Paweł I Grecki

Paweł I
Παύλος Α΄ της Ελλάδας
Król Greków
Ilustracja
Wizerunek herbu
Faksymile
Król Grecji
Okresod 1947
do 1964
PoprzednikJerzy II Grecki
NastępcaKonstantyn II Grecki
Dane biograficzne
DynastiaGlücksburgowie
Data i miejsce urodzenia14 grudnia 1901
Ateny
Data i miejsce śmierci6 marca 1964
w Atenach
OjciecKonstantyn I Grecki
MatkaZofia Hohenzollern
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Krzyż Wielki Orderu Jerzego I (Grecja) Wielki Łańcuch Orderu Świętych Jerzego i Konstantyna (Grecja) Krzyż Wielki Orderu Feniksa (Grecja) Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Danebroga (Dania) Order Salomona (Etiopia) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Złotego Runa (Austria) Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielki Orderu Karola I (Rumunia) Order Rajamitrabhorn (Syjam) Order Podwiązki (Wielka Brytania) UK Royal Victorian Order ribbon.svg Order Złotej Ostrogi Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Włoch Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) Krzyż Wielki na Łańcuchu Świętego Konstantyńskiego Orderu Wojskowego Świętego Jerzego

Paweł I, właśc., gr. Παύλος Α΄ της Ελλάδας (ur. 14 grudnia 1901 w Atenach, zm. 6 marca 1964 tamże) – król Grecji w latach 1947–1964 z dynastii Glücksburgów, bocznej linii Oldenburgów. Syn Konstantyna I i królowej Zofii Hohenzollern.

W czasie wojny przeciw państwom osi w latach 1940–1941 służył w sztabie generalnym jako oficer armii greckiej. Następnie przebywał na emigracji. Tron objął po śmierci swojego starszego brata Jerzego II Glücksburga.

W sierpniu 1949 r. wojska królewskie ostatecznie pokonały siły komunistycznych partyzantów DSE, kładąc kres wojnie domowej[1].

W późniejszym okresie król praktycznie nie brał udziału w życiu politycznym.

Wystawny tryb życia rodziny królewskiej, dotowany z budżetu państwa, głęboko dzielił greckie społeczeństwo, prowadząc także do masowych protestów, m.in. w 1960 roku, gdy parlament, głosami prawicy, przyjął ustawę o sfinansowaniu przez budżet państwa niezwykle wystawnego ślubu księżniczki Zofii z następcą hiszpańskiego tronu Janem Karolem, a przy tej okazji także zjazdu rodzin królewskich i arystokratycznych Europy[2], wiążące się ze wzrostem akcyzy szeregu towarów, finansującym uroczystość. Z budżetu państwa asygnował też astronomiczną, zdaniem ówczesnych komentatorów, kwotę 9 mln drachm na posag księżniczki Zofii, z jednoczesnym zwolnieniem tych środków z opodatkowania oraz ze zgodą na ich wywóz za granicę. W tym samym okresie parlament odrzucił wnioski posłów centrum i lewicy o poprawę finansowania oświaty. Okoliczności te określone zostały przez opozycję jako „wyzwanie z XVII wieku” i pogłębiły ochłodzenie pomiędzy dworem a prawicowym rządem Konastantinosa Karamanlisa. Rządowi zarzucono „niedostateczną ochronę rodziny królewskiej i pryncypiów”[3]. W następnym roku budżet państwa obciążyło huczne świętowanie w całym kraju 60 urodzin królewskich. W taki sposób, pod rządami króla Pawła, grecka monarchia weszła w ostatnie już dziesięciolecie swego funkcjonowania.

Paweł I zmarł na raka żołądka. Pochowany jest w byłych dobrach rodziny królewskiej w Tatoi koło Aten, obecnie znacjonalizowanych i wchodzących w skład Parku Narodowego Góry Parnitha[4].

Przypisy

  1. Utrzymane w uroczysto-patriotycznym tonie fragmenty greckich kronik filmowych, z okresu likwidacji powstania DSE ścieżka filmu – od pierwszej minuty, film informuje, że wszystkie dzieci Grecji z radością, znacznie więcej niż tylko obowiązkiem, idealiści, bieżą do boju, złożyć ofiarę, zniszczyć wroga ojczyzny. – od 2'13” kamera pokazuje królewską wizytę, z jednoczesną obecnością wojskowych amerykańskich. Komentarz podaje m.in. że Królowa serdecznie interesuje się walką o najświętszą ideę ludzkości – zapewne chodzi o utrzymanie w Grecji monarchii. ..Wojsko wyciąga płazy z ich nor... dzieci Grecji, powierzoną im przez ojczyznę bronią, usuwają ich nieczysty ślad... Źródło: Cyfrowe Archiwa greckiej telewizji publicznej ERT, program Γεγονοτα Δεκαετιας 1940 – wydarzenia dziesięciolecia 1940, film: Επιχειρησεις του Εθνικου Στρατου στο Γραμμο κατα τη διαρκεια του Εμφυλιου Πολεμου και επισκεψη των Βασιλεων Παυλου και Φρειδερικης στο μετωπο – Działania Armii Narodowej w Grammo podczas wojny domowej i wizyta króla Pawła i królowej Fryderyki na froncie. Strona zawiera informację, że film został zatwierdzony przez Narodowe Archiwum Optoakustyczne, w celach edukacyjnych.
  2. Liczbę 32 królów i 109 książąt, zaproszonych na ślub, na koszt budżetu państwa, wymienia program historyczny greckiej telewizji publicznej ERT 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια. Źródło: archiwum greckiej telewizji publicznej ERT, całość filmu dokumentalnego (gr.) 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια, odcinek 7, o ślubie księżniczki Zofii. Zawiera analizy, echa w publikacjach i oryginalne kroniki filmowe. Przykład, nie wymagający znajomości języka – szkice, satyryczne, prezentowane w 13'00 i 15'00 minucie ścieżki. Strona zawiera informację Filmoteki Telewizji (ERT), że film ma charakter informacyjny.
  3. Archiwa ERT, film dokumentalny z serii 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια”, odcinek 7, 18'50 – 19'12' ścieżki.
  4. Lista pochowanych w Tatoi członków rodziny królewskiej: [1].

Rodzina

Jerzy I
Glücksburg

ur. 24 XII 1845
zm. 18 III 1913
Olga
Konstantinowna
1)
ur. 3 IX 1851
zm. 18 VI 1926
Fryderyk III
Hohenzollern

ur. 18 X 1831
zm. 15 VI 1888
Wiktoria
Koburg
2)
ur. 21 XI 1840
zm. 5 VIII 1901
     
   
 Konstantyn I
Glücksburg

ur. 2 VIII 1868
zm. 11 I 1923
Zofia
Hohenzollern

ur. 14 VI 1870
zm. 13 I 1932
   
  

Fryderyka
Hanowerska
3)
ur. 18 IV 1917
zm. 6 II 1981
OO   9 I 1938
Paweł I
Glücksburg

ur. 14 XII 1901
zm. 6 III 1964
          
          
          
Zofia
Glücksburg

 ur. 2 XI 1938
 
Konstantyn II
Glücksburg

 ur. 2 VI 1940
król Grecji
 
Irena
Glücksburg

 ur. 11 V 1942
 
  1. córka Konstantego Romanowa, syna Mikołaja I Romanowa
  2. córka królowej Wiktorii
  3. siostra Georga Wilhelma Hanowerskiego

Media użyte na tej stronie

GRE Order Redeemer 1Class.png
Baretka Orderu Zbawiciela I klasy (Grecja)
Order of the Elephant Ribbon bar.svg
Autor: Portunes, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Danish Order of the Elephant
GER Bundesverdienstkreuz 9 Sond des Grosskreuzes.svg
Baretka: Order Zasługi RFN – Stopień Specjalny Krzyża Wielkiego.
Order of the Garter UK ribbon.png
Autor: Image sourced from 'Medals of the World' website: http://www.medals.org.uk/index.htm, Licencja: CC BY-SA 2.5
Ribbon of the Order of the Garter
Justicia - Konstantinischer St. Georgs-Orden.png
Autor: Wissenschaftler-Uni, Licencja: CC BY-SA 4.0
Justicia - Konstantinischer St. Georgs-Orden
Ordo Militia Aurata or Ordine dello Speron d'Oro o Milizia Aurata.png
Планка ордена Золотой шпоры (Ватикан)
GRE Order of George I - Grand Cross BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Jerzego I
UK Royal Victorian Order ribbon.svg
Baretka brytyjskiego Królewskiego Orderu Wiktorii.
OrderofCarolI.ribbon.gif
Ribbon bar of the Order of Carol I of Romania
Paul I of Greece.jpg
Paul I of Greece in 1939.
Royal Order of Saints George and Constantine ribbon.png
Autor: Cplakidas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of the abolished Greek Royal order of Saints George and Constantine
Royal Coat of Arms of Greece.svg
Coat of arms of the Kingdom of Greece in 1936–1973
  • Royal Coat of Arms of Greece under the Glücksburg dynasty, created after the restoration of King George II to the throne in 1935, to the exile of King Constantine II in 1967 and finally until the abolition of the monarchy in 1973.
  • The Escutcheon features the white cross on a dark blue field of Greece. The Inescutcheon features the Arms of the Greek line of the House of Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg. The shield is then topped with a golden Royal Crown.
  • It features an escutcheon divided by the red and white cross of the Order of the Danneborg, the first quarter features the arms of Denmark (three crowned blue lions and nine hearts in yellow field). The second of Schleswig (two blue lions passant in yellow field). The third divided into four; the chief features the three royal crowns in blue field of Sweden, the second half with a crowned stockfish on red field of Iceland and the last half divided between the ram of the Faroe Islands and a polar bear of Greenland, both on blue fields. The fourth quarter is divided between two halves, the chief depicts a yellow field with a blue lion passant over nine red hearts of the King of the Goths, the lower half depicts a crowned golden lindorm on a red field of the King of the Wends.
  • Upon it is another inescutcheon in red, divided into four quarters: the first a a silver nettle leaf of Holstein, the second the a swan with a golden crown of Stormarn, the third a knight dressed in golden armor on a silver horse of Dithmarschen and the fourth of a golden horse's head of Lauenburg.
  • Upon it is another inescutcheon divided the first features the red and yellow bars of Oldenburg, the second a golden cross on a blue field of Delmenhorst.
  • The escutcheon rests on a golden pedestal and supported by two human figures representing the Greek mythological hero Herakles (Hercules), holding a wooden club and wearing the skin of the Nemean lion.
  • The escutcheon is surrounded by the ribbon and cross of the Order of the Redeemer, the cross depicts Christ Pantocrator, surrounded by the order's motto:"Η ΔΕΞΙΑ ΣΟΥ ΧΕΙΡ, ΚΥΡΙΕ, ΔΕΔΟΞΑΣΤΑΙ ΕΝ ΙΣΧΥΙ" or "Thy right hand, O Lord, is become glorious in power" from Exodus, 15:6.
  • The motto of the Coat of arms and of the dynasty, depicted on a golden ribbon below the pedestal reads: "Ἰσχύς μου ἡ ἀγάπη τοῦ λαοῦ" or "The people's love, my strength"
  • The coat of arms is then surrounded by a dark blue mantle and topped with another royal crown.
Order of the Rajamitrabhorn (Thailand) ribbon.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ribbon for a Knight of the Most Auspicious Order of the Rajamitrabhorn (Thailand)
Order of the Most Holy Annunciation BAR.svg
Order of the Most Holy Annunciation ribbon