Paweł I Grecki
| ||||
| ||||
Król Grecji | ||||
Okres | od 1947 do 1964 | |||
Poprzednik | Jerzy II Grecki | |||
Następca | Konstantyn II Grecki | |||
Dane biograficzne | ||||
Dynastia | Glücksburgowie | |||
Data i miejsce urodzenia | 14 grudnia 1901 Ateny | |||
Data i miejsce śmierci | 6 marca 1964 w Atenach | |||
Ojciec | Konstantyn I Grecki | |||
Matka | Zofia Hohenzollern | |||
Odznaczenia | ||||
Ten artykuł należy dopracować |
Paweł I, właśc., gr. Παύλος Α΄ της Ελλάδας (ur. 14 grudnia 1901 w Atenach, zm. 6 marca 1964 tamże) – król Grecji w latach 1947–1964 z dynastii Glücksburgów, bocznej linii Oldenburgów. Syn Konstantyna I i królowej Zofii Hohenzollern.
W czasie wojny przeciw państwom osi w latach 1940–1941 służył w sztabie generalnym jako oficer armii greckiej. Następnie przebywał na emigracji. Tron objął po śmierci swojego starszego brata Jerzego II Glücksburga.
W sierpniu 1949 r. wojska królewskie ostatecznie pokonały siły komunistycznych partyzantów DSE, kładąc kres wojnie domowej[1].
W późniejszym okresie król praktycznie nie brał udziału w życiu politycznym.
Wystawny tryb życia rodziny królewskiej, dotowany z budżetu państwa, głęboko dzielił greckie społeczeństwo, prowadząc także do masowych protestów, m.in. w 1960 roku, gdy parlament, głosami prawicy, przyjął ustawę o sfinansowaniu przez budżet państwa niezwykle wystawnego ślubu księżniczki Zofii z następcą hiszpańskiego tronu Janem Karolem, a przy tej okazji także zjazdu rodzin królewskich i arystokratycznych Europy[2], wiążące się ze wzrostem akcyzy szeregu towarów, finansującym uroczystość. Z budżetu państwa asygnował też astronomiczną, zdaniem ówczesnych komentatorów, kwotę 9 mln drachm na posag księżniczki Zofii, z jednoczesnym zwolnieniem tych środków z opodatkowania oraz ze zgodą na ich wywóz za granicę. W tym samym okresie parlament odrzucił wnioski posłów centrum i lewicy o poprawę finansowania oświaty. Okoliczności te określone zostały przez opozycję jako „wyzwanie z XVII wieku” i pogłębiły ochłodzenie pomiędzy dworem a prawicowym rządem Konastantinosa Karamanlisa. Rządowi zarzucono „niedostateczną ochronę rodziny królewskiej i pryncypiów”[3]. W następnym roku budżet państwa obciążyło huczne świętowanie w całym kraju 60 urodzin królewskich. W taki sposób, pod rządami króla Pawła, grecka monarchia weszła w ostatnie już dziesięciolecie swego funkcjonowania.
Paweł I zmarł na raka żołądka. Pochowany jest w byłych dobrach rodziny królewskiej w Tatoi koło Aten, obecnie znacjonalizowanych i wchodzących w skład Parku Narodowego Góry Parnitha[4].
Przypisy
- ↑ Utrzymane w uroczysto-patriotycznym tonie fragmenty greckich kronik filmowych, z okresu likwidacji powstania DSE ścieżka filmu – od pierwszej minuty, film informuje, że wszystkie dzieci Grecji z radością, znacznie więcej niż tylko obowiązkiem, idealiści, bieżą do boju, złożyć ofiarę, zniszczyć wroga ojczyzny. – od 2'13” kamera pokazuje królewską wizytę, z jednoczesną obecnością wojskowych amerykańskich. Komentarz podaje m.in. że Królowa serdecznie interesuje się walką o najświętszą ideę ludzkości – zapewne chodzi o utrzymanie w Grecji monarchii. ..Wojsko wyciąga płazy z ich nor... dzieci Grecji, powierzoną im przez ojczyznę bronią, usuwają ich nieczysty ślad... Źródło: Cyfrowe Archiwa greckiej telewizji publicznej ERT, program Γεγονοτα Δεκαετιας 1940 – wydarzenia dziesięciolecia 1940, film: Επιχειρησεις του Εθνικου Στρατου στο Γραμμο κατα τη διαρκεια του Εμφυλιου Πολεμου και επισκεψη των Βασιλεων Παυλου και Φρειδερικης στο μετωπο – Działania Armii Narodowej w Grammo podczas wojny domowej i wizyta króla Pawła i królowej Fryderyki na froncie. Strona zawiera informację, że film został zatwierdzony przez Narodowe Archiwum Optoakustyczne, w celach edukacyjnych.
- ↑ Liczbę 32 królów i 109 książąt, zaproszonych na ślub, na koszt budżetu państwa, wymienia program historyczny greckiej telewizji publicznej ERT 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια. Źródło: archiwum greckiej telewizji publicznej ERT, całość filmu dokumentalnego (gr.) 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια, odcinek 7, o ślubie księżniczki Zofii. Zawiera analizy, echa w publikacjach i oryginalne kroniki filmowe. Przykład, nie wymagający znajomości języka – szkice, satyryczne, prezentowane w 13'00 i 15'00 minucie ścieżki. Strona zawiera informację Filmoteki Telewizji (ERT), że film ma charakter informacyjny.
- ↑ Archiwa ERT, film dokumentalny z serii 1947 – 1967 20 Επικαιρα Χρονια”, odcinek 7, 18'50 – 19'12' ścieżki.
- ↑ Lista pochowanych w Tatoi członków rodziny królewskiej: [1].
Rodzina
Jerzy I Glücksburg ur. 24 XII 1845 zm. 18 III 1913 | Olga Konstantinowna 1) ur. 3 IX 1851 zm. 18 VI 1926 | Fryderyk III Hohenzollern ur. 18 X 1831 zm. 15 VI 1888 | Wiktoria Koburg 2) ur. 21 XI 1840 zm. 5 VIII 1901 | ||||||||||
Konstantyn I Glücksburg ur. 2 VIII 1868 zm. 11 I 1923 | Zofia Hohenzollern ur. 14 VI 1870 zm. 13 I 1932 | ||||||||||||
Fryderyka Hanowerska 3) ur. 18 IV 1917 zm. 6 II 1981 OO 9 I 1938 | Paweł I Glücksburg ur. 14 XII 1901 zm. 6 III 1964 | ||||||||
Zofia Glücksburg ur. 2 XI 1938 | Konstantyn II Glücksburg ur. 2 VI 1940 król Grecji | Irena Glücksburg ur. 11 V 1942 |
- córka Konstantego Romanowa, syna Mikołaja I Romanowa
- córka królowej Wiktorii
- siostra Georga Wilhelma Hanowerskiego
Media użyte na tej stronie
Baretka Orderu Zbawiciela I klasy (Grecja)
Autor: Portunes, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Danish Order of the Elephant
Baretka
Baretka: Order Zasługi RFN – Stopień Specjalny Krzyża Wielkiego.
Autor: Image sourced from 'Medals of the World' website: http://www.medals.org.uk/index.htm, Licencja: CC BY-SA 2.5
Ribbon of the Order of the Garter
Baretka brytyjskiego Królewskiego Orderu Wiktorii.
Планка ордена Золотой шпоры (Ватикан)
Autor: Wissenschaftler-Uni, Licencja: CC BY-SA 4.0
Justicia - Konstantinischer St. Georgs-Orden
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Jerzego I
Autor:
- Royal_Arms_of_Greece_(blue_cross).svg: *Royal_Coat_of_Arms_of_Greece_(blue_cross).svg: Sodacan
- derivative work: Sodacan (talk)
- derivative work: Sodacan (talk)
Coat of arms of the Kingdom of Greece (1863-1924 and 1935-1974)
Ribbon bar of the Order of Carol I of Romania
Paul I of Greece in 1939.
Autor: Cplakidas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of the abolished Greek Royal order of Saints George and Constantine
Coat of arms of the Kingdom of Greece in 1936–1973
- Royal Coat of Arms of Greece under the Glücksburg dynasty, created after the restoration of King George II to the throne in 1935, to the exile of King Constantine II in 1967 and finally until the abolition of the monarchy in 1973.
- The Escutcheon features the white cross on a dark blue field of Greece. The Inescutcheon features the Arms of the Greek line of the House of Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg. The shield is then topped with a golden Royal Crown.
- It features an escutcheon divided by the red and white cross of the Order of the Danneborg, the first quarter features the arms of Denmark (three crowned blue lions and nine hearts in yellow field). The second of Schleswig (two blue lions passant in yellow field). The third divided into four; the chief features the three royal crowns in blue field of Sweden, the second half with a crowned stockfish on red field of Iceland and the last half divided between the ram of the Faroe Islands and a polar bear of Greenland, both on blue fields. The fourth quarter is divided between two halves, the chief depicts a yellow field with a blue lion passant over nine red hearts of the King of the Goths, the lower half depicts a crowned golden lindorm on a red field of the King of the Wends.
- Upon it is another inescutcheon in red, divided into four quarters: the first a a silver nettle leaf of Holstein, the second the a swan with a golden crown of Stormarn, the third a knight dressed in golden armor on a silver horse of Dithmarschen and the fourth of a golden horse's head of Lauenburg.
- Upon it is another inescutcheon divided the first features the red and yellow bars of Oldenburg, the second a golden cross on a blue field of Delmenhorst.
- The escutcheon rests on a golden pedestal and supported by two human figures representing the Greek mythological hero Herakles (Hercules), holding a wooden club and wearing the skin of the Nemean lion.
- The escutcheon is surrounded by the ribbon and cross of the Order of the Redeemer, the cross depicts Christ Pantocrator, surrounded by the order's motto:"Η ΔΕΞΙΑ ΣΟΥ ΧΕΙΡ, ΚΥΡΙΕ, ΔΕΔΟΞΑΣΤΑΙ ΕΝ ΙΣΧΥΙ" or "Thy right hand, O Lord, is become glorious in power" from Exodus, 15:6.
- The motto of the Coat of arms and of the dynasty, depicted on a golden ribbon below the pedestal reads: "Ἰσχύς μου ἡ ἀγάπη τοῦ λαοῦ" or "The people's love, my strength"
- The coat of arms is then surrounded by a dark blue mantle and topped with another royal crown.
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ribbon for a Knight of the Most Auspicious Order of the Rajamitrabhorn (Thailand)
Order of the Most Holy Annunciation ribbon
Order Salomona