Paw indyjski

Paw indyjski
Pavo cristatus[1]
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

grzebiące

Rodzina

kurowate

Podrodzina

bażanty

Plemię

Pavonini

Rodzaj

Pavo

Gatunek

paw indyjski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Paw indyjski[3], paw niebieski, paw zwyczajny[4] (Pavo cristatus) – gatunek dużego ptaka grzebiącego z rodziny kurowatych (Phasianidae). W naturze występuje na subkontynencie indyjskim, został introdukowany również w inne miejsca na świecie. Jako ptak hodowlany często spotykany w kolekcjach na całym świecie. W hinduizmie jest świętym ptakiem[4]. Gatunek monotypowy[5].

Morfologia

(c) Paul Lakin, CC BY 3.0
Samiec z rozłożonym ogonem
Paw indyjski, miedzioryt (Jan Jonston, 1650)[6]

Paw indyjski jest gatunkiem u którego występuje dymorfizm płciowy. U samca głowa i szyja oraz pierś i brzuch błękitne, z metalicznym połyskiem, na głowie czub z piór tworzący koronę, grzbiet zielony z metalicznym połyskiem, skrzydła brązowe z czarnymi prążkami. Właściwy ogon stosunkowo krótki, biało-brązowy. Charakterystyczna struktura określana często jako pawi ogon to w rzeczywistości tren utworzony przez wydłużone pióra pokryw nadogonowych[4]. Na końcówce brązowozielonych piór znajdują się „pawie oka”, na które składają się koncentryczne kręgi: czarny, niebieski, płowy i żółty. Duży ogon pawia jest wyraźnym sygnałem dla samic jego gatunku, że właściciel ozdobnego ogona jest w dobrym zdrowiu, oraz że posiada dobre geny. Samice mają brązowawy wierzch ciała oraz jasny spód. Nie posiadają trenu, mają natomiast na głowie "koronę" z kilku małych piór .

Wymiary
  • Długość ciała samca 180–230 cm, samicy 90–100 cm. U samca na ogon przypada 40–45 cm, na cały wachlarz przypada 140–160 cm[7][4]
  • Długość skrzydła: 44–50 cm u samca, 40–42 u samicy[4]
  • Masa ciała samca 4,1–5,4 kg, samicy – 2,7–3,8 kg[4]

Zasięg

W naturze zamieszkują Pakistan na wschód od Indusu na wschód przez większość Indii (na południe od Himalajów), południowy Nepal i południowy Bhutan po Sri Lankę; możliwe, że występuje nadal w Bangladeszu. Introdukowany został do wielu miejsc na świecie, w tym na Andamany, Stany Zjednoczone, Hawaje, Karaiby, do RPA, Japonii, na Nową Kaledonię, Nową Zelandię i do Australii. Zwykle ptaki poza naturalnym zasięgiem pozostają w stanie półdzikim[7].

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia tych ptaków są otwarte lasy z drzewami zrzucającymi liście[8]; w północnych Indiach najchętniej zamieszkują otwarte lasy z głożyną (Zizyphus) w podszycie[8]. Odnotowywane były na wysokości 0–2000 m n.p.m.[9] (najczęściej 900–1200 m n.p.m.[8]).

Wszystkożerny, zjada zarówno nasiona jak i zwierzęta, zarówno bezkręgowce jak i drobne kręgowce, w tym jadowite węże[4]. Jedno badanie z Ghatów Zachodnich wykazało, że 91% diety badanych ptaków stanowiła materia roślinna[7].

Lęgi

1
Jajo
2
Piskle

W południowych Indiach i na Sri Lance okres lęgowy trwa od stycznia do kwietnia; w całym zasięgu występowania sezon lęgowy zmienny, zdaje się zależeć od występowania pory deszczowej[7]. Gniazdo stanowi wydrapany w ziemi dołek wyściełany mchem i korzonkami. W zniesieniu 5–6 jaj o skorupce barwy biało-oliwkowej. Jaja wysiadywane są przez 29–30 dni[4]. Młode po wykluciu są w pełni opierzone, po około 10 dniach życia uzyskują zdolność lotu. Pawie indyjskie na wolności mogą dożywać do 25 lat, przeważnie przeżywają jednak około 20[8].

Status

IUCN uznaje pawia indyjskiego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity, lokalnie bardzo pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[2][9].

Zobacz też

  • pawi ogon

Przypisy

  1. Pavo cristatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Pavo cristatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pavonini Rafinesque, 1815 (wersja: 2020-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-25].
  4. a b c d e f g h Albin Łącki: Wśród zwierząt – ptaki. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1988, s. 96. ISBN 83-09-01320-5.
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pheasants, partridges, francolins. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-25]. (ang.).
  6. Jan Jonston, Historiae Naturalis De Auibvs Libri VI ;, Frankfurt nad Menem: Impensis Matthaei Meriani, 1650.
  7. a b c d McGowan, P.J.K., Kirwan, G.M. & Boesman, P.: Indian Peafowl (Pavo cristatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-07-25].
  8. a b c d Erin Fowler: Pavo cristatus Indian peafowl. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. University of Michigan, 2011. [dostęp 2017-07-25].
  9. a b Indian Peafowl Pavo cristatus. BirdLife International. [dostęp 2021-03-25].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Kid (37717649212).jpg
Autor: Charles Lam from Hong Kong, China, Licencja: CC BY-SA 2.0
Saw at a park of Madrid
Pavo cristatus MHNT.ZOO.2010.11.10.4.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Egg of Indian peafowl Collection of Jacques Perrin de Brichambaut.
Pavo cristatus L.jpg
Autor: BlessPL, Licencja: CC BY-SA 4.0
Male Indian Peafowl (Pavo cristatus L.) in Poland.
Peacock, East Park, Hull - panoramio.jpg
(c) Paul Lakin, CC BY 3.0
Peacock, East Park, Hull
Indian Peacock Range.svg
Autor: Zuanzuanfuwa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Indian Peacock Range map according to the IUCN Red List http://maps.iucnredlist.org/map.html?id=100600285
Historiae Naturalis De Auibvs Libri VI 1650 (46864700).jpg
Adres wydawniczy: Francofvrti ad Moenvm : Impensis Matthaei Meriani, 1650
Współtwórcy: Rozdrażewski, Jacek Mikołaj Hiacynt (?-1651). Adr. ded.,Rozdrażewski, Jakub Hieronim (ca 1621-1662). Adr. ded.
Opis fizyczny: 168 s., [4] k., 65 k. tabl., sygn. A-X⁴, Ff⁴ : il. miedzior. ; 2°
Pavo cristatus -Tierpark Hagenbeck, Hamburg, Germany -female-8a (1).jpg
Autor: swoop1981, Licencja: CC BY-SA 2.0
A female Indian Peafowl at Tierpark Hagenbeck, Hamburg, Germany.