Paweł Karol Sanguszko

Paweł Karol Sanguszko
Ilustracja

Pogoń Litewska
Rodzina

Sanguszkowie herbu Pogoń Litewska

Data urodzenia

1680

Data i miejsce śmierci

14 kwietnia 1750
Zahajce

Ojciec

Hieronim Sanguszko (1651–1684)

Matka

Konstancja Sapieżanka (1651–1691)

Żona

Bronisława Pieniążkówna
Marianna Lubomirska (1693–1729)
Barbara Urszula Duninówna (1718–1791)

Dzieci

Janusz Aleksander (1712–1775)
Józef Paulin (1740–1781)
Janusz Modest (1749–1806)
Hieronim Janusz (1743–1812)
Krystyna (1741–1778)
Anna (1739–1766)
Kunegunda[1]

Odznaczenia
Order Orła Białego

Paweł Karol Sanguszko herbu Pogoń Litewska (ur. 1680, zm. 14 kwietnia 1750 w Zahajcach[2] na Wołyniu) – książę, marszałek wielki litewski od 1734, marszałek nadworny litewski od 1713, podskarbi nadworny litewski od 1711. VII ordynat ostrogski, pułkownik gwardii litewskiej, starosta krzemieniecki i czerkaski, odznaczony Orderem Orła Białego[3]. W 1708 roku był stolnikiem litewskim, w 1709 roku ustąpił z urzędu po powrocie Augusta II Mocnego[4], sędzia kapturowy na sejmie elekcyjnym 1733 roku[5].

Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 27 kwietnia 1733 roku na sejmie konwokacyjnym[6]. W czasie elekcji w 1733 roku został sędzią generalnego sądu kapturowego[7]. Był elektorem Augusta III Sasa w 1733 roku[8]. W 1735 roku podpisał uchwałę Rady Generalnej konfederacji warszawskiej[9].

Życiorys

Pochodził ze znanej i szanowanej rodziny litewskiej. Jego matka Konstancja, była córką Pawła Jana Sapiehy, hetmana wielkiego litewskiego. Ojciec Hieronim Sanguszko (1651–1684) był dworzaninem królewskim i starostą suraskim. Sam Paweł Karol był prawnukiem Samuela Szymona. Jego starszy brat Kazimierz Antoni uzyskał tytuł marszałka nadwornego litewskiego, a siostra Anna Katarzyna wyszła za mąż za Karola Stanisława Radziwiłła, kanclerza wielkiego litewskiego. Pierwszą żoną była Bronisława Pieniążkówna. Przez małżeństwo z Marianną Lubomirską wszedł w posiadanie olbrzymiej ordynacji ostrogskiej, którą zagospodarował i wybudował tam szereg kościołów.

Trzecią żoną była Barbara z Duninów (1718–1791). Ślub odbył się 17 kwietnia 1735 roku we franciszkańskim kościele w Warszawie, a udzielał go biskup krakowski Andrzej Stanisław Załuski. W trakcie tego małżeństwa urodziło się jedenaścioro dzieci, z których przeżyło sześcioro.

Książę Paweł Karol Sanguszko miał czterech synów: Janusza Aleksandra z drugiej żony oraz Janusza Modesta, Hieronima Janusza i Józefa Paulina z trzeciej żony.

Pogrzebany w kościele kapucynów w Lublinie, jego serce zostało pochowane w kościele farnym w Lubartowie.

Upamiętnienie

Przypisy

  1. Paweł Karol Sanguszko. genealogia.grocholski.pl. [dostęp 2014-05-20].
  2. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV. Warszawa: 1880-1902, s. 278.
  3. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 147.
  4. Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku spisy opracowali Henryk Lulewicz i Andrzej Rachuba, Kórnik 1994, s. 190.
  5. Actum in Curia Regia Varsaviensi 1733 sub tempus moderni interregni, feria tertia in crastino festi S. Matthaei Apostoli et Evangelistae anno Domini 1733, s. 2.
  6. Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 (słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 36.
  7. Porządek na Seymie Walnym elekcyi między Warszawą a Wolą dnia 25 Sierpnia roku Pańskiego 1733 postanowiony, s. 2.
  8. Elektorowie królów Władysława IV., Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III. / zestawili w porządek abecadłowy Jerzy Dunin-Borkowski i Miecz. Dunin-Wąsowicz, Lwów 1910, s. 199
  9. Uchwała Rady Generalnej Konfederacji, 1735, s. 20.
  10. Zespół Szkół nr 2 im. Księcia Pawła Karola Sanguszki w Lubartowie. oficjalna strona [dostęp 2020-02-05]

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Paweł Karol Sanguszko.jpg
Portret Paweł Karol Sanguszko (1680-1750), Grand marshall of Lithuania
Laski.gif
(c) Emax, CC-BY-SA-3.0
Marshal canes of the Polish-Lithuanian Commonwealth