Paweł Jasieński (zm. 1485)
Gozdawa[1] | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Żona | Katarzyna Oleśnicka |
Dzieci | Zbigniew |
Paweł Jasieński z Jasieńca herbu Poronia według Niesieckiego, herbu Gozdawa według Bonieckiego w oparciu o relacje Długosza[a] (zm. 1485) – karierę polityczną przyszły starosta rozpoczynał w 1458 roku jako dworzanin króla Kazimierza Jagiellończyka. Należał do ludzi zaufanych tegoż władcy – jako żołnierz i dyplomata. Był jedną z najwybitniejszych postaci z otoczenia króla.
Zasługi
- Odznaczył się w bitwie pod Świecinem – 17 IX 1462 r., gdzie dowodził częścią sił polskich jako rotmistrz.
- Wyróżnił się Paweł Jasieński przy zdobywaniu Pucka.
- W roku 1465 dostał się pod obleganym Starogardem do niewoli krzyżackiej. Udało mu się uwolnić po kapitulacji Chojnic, w wyniku której jeńcy krzyżaccy zostali wypuszczeni.
- Towarzyszył królewiczowi Władysławowi do Pragi w 1471 r.
- Rok później jako jeden z hetmanów uczestniczył w nieudanej wyprawie królewicza Kazimierza na Węgry, po czym przez ok. roku dowodził polską załogą okupującą Nitrę.
- W latach 1474–1476 brał udział w walkach z Turkami i Tatarami[2].
Uzyskane honory i urzędy
- starosta chełmski 1463–1485,
- podstoli chełmski 1468,
- starosta bełski 1468–1485,
- podstoli sandomierski 1468,
- stolnik sandomierski 1471–1473,
- hetman wojsk królewskich 1471,
- marszałek nadworny 1472–1474,
- starosta grabowiecki 1473–1485,
- podskarbi koronny 1474–1479,
- kasztelan sandomierski 1479–1485,
- starosta buski 1475–1485,
- malborski 1484[3].
W latach 1473–1474 w imieniu króla Kazimierza IV Jagiellończyka prowadził rozmowy z cesarzem Fryderykiem III w sprawie sojuszu jagiellońsko-habsburskiego. W 1470 roku zakupił od króla Kazimierza Jagiellończyka połowę wsi Uchanie. W 1482 r. ufundował kościół w Uchaniach oraz zbudował tam pierwszy zamek. Starał się także o uzyskanie prawa do lokacji miasta w Uchaniach.
W roku 1484 Uchanie zostały lokowane na prawie magdeburskim przez Kazimierza Jagiellończyka[4]. Lokacja ta nie była udana.
Paweł Jasieński żonaty był z wojewodzianką sandomierską Katarzyną Oleśnicką córką Jana Głowacza Oleśnickiego. Mieli trzech synów: Zbigniewa, Pawła i Jana, którzy w chwili śmierci ojca (1485) byli nieletni. Dlatego też ustanowiono nad nimi opiekę, przy czym nie wiadomo, kto ją miał sprawować. Można się tylko domyślać, że przypadło to w udziale Oleśnickim i Magnuszewskim, gdyż to właśnie oni przejęli po nich spadek kiedy bezpotomnie zmarli. Ostatni zmarł Paweł (zm. 1505).
Uwagi
- ↑ Polski Słownik Biograficzny w tomie XI, s. 32 wskazuje datę śmierci 1485. Inną datę tj. rok 1487 (lub po nim) można odczytać w dokumentach Urzędnicy w. bełskiego, nr 309, 610, 719, 1323, 1413, 1446. Urzędnicy małopolscy, nr 764, 953. Urzędnicy centralni,nr 441, 739).Rok śmierci 1487 podaje także Słownik geograficzny Królestwa Polskiego w tomie XII str.736 z zapisem , że Paweł Jasieński pieczętował się herbem Gozdawa i tam w wykazie herbownych występuje.
Przypisy
- ↑ Agnieszka Nalewajek, Przedstawiciele szlachty mazowieckiej w składzie dworu królewskiego za panowania Jana Olbrachta (1492-1501), w: Saeculum Christianum 26/2019, t. 2, s. 74.
- ↑ Kozar ↓.
- ↑ Sroka ↓, s. 107.
- ↑ Opracowanie Władysława Sakławskiego - Lublin 1974: Województwo lubelskie w 15 tomach "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego, Władysława Walewskiego 1880-1904.. W: Tom zawiera wyciąg i przedruk haseł odnoszących się do Województwa Lubelskiego pochodzących z 15-tomowego SŁOWNIKA GEOGRAFICZNEGO KRÓLESTWA POLSKIEGO I INNYCH KRAJÓW SŁOWIAŃSKICH wydawanego w latach 1880-1904. [on-line]. Polskie Towarzystwo Geograficzne Oddział Lubelski ; Zakład Kartografii Instytutu Nauk o Ziemi UMCS. [dostęp 2014-03-23].
Bibliografia
- Stanisław Sroka , Dokumenty polskie z archiwów dawnego królestwa Węgier, Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana" KRAKÓW 2003 .
- Maria, Marzena Kozar: STAROSTOWIE GRABOWIECCY Z RODZINY JASIEŃSKICH. [dostęp 2014-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-08)].
Media użyte na tej stronie
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape przez Avalokitesvara ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Gozdawa