • Pleat (1987–91)
  • Lee (1991[A])
  • Little (1991–94)
  • MacDonald (1994[A])
  • McGhee (1994–95)
  • O’Neill (1995–2000)
  • Taylor (2000–01)
  • Bassett (2001–02)
  • Adams (2002–04)
  • Levein (2004–06)
  • Kelly (2006–07)
  • Worthington (2007)
  • Allen (2007)
  • Megson (2007)
  • Holloway (2007–08)
  • Pearson (2008–10)
  • Sousa (2010)
  • Eriksson (2010–11)
  • Pearson (2011–15)
  • Ranieri (2015–17)
  • Shakespeare (2017)
  • Appleton (2017[A])
  • Puel (2017–19)
  • Stowell & Sadler (2019[A])
  • Rodgers (od 2019)
  1. ↑ a b c d tymczasowo
Trenerzy Videoton FC
  1. ↑ a b trener tymczasowy
Trenerzy FC Basel
  1. ↑ tymczasowo
Trenerzy ACF Fiorentina
Trenerzy Girondins Bordeaux
  • Szekany (1933–35)
  • Díaz (1937–42)
  • Stern (1942–43)
  • Urtizberea (1943)
  • Saggiero (1943–45)
  • Bunyan (1945–47)
  • Gérard (1947–57)
  • Urtizberea (1957)
  • Libar (1957–60)
  • Artigas (1960–67)
  • Bakrim (1967–70)
  • Danzelle (1970)
  • Gérard (1970–72)
  • Phelipon (1972–74)
  • Menaut (1974–76)
  • Montes (1976–78)
  • Carniglia (1978–79)
  • Goethals (1979–80)
  • Jacquet (1980–89)
  • Couécou (1989)
  • Goethals (1989–90)
  • Rohr (1990)
  • Gili (1990–91)
  • Rohr (1991–92)
  • Courbis (1992–94)
  • Toni (1994–95)
  • Guérit (1995)
  • Muslin (1995–96)
  • Rohr (1996)
  • Courbis (1996–97)
  • Stéphan (1997–98)
  • Baup (1998–2003)
  • Pavon (2003–05)
  • Gomes (2005–07)
  • Blanc (2007–10)
  • Tigana (2010–11)
  • Bedouet (2011[A])
  • Gillot (2011–14)
  • Sagnol (2014–16)
  • Ramé (2016)
  • Gourvennec (2016–18)
  • Poyet (2018)
  • Bedouet (2018–19)
  • Sousa (2019–20)
  • Gasset (2020–21)
  • Petković (2021–22)
  • Guion (od 2022)
  1. ↑ tymczasowo
Selekcjonerzy reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyzn
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r selekcjoner zastępczy

Media użyte na tej stronie

Football pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Flag of Portugal.svg
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Football against poverty 2014 - Paulo Sousa (cropped) - 2.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Former portuguese footballer Paulo Sousa in "Football against poverty" match in Bern, 2014.
PRT Order of Prince Henry - Knight BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Kawalera Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
Juventus FC - Champions League 1995-96 - Alessandro Del Piero e Paulo Sousa.jpg
Roma, stadio Olimpico, 22 maggio 1996. I calciatori Alessandro Del Piero (in primo piano) e Paulo Sousa (in secondo piano) festeggiano il successo della Juventus nella UEFA Champions League 1995-1996 al termine della vittoriosa finale contro l'Ajax (1-1 d.t.s., 4-2 d.c.r.). Nell'occasione i giocatori juventini indossano la seconda divisa dell'epoca del club bianconero, blu con dettagli gialli.
BVB Walk of Fame 81-100.jpg
Autor: Joehawkins, Licencja: CC BY-SA 4.0
BVB Walk of Fame 81-100ː 1997 Paulo Sousa Champions League-Sieger
Signature of Paulo Sousa.png
Autor: Paulo Sousa, Licencja: CC0
Autograf Paulo Sousa